Mılan aýanyń lastanýy boıynsha álemdik reıtıngide 3-orynda: Italııa bıligi bul tizimge qarsy
ASTANA, KAZINFORM – Italııanyń ekonomıkalyq astanasynda damyǵan ónerkásip, keptelis jáne halyq tyǵyzdyǵynyń joǵary bolýy aýa sapasyn nasharlatyp otyr. Bılik aýanyń las ekenin moıyndaıdy, biraq IQAir jeke uıymynyń derekteri «shyndyqqa sáıkes kelmeıdi» dep sanaıdy.Italııadaǵy Lombardııada aýanyń lastanýy bılikti jańa qatań erejeler engizýge májbúr etti, dep habarlaıdy Euronews agenttigi.
Sonymen qatar, kúndizgi ýaqytta úı-jaılardy jylytýǵa (turǵyn úıler men kásiporyndarda aýa temperatýrasyn 19°S-tan joǵary temperatýrany ustaýǵa, sondaı-aq aǵash peshterin paıdalanýǵa tyıym salynady) jáne kólikti, atap aıtqanda júk kólikterin paıdalanýǵa shekteý qoıyldy. Seısenbide aımaqtyń 12 provıntsııasynyń toǵyzynda, sonyń ishinde Mılan, Komo, Bergamo jáne Breshııada tútin saldaryrnan tótenshe jaǵdaı jarııalandy.
Aımaqta aýanyń lastanýyna baılanysty jaǵdaı óte qıyn deńgeıge jetti. Mılan aýanyń lastanýy boıynsha álemde alǵashqy úshtikke kiredi degen jalǵan málimdemeler daý týdyryp, jergilikti bıliktiń ashýyn keltirdi.
Bılik «janjal» týdyrǵan reıtıngti synǵa aldy
Osy aptanyń basynda qazirgi sáttegi aýanyń lastanýyn baqylaıtyn shveıtsarııalyq IQAir kompanııasy jeksenbide Mılandaǵy tútin jaǵdaıyn «densaýlyqqa qaýip tóndiredi» dep sıpattaǵan edi. Aımaqtaǵy tútin máselesi osydan keıin bıliktiń nazaryn aýdardy. Kompanııa qaladaǵy qatty bólshekterdiń lastaný deńgeıi (PM2.5) Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy usynǵan shekti mánnen 24 ese kóp ekenin málimdedi.
Mılan aýa lastanýynyń kórsetkishi boıynsha Bangladeshtegi Dakka men Pákistandaǵy Lahordan keıin úshinshi orynda tur. Bul eki azııalyq el de aýanyń lastanýynan bolatyn ólim kórsetkishi boıynsha da kóshbasshy elder tiziminde. Seısenbide Mılan, tipti, az ýaqyt ishinde ekinshi orynǵa kóterildi, biraq keıin 10-shy orynǵa tústi.
Bul rette shveıtsarııalyq saıt kem degende 300 000 adam turatyn 111 qalany ǵana esepke aldy.
Lombardııa sheneýnikteri ólshemder saǵat saıyn ózgerip otyratynyn aıtyp, reıtıng kórsetkishimen kelispeıtinin jetkizdi. ARPA agenttigi sol saıttaǵy uzaq merzimdi ortasha kórsetkishter boıynsha Lombardııa astanasy 531-shi orynda ekenin aıtty.
Mılan meri Djýzeppe Sala IQAir-diń daý týdyrǵan qorytyndylaryn «jeke uıymnyń oıdan shyǵarǵan tizimi» dep atady. Ol buqaralyq aqparat quraldaryn jańalyqtardy áleýmettik jelilerdegi jazbalarǵa súıene otyryp jarııalady dep aıyptady. ARPA zertteýleri aýa sapasynyń jaǵdaıy «quzyretti organdardyń jumysynyń arqasynda jaqsaryp kele jatqanyn» kórsetkenin málimdedi.
Al ARPA sońǵy aptalarda qaladaǵy aýanyń lastaný kórsetkishi shekti normadan asyp ketkenin moıyndap otyr. Jyl basynan beri Mılanda bir aıǵa jýyq ýaqyt ishinde usaq bólshekterdiń deńgeıi ruqsat etilgen mólsherden asyp ketkeni baıqaldy. Al eń bultty kúnderde ol 30 esege jetti.
Bul lastanýmen kúresý úshin tótenshe sharalar, mysaly, qatty zardap shekken aýdandarda kúndiz kólik qozǵalysyn shekteýge túrtki boldy.