Menıngıt belgileri baıqalǵanda dárigerge qaralmasa, ólim qaýipi 50 paıyzdan joǵary bolady - epıdemıolog-dáriger
ALMATY. KAZINFORM – Almaty qalasynyń Sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń málimetine sáıkes, 2023 jyldyń 5 aıynda menıngokokk ınfektsııasynyń 3 jaǵdaıy bolsa, bıyl osy ýaqytta aralyǵynda 5 jaǵdaıy tirkelgen. Infektsııa juqtyrǵandardyń ekeýi 14 jasqa deıingi balalar, al qalǵan úsheýi eresekter.
- Menıngokokk ınfektsııasy – juqpaly aýrý. Aýrý jótelgende, túshkirgende nemese sóıleskende aýa tamshylary arqyly taraıdy. Menıngıttiń alǵashqy belgileri qarapaıym sýyqqa uqsas: temperatýranyń kóterilýi, bas aýrýy. Biraq aýrý tolyq belgili bolǵan kezde medıtsınalyq kómekke ýaqtyly júginbese, ol ólimge ákelýi múmkin. Ólim qaýipi 50%-dan asady, - dedi Almaty qalasynyń Sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Ásel Qalyqova.
Sondaı-aq departament ókili qaýipti ınfektsııalardyń ondyǵyna kiretin bul aýrýdyń negizgi belgilerin atap ótti.
- Dene temperatýrasynyń 39,0°S jáne odan joǵary kúrt kóterilýi, qatty bas aýrýy, aldyn ala júrek aınýynsyz qusý, gemorragııalyq bórtpe, moıyn bulshyqetteriniń kerneýi, tynys alýdyń buzylýy, sananyń shatasýy. Menıngokokty ınfektsııasyń qys jáne erte kóktem aılarynda órshı túsedi. Óıtkeni bul ýaqytta adamnyń ımmýndyq júıesi álsireıdi. Immýnıteti tolyq qalyptaspaǵandyqtan, kóbinese 5 jasqa deıingi balalar, sondaı-aq adam kóp jınalatyn jerlerge jıi baryp, ortaq zattardy jıi paıdalanatyn jasóspirimder aýyrady, - dedi Ásel Qalyqova.
Menıngokokk ınfektsııasynyń aldyn alý maqsatynda megapolıstiń epıdemıologtary kelesi erejelerdi saqtaýdy usynady:
- aýrýdyń alǵashqy belgileri paıda bolǵan kezde asqynyp ketýdi boldyrmas úshin dereý medıtsınalyq kómekke júginý qajet. Ózin-ózi emdeýmen aınalysýǵa bolmaıdy;
- adam kóp jınalatyn jerlerge barmaý kerek;
- aýyryp qalmaý jáne aınaladaǵy adamadarǵa aýrý juqtyrmaý úshin muryn-jutqynshaqtarynyń jiti jáne sozylmaly aýrýlardy (farıngıt, nazofarıngıt, tonzılıt, larıngıt) ýaqtyly emdeý kerek;
- taza aýada serýendeý kerek;
- vıtamındermen, mıkroelementttermen baıytylǵan tolyqqandy jáne úılesimdi tamaqtaný, sportpen shuǵyldaný, aǵzany shynyqtyrý ımmýnıtttiń joǵarlaýyna áser etedi;
- úı-jaılardy jıi jeldetý, kúnine keminde 2 ret tazalaý qajet;
- jótelgen, túshkirgen kezde bir rettik oramal paıdalaný kerek;
- qoldy sabynmen muqııat jýý kerek;
- kishkentaı balalarǵa kútim jasaý kezinde, tek olarǵa arnalǵan jeke ydys-aıaqty paıdalanyp, balanyń ydystaryn muqııat jýý jáne zararsyzdandyrý qajet;
- qandaı da bir belgileri paıda bolǵan kezde balalar men jaqyn adamdardy súıýden aýlaq bolý kerek.
- Ókinishke qaraı, kóp ata-analar aýrýdyń qanshalyqty qaýipti ekendigin bilmeıtindikten medıtsınalyq kómekten bas taratady. Menıngokokk ınfektsııasy aýrýynyń kenetten bastalýyn jáne aýyrlyǵyn eskere otyryp, onyń alǵashqy belgilerinde múmkindiginshe erterek dárigerge júginý qajet. Sebebi menıngıt qaýipti ınfektsııalardyń ondyǵyna kiredi, - dedi Almaty qalasynyń Sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Ásel Qalyqova.
