Menıngıttiń quryǵyna kóbine balalar iligedi – Epıdemıolog
Almaty qalasynyń sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń basshysy Qasymhan Alpysbaıulynyń aıtýynsha, aýrý negizinen 14 jasqa deıingi balalar arasynda tirkelgen.
«Áleýmettik-kásibı toptar boıynsha syrqattanýshylyq mektep oqýshylary arasynda basym, olardyń úles salmaǵy 62,2% (53 jaǵdaı), uıymdasqan balalar arasynda 12 jaǵdaı (14,1%) jáne uıymdastyrylmaǵan balalar arasynda 19 jaǵdaı tirkeldi (22,3%) jáne basqa turǵyndar arasynda 1 jaǵdaı (1,2%)», - dedi ol.
Júrgizilgen saýalnamaǵa sáıkes, naýqastar óz aýrýyn JRVI-men, jeke gıgıenany saqtamaýmen, jýylmaǵan jemister men kókónisterdi tutynýmen, jiti respıratorlyq ınfektsııanyń saldarymen jáne ashyq sý qoımalarynda shomylýmen baılanystyrady.
«Epıdemıologııalyq maýsymnyń basynan bastap syrtqy orta monıtorıngi júrgizildi. 23 aǵyndy sý synamasy alyndy. Ashyq sý qoımalarynan 103 sý synamasy, sýburqaqtar men basseınderden 252 sý synamasy teris nátıje berdi», - deıdi Qasymhan Alpysbaıuly.
Mamannyń aıtýynsha, enterovırýstar pıkornovırýstar tobyna jatady. Olarǵa polımıelıt vırýsynyń 3 tıpi, A Koksakı vırýsynyń 23 tıpi, V Koksakı vırýsynyń 6 tıpi, ESNO-vırýsynyń 31 tıpi jáne 68-71 enterovırýsynyń 4 tıpi jatady. Іshek vırýsy tobynyń quramyna kiredi. Enterovırýstar adamda enterovırýstyq ınfektsııalar degen termınmen biriktirilgen birqatar aýrý týdyrady, sonyń ishinde serozdyq menıngıt – ózine tán emes qyzbalyq, ókpeniń isinýi, ekzantemalar, perıkardıt, mıokardıt, sal jáne taǵy basqalar.
Enterovırýstardyń taralý joly ártúrli. Enterovırýstyq ınfektsııalar kóbinese nájis-aýyz qýysy arqyly (lastanǵan taǵam ónimderi, kókónister men jemister, sý, ásirese ashyq sý qoımalarynda, haýyzdarda shomylǵanda), turmystyq jolmen (vırýsty tasymaldaýshymen tikeleı qarym-qatynasta bolý nemese úıde qoldanylatyn lastanǵan zattar arqyly) jáne aýa tamshylary (jótelgende, túshkirgende silekeı tamshylary, qaqyryq) arqyly beriledi. Enterovırýstyq ınfektsııalarmen japa shegýshilerdiń kóbine úsh jastan alty jasqa deıingi balalar arasynda kezdesedi. Jasy ulǵaıǵan saıyn syrqattanatyndar sany azaıady. Óıtkeni ınfektsııa qozdyrǵyshtaryn aǵza qabyldamaıdy.
Bir jasqa deıingi sábıler arasynda juqpa aýyr túrde ótedi. Syrqat sýyq tııýdiń jeńil belgilerimen bastalady. Álsizdik, dene qyzýynyń 39-40 0S-qa kóterilýi, bas aýrýynyń údeýi, júrek aınýy, qusý, ishtiń aýrýy, aıaq-qol tartylýy da múmkin.
Aýrýdyń alǵashqy belgisi bilingende, dereý dárigerge kóriný qajet. Óıtkeni enterovırýstyq ınfektsııa, sonyń ishinde serozdy menıngıttiń aǵzaǵa (kóz kórmeı, qulaq estimeı qalady jáne psıhıkanyń ósýine kedergi bolady) tıgizetin teris áseri zor.
Enterovırýstyq ınfektsııalardyń, sonyń ishinde serozdy menıngıttiń aldyn alý sharalary kez kelgen ishek ınfektsııalarynyń sharalaryna uqsas bolyp keledi. Aýrýdyń aldyn alý maqsatynda ońtústik megapolıstiń epıdemıologtary kelesi erejelerdi saqtaýdy usynady:
- ishý úshin tek qana qaınatylǵan nemese bótelkedegi sýdy koldaný kerek;
- árbir tamaq isher kezde jáne dárethanadan keıin qoldy sabynmen jýyp, jeke jáne qoǵamdyq gıgıenanyń qaǵıdalaryn qatań saqtaý qajet;
- túshkirgende jáne jótelgende bir ret qoldanatyn maılyqtardy paıdalaný qajet;
- jemister men kókónisterdi qoldanar aldynda aldymen şetkamen, sosyn qaınap turǵan sýmen muqııat jýý kerek;
- tek qana arnaıy kelisilgen oryndarda ǵana shomylý qajet jáne onyń sýyn jutpaýǵa tyrysý kerek;
- aýrý deńgeıi kóterilgen kezeńde haýyzdarǵa, akvoparkterge jáne ashyq sý qoımalaryna barýdan bas tartý kerek;
- jeke adamdardan jáne saýda oryndaryna jatpaıtyn jerlerden tamaq ónimderin satyp almaý kerek;
- bólmelerdi jıi jeldetip, sýly tazalaý jumystaryn júrgizý qajet;
- uıymdasqan ujymdarǵa aýyrǵan balalardy jibermeý kerek.
