Men eshqashan alqabıler sotyna qatysyp kórmeppin – qazaqstandyq zańger Vıtalıı Voronov

Belgili qazaqstandyq zańger, Qazaqstan Prezıdenti janyndaǵy Adam quqyqtary jónindegi komıssııanyń múshesi Vıtalıı Voronov Qýandyq Bıshimbaevtyń atyshýly isine qatysty pikir bildirip, sottyń ashyqtyǵy Qazaqstannyń sot júıesin jetildiretinin aıtty. Kazinform tilshisiniń zańgermen eksklıýzıv suhbatyn usynamyz.

Qorǵaýshy sot protsesin jiti qadaǵalap otyrǵanyn aıtty. Onyń pikirinshe, Qazaqstannyń burynǵy ekonomıka mınıstriniń atyshýly isi kópshilikke sabaq boldy.

Bul sot halyqtyń kópshiliginiń nazaryna iligip, zańgerler ǵana emes, sonymen qatar kóptegen qarapaıym adamdar úshin quqyqtyq saýat ashatyn protsess boldy. Halyq naqty protsestiń qandaı bolatynyn – jaýap alý men sózjarystan bastap sot úkimin shyǵarýǵa deıin óz kózimen baqylady. Bul men úshin de bul jańalyq boldy, óıtkeni jumys tájirıbem kóp bolǵanymen, eshqashan alqabıler úkim shyǵarǵan sot protsesine qatysyp kórmeppin, – dedi Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti janyndaǵy Adam quqyqtary jónindegi komıssııanyń múshesi.

Zańgerdiń aıtýynsha, qoǵam ádilettilikke muqtaj, alqabıler sol qajettilikti óteýge kómektesedi.

Sondyqtan úkim zańdy ári ornyqty bolýy kerek. Bul talap negizinen alqabılermen birge sot otyrysyna qatysatyn sýdıaǵa qatysty. Sodan keıin sotta zerttelgen dálelderge súıene otyryp, alqabıler ar-ojdanyna saı úkim shyǵarady, osydan soń olar dálel men kiná máselesin sheshedi. Áleýmettik ádilettilikti ornatý úshin alqabıler soty qajet. Negizinde, qandaı úkim shyǵarylsa da, ony solaı qabyldaý kerek, óıtkeni qoǵam qandaı bolsa, alqabıler de sondaı. Sebebi, olar - bizdiń qoǵamnyń naǵyz ókilderi, – dedi spıker.

Vıtalıı Voronovtyń aıtýynsha, ómir boıyna bas bostandyǵynan aıyrý úshin alqabılerdiń bári biraýyzdan sol sheshimdi jaqtap 11-diń 11-i (10 alqabı jáne sýdıa) daýys berýi kerek.

Sýdıa úkim jarııalaǵanda daýys berý kezinde tıisti sheshim qabyldanǵanyn aıtty (Bıshimbaev 24 jylǵa bas bostandyǵynan aıyryldy – red.). Mundaı merzimde jaza qoldaný úshin qylmystyq is júrgizý kodeksiniń normalary boıynsha alqabılerdiń kópshiligi, ıaǵnı kem degende 8 adam solaı daýys berýi kerek edi, – deıdi advokat.

Zańger Kazinform tilshisiniń úkim qanshalyqty oryndy boldy degen suraǵyna «bul týraly úkimniń sıpattaý-ýájdeý bóliginde bolady» dep jaýap berdi.

Jábirlenýshi tarap pen aıyptaýshy tarap bul úkimdi ádil dep baǵa berdi. Tipti ómir boıyna bas bostandyǵynan aıyrýdy talap etkender de «úkimge qanaǵattandyq» dep otyr. Biraq sottalýshylar Bıshimbaev pen Baıjanov, olardyń qorǵaýshylary úkimdi ádiletsiz dep sanaıdy. Olar Joǵarǵy Sotqa deıin shaǵymdanýǵa quqyly. Endi ári qaraı qalaı órbıtinin baqylaımyz, – dep túsindirdi Voronov.

Spıker zań aıasynda apellıatsııalyq organnyń jazany jeńildetýge jáne bapty ózgertýge, tipti keıbir jaǵdaıda úkimniń kúshin joıýǵa quqyǵy bar ekenin aıtty. Bul sot talqylaýynda qylmystyq is júrgizý zańnamasy, qorǵaý quqyǵy nemese alqabılerdiń quqyǵy buzylǵany dáleldengen jaǵdaıda jasalady.

– Meniń oıymsha, protsestiń ashyq bolǵanyn eskersek, is qaıta qaralmaıdy. Men protseste óreskel zań buzýshylyq kórgen joqpyn, – dedi zańger.

Vıtalıı Voronov sot protsesteriniń ashyq ótýi jáne rezonans týdyrýy otandyq sot júıesiniń jumysyn jaqsartatynyn atap ótti.

Jabyq protsesten góri ashyq bolǵany, árıne, jaqsy. Sondyqtan, onlaın bolsyn-bolmasyn, bizdiń zańǵa sáıkes kez kelgen sot protsesine barlyq adamnyń qatysý múmkindigi bolǵanyn qalaımyn. Elimizdegi barlyq sot osyndaı ashyq ári básekege saı bolǵanyn qalaımyn. Muny Joǵarǵy Sot elimizge, búkil álemge taratý kerek dep sheshim qabyldaǵan protsesterde ǵana emes, kez kelgen protseste ashyqtyq prıntsıpin saqtaýǵa umtylýy kerek, – dep atap ótti qorǵaýshy.

Sondaı-aq maman «Turmystyq zorlyq-zombylyq týraly» zańǵa engizilgen ózgeristerge toqtalyp, bundaı qylmystyń aldyn alýda memleket kúrdeli mindetterdi sheshýi kerek ekenin aıtty.

Zorlyq-zombylyq otbasynda, balabaqshada, kóshede jáne mektepterde órship tur. Al ol jerde Qylmystyq kodeks emes, tárbıe, ádep, dástúr kerek. Muǵalimder men tárbıeshilerdiń balalarǵa qalaı qol kóteretinin kórip júrmiz. Bul týraly bári aıtýy kerek. Men úshin balaǵa nemese áıelge qol kótergen adam amandasyp, aralasatyn adamdar qatarynan shyǵyp qalady. Mundaı jandarǵa qoǵamda izet, qurmet kórsetý degen bolmaýy kerek. Biz munymen kúresip, áıel nemese zorlyq-zombylyqqa ushyraǵan kez kelgen adam kelip, qoldaý taba alatyn qurylymdar qurýymyz kerek, – dep túıindedi Vıtalıı Voronov.

Aıta keteıik, keshe sýdıa Aıjan Qulbaeva Qýandyq Bıshimbaev pen Baqytjan Baıjanovqa qatysty Alqabılerdiń úkimin oqydy. Eks-mınıstr Qýandyq Bıshimbaev 24 jylǵa bas bostandyǵynan aıyryldy. Sonymen qatar, Alqabıler Baqytjan Baıjanovty aǵasynyń qylmysyn jasyrǵany úshin kináli dep tapty. Sóıtip sot Baıjanovty 4 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrdy.