Mobıldik aqsha aýdarymdary «jeke» jáne «kásipkerlik» dep bólinýi múmkin
Bul týraly Qarjy Mınıstri Erulan Jamaýbaev Májilis ókilderiniń depýtattyq saýalyna bergen jaýabynda málim etti.
«Aýdarymdardyń kommertsııalyq maqsattarda keńinen taralýyna baılanysty mınıstrlik Ulttyq bankpen, Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigimen, Qazaqstan qarjygerleriniń qaýymdastyǵymen jáne ekinshi deńgeıdegi banktermen birlesip qoldanystaǵy tetikti saqtaı otyryp, mobıldik aýdarymdardy jeke jáne kásipkerlik maqsattarǵa bólý jónindegi fýnktsıonaldy zańnamalyq retteý jáne iske asyrý máselelerin pysyqtaýda. Búgingi tańda birqatar usynystar men zańnamalyq bastamalar anyqtaldy», - dep jazady mınıstr.
Mınıstrlik mamandary kásipkerlerdi elektrondy aýdarym arqyly jasalatyn tólemderdi qabyldaıtyn arnaıy shot ashýǵa mindetteý kerek degen bastama kótermek. Sondaı-aq, «mobıldi tólemder» uǵymynyń zańdyq turǵyda anyqtamasyn bekitýdi usynyp otyr.
Ulttyq banktiń derekteri boıynsha 2019-2020 jyldar arasynda qolma-qol aqshasyz tranzaktsııalardyń sany 2,4 eseden astamǵa ósip, 35,3 trln. teńgege jetken. Al tólem kartalaryn paıdalana otyryp qolma-qol aqsha alý kólemi sońǵy 5 jylda 89,6% -dan 32,6% -ǵa deıin tómendegen.
«Jedel aýdarymdardyń engizilýimen bank sektory jeke tulǵalardyń mobıldi qarjylyq operatsııalarǵa qol jetimdiligin jaqsartty jáne keńeıtti. Sonymen qatar, tek jeke tulǵalar arasyndaǵy tranzaktsııalarǵa arnalǵan jedel aýdarymdar kásipkerlik qyzmette keńinen qoldanyla bastady. Bul banktik qyzmet naqty aınalymdardy jasyrýǵa múmkindik beretin jáne kóleńkeli aınalymdardyń damýyna yqpal etetin qural retinde qoldanylady», - deıdi Erulan Jamaýbaev.
Mınıstr pandemııa kezinde otandyq bıznes qoldaýsyz qalmaǵanyn da eske salady. Memleket tarapynan shamamen 1,2 mln mıkro jáne shaǵyn bıznes nysandary úsh jylǵa tabys salyǵynan tóleýden bosatylǵan. Olardy tekserýge de úsh jyldyq moratorıı jarııalanǵan.
«Moratorııdi paıdalanyp keıbir josyqsyz kásipkerler kassalyq chek bermeýdi ádetke aınaldyrǵan. 2020 jyly tutynýshylardan osy mándegi 17 myńnan astam shaǵym tústi. Salyq eseptilikterinde aınalymdar kórsetilmeıdi, qyzmet nemese taýar aqysynyń tólemi bıznes sýbektileri retinde tirkelmegen úshinshi tulǵalardyń atyna kelip túsedi. Saldarynan Salyq kodeksiniń, «Tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý týraly» Zańnyń jáne Azamattyq kodekstiń normalary buzylady», - delingen mınıstrdiń jaýabynda.
Vedomstvo basshysy kásipkerlik qyzmetpen baılanysty tólemderdi ashyq etý baǵytynda, Kaspi bank usynǵan tájirıbeni mysalǵa keltirgen.
«Kaspi bank aktsıonerlik qoǵamy jeke kásipkerlerge arnalǵan Kaspi pay mobıldi qosymshasyn ázirledi. Onda satyp alýshylar qoldanystaǵy Kaspi qosymshasy arqyly QR kodty skanerleý arqyly tólem júrgizedi. Ótken jyldyń qyrkúıeginen bastap 2021 jyldyń 30 naýryzyna deıin belsendi seriktester sany 62 myń kásipkerge jetti. Oǵan naýryzda 11 myńnan astam jeke kásipker qosyldy. Tranzaktsııa kólemi 65 mlrd teńgege nemese aptasyna 15 mlrd teńgege jetti», - deıdi Erulan Jamaýbaev.
Mınıstr atalǵan ózgeristerdiń bárin bıznes pen tutynýshylarǵa aýyrtpalyqsyz engizý úshin túzetýler men olardy iske asyrý merzimin mindetti túrde bıznes ókilderimen kelise otyryp beketitnderin atap ótti.
