Myrzahmetov batys óńiri turǵyndaryn AÓK-ti damytýdyń jańa baǵdarlamasymen tanystyrýda
Sapar aıasynda A.Myrzahmetov Alǵa aýdanyna kelip, «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy 2020» aıasynda qurylǵan shaǵyn mal bordaqylaý alańdaryn aralady. Atap aıtqanda, «AkTep» JShS bordaqylaý alańy men «Aktıýbınskıı mıasnoı klaster» JShS et kombınatynda boldy, dep habarlaıdy QR AShM baspasóz qyzmeti.
Aqtóbe oblysy aýyl sharýashylyǵynyń jalpy óniminiń kólemi 2016 jyldyń 9 aıynda ótken jylmen salystyrǵanda 132,4 mlrd. teńgeni nemese 106,2% qurady. Qazirgi tańda aýyl sharýashylyǵy ónimderin qaıta óńdeý úlesin kóbeıtý boıynsha tıimdi sharalar qoldanylýda.
2016 jyldyń qańtar aıynda Aýyl sharýashylyǵy mınıstri men Aqtóbe, Batys Qazaqstan, Qostanaı oblystarynyń ákimderi jáne «Inalca Eurasia» arasynda mal sharýashylyǵy boıynsha ınvestıtsııalyq quny 100 mln. eýrony quraıtyn óńiraralyq kooperatsııa qurý jóninde memorandýmǵa qol qoıyldy.
Jumyspen qamtýdyń belsendi saıasatyn júrgizý, kásipkerlikti damytý jáne aýyldyq jerlerde jumyssyzdyq deńgeıin tómendetý maqsatynda «Aýyldy jumyspen qamtý» ilki jobasy júzege asyrylýda. Aýyl sharýashylyǵy ónimin óńdeý úshin mal satyp alýǵa beriletin nesıeleý quny 3-6 mln. teńge. Turaqty jumys oryndaryn qurýǵa, jeke qosalqy sharýashylyq bazasynda otbasylyq bıznesti damytýǵa baǵyttalǵan jobany qarjylandyrý «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy 2020» baǵdarlamasy arqyly júzege asyrylady.
Sońǵy málimetter boıynsha, ilki jobanyń múmkindikterin 550 aýyl turǵyny paıdalanyp úlgergen. Olar shaǵyn fermalar ashý úshin 1,3 mlrd. teńgeden astam qarjy aldy. Jobanyń jalpy qory - 2,5 mlrd. teńge.
Óńirde aýyl sharýashylyǵynyń dástúrli emes túrleri damyp, bal óndiretin, qoıan, eshki, bódene ósiretin shaǵyn fermalardyń ashylýyna kómek kórsetilýde.
Sonymen qatar, aımaqta Qyzylorda, Almaty, Ońtústik Qazaqstan, Qostanaı oblystarymen óńiraralyq kooperatsııany damytý boıynsha sharalar qolǵa alynýda.
Budan ári A.Myrzahmetov «AkTep» JShS-na baryp, kásiporynnyń jumysymen tanysty.
«Biz agroónerkásiptik keshendi damytýdyń jańa baǵdarlamasynda shaǵyn aýyl sharýashylyǵy óndirýshilerine basa mán berip otyrmyz. Olardyń óndirgen shıkizattary sol mańdaǵy kásiporyndardyń qýatyn tolyq júkteýge múmkindik beredi. ıAǵnı, qazirgi tańda kásiporyndar tolyq qýatymen jumys jasaı almaı tur. Al qolda bar ónimder qandaı da bir kedergisiz iri kásiporyndarǵa tolymdy túrde jetkizilýi úshin jeke qosalqy sharýashylyqtar bas qurap, aýyl sharýashylyǵy kooperatsııalaryna birigýge tıis», - dedi A.Myrzahmetov.
Sondaı-aq, QR Premer-mınıstriniń orynbasary - Aýyl sharýashylyǵy mınıstri sapary barysynda «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy 2020» baǵdarlamasy aıasynda qurylǵan sút óńdeıtin, sút qabyldaıtyn pýnkterdiń jumysymen tanysyp qaıtty.
Kásiporyndardyń jumysymen tanysqannan keıin, ol AÓK-ti damytýdyń memlekettik baǵdarlamasyn túsindirý maqsatynda arnaıy otyrys ótkizdi. Otyrysqa Aqtóbe, Mańǵystaý, Atyraý jáne Batys Qazaqstan oblystarynan fermerler, kásipkerler qatysty.
«Aǵymdaǵy jylǵy 9 qyrkúıekte Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda Memleket basshysy Úkimetke AÓK baǵdarlamasyn aǵymdaǵy «Agrobıznes - 2020» úkimettik baǵdarlamasy negizinde ázirleýdi tapsyrǵan edi», - dedi A.Myrzahmetov.
Kezdesý barysynda ol jańa baǵdarlamanyń maqsaty men mindetterin túsindirip ótti.
Memlekettik baǵdarlamanyń maqsaty naryqqa qajetti básekege qabiletti AÓK ónimderiniń óndirisin qamtamasyz etý bolady.
Ázirlenip jatqan Memlekettik baǵdarlamanyń negizgi mindetteri: mal sharýashylyǵynyń tıimdiligin 58%-ǵa jáne ósimdik sharýashylyǵynyń tıimdiligin 40%-ǵa arttyrý, taýarly óndiriske 670 myń usaq óndirýshini tartý jáne ónimderdi ótkizý men óńdeýdiń pármendi júıesin qurý úshin aýqymdy aýyl sharýashylyǵy kooperatsııalaryn damytý, AShTÓ-ni barynsha qamtı otyryp, memlekettik qoldaýdyń tıimdiligin jáne qoljetimdiligin qamtamasyz etý, maqsatqa baǵyttalǵan eksporttyq saıasatty iske asyrý jáne organıkalyq ónimniń qazaqstandyq brendin jyljytý, 600 myń ga astam sýarmaly jerdi aınalymǵa tartý, AÓK-ni memlekettik retteýdi jetildirý bolady.
Sonymen qatar, baǵdarlamany memlekettik formatqa qaıta bekitý sheńberinde sýbsıdııalaý júıesine birqatar túzetýler engizý josparlanǵan, bul qazirgiden de kóp memlekettik qoldaý alýshylardy qamtýǵa, osylaısha onyń tıimdiligin joǵarylatýǵa múmkindik beredi.
Jalpy, ósimdik sharýashylyǵy salasynda aýyl sharýashylyǵy daqyldaryn ártaraptandyrý boıynsha jumys jalǵastyrylady. Atap aıtqanda, bıdaı alqaptarynyń bir bóligi asa suranysqa ıe daqyldarmen (maıly daqyldar, arpa, jemdik júgeri, qant qyzylshasy, azyqtyq daqyldar) almastyrylatyn bolady. Aýyl sharýashylyǵy óniminiń ónimdiligin joǵarylatý maqsatynda joǵary sapaly tuqymdardy qoldaný jáne tyńaıtqyshtardy engizý úshin memlekettik qoldaý kórsetiletin bolady.
Mal sharýashylyǵy salasynda mal azyǵymen qamtamasyz etý qajet. Osyǵan oraı, eldik azyqtyq teńgerim ázirlenip, engiziletin bolady, azyqtyq daqyldardyń alańdary ulǵaıtylady; qurama jemderdi óndirý jáne tutyný yntalandyrylady, sondaı-aq jaıylymdardy paıdalanýdyń tıimdiligin joǵarylatý boıynsha jumys júrgiziletin bolady. Sonymen qatar, memlekettik qoldaý kórsetý arqyly asyl tuqymdy janýarlardyń úlesin joǵarylatý boıynsha sharalar qabyldanatyn bolady.
Aýyl sharýashylyǵyn sýmen qamtamasyz etý jáne sýarmaly jerlerdiń alańdaryn ulǵaıtý boıynsha sharalardan basqa, qosymsha elektrondyq formatta jer resýrstarynyń jaı-kúıi týraly málimetter qalyptastyrylady.
Budan basqa, AÓK-ni ınfraqurymdylyq qamtamasyz etý úshin ónimdi ótkizý boıynsha aýyldyq kooperatıvter qurýdy yntalandyrý, aýyl turǵyndaryna nesıe berý jáne olarǵa servıstik qyzmet kórsetý, sondaı-aq qarjylyq quraldardyń qoljetimdiligin qamtamasyz etý boıynsha is-sharalar iske asyrylatyn bolady.
Búgingi tańda agroónerkásiptik keshendi damytýdyń 2017-2021 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasynyń tujyrymdamasy halyq talqysynan ótýde.