Memlekettiń qatysýynsyz qurylǵan akademııalardyń ataýlarynda «ulttyq» sózi bolmaýy kerek

ASTANA. KAZINFORM – Búgin Májilistiń jalpy otyrysynda «Nysanaly kapıtal qorlary (endaýment-qorlar) týraly» Zańy men ilespe qujat ekinshi oqylymda qaralyp, qabyldandy.

- Zań Qazaqstanda endaýment qorlardy qalyptastyryp, damytý úshin quqyqtyq negiz qurady. Birinshiden, «metsenattyq qyzmet obektileri» degen uǵym alynyp tastaldy, onyń ornyna «endaýment-qorlardyń, nysanaly kapıtaldyń qaıyrymdylyq baǵdarlamalarynda qalyptastyrylatyn qaıyrymdylyq» degen uǵym engizildi. Bul ınvestıtsııalyq kiris esebinen qarjylandyrylatyn qaıyrymdylyq kómekti júzege asyrý merzimderi men tártibin qamtıtyn sharalar júıesi dep naqtylandy. Ekinshiden, ınvestıtsııalyq kiristen qarjylandyrylatyn endaýment-qordyń, nysanaly kapıtaldyń qaıyrymdylyq baǵdarlamalary bilim-ǵylym, ınnovatsııalyq qyzmet, buqaralyq sport, dárilik qamtamasyz etý, medıtsınalyq qyzmetter jáne halyqty áleýmettik qorǵaýǵa arnaldy. Úshinshiden, árbir endaýment-qordyń qaıyrymdylyq baǵdarlamasy bólek ázirlenip, bekitiledi. Paıda alýshy, ıaǵnı adresat endaýment-qordan alynǵan qarajatty bekitilgen qaıyrymdylyq baǵdarlama boıynsha ǵana jáne endaýment-qor qalyptastyrǵan baǵyttar boıynsha ǵana paıdalana alady, - dedi depýtat Juldyz Súleımenova.

Onyń aıtýynsha, depýtattar barlyq qurylǵan endaýment-qorlarǵa táýelsiz aýdıt júrgizetin norma engizdi. Munymen qosa, endaýment-qordyń qarajatyn tıimdi ári kásibı deńgeıde basqarý úshin arnaıy lıtsenzııasy bar kásibı basqarýshy kompanııalarǵa senimgerlik basqarý ınstıtýty engizildi. Endaýment-qordyń ınvestıtsııalyq kirisi buryn 15 000 AEK-ke jetkende ǵana senimgerlik basqarýǵa berilse, jańa redaktsııaǵa sáıkes bul deńgeı 10 000 AEK-ke deıin tómendetildi.

Jumys toby jumysynyń nátıjesinde negizgi zań jobasyna kelesi túzetýler engizildi:

– ákimshilik-sharýashylyq shyǵystardyń shekti kólemi: ınvestıtsııalyq tabystyń 30%-ynan 15%-yna deıin jáne aktıvterdiń ortasha taza qunynyń 1%-ynan 0,5%-yna deıin tómendetildi;

– qoldanystaǵy qorlardy bir jyldyń ishinde qaıta tirkeýdi mindettegen ótpeli erejeler alynyp tastaldy;

– Qamqorshylyq keńes pen atqarýshy organnyń ókilettikteri naqtylady;

– jyljymaıtyn, jyljıtyn múlik pen zııatkerlik menshik nysandaryn basqarý tártibi naqtylandy.

Sonymen qatar, ilespe zań jobasy aıasynda kelesi zańdarǵa túzetýler engizildi:

– «Aýdıtorlyq qyzmet týraly» Zańyna nysanaly kapıtal qorlaryn mindetti túrde syrtqy aýdıt júrgiziletin uıymdar tizbesine qosý jóninde túzetý engizildi;

– «Býhgalterlik esep pen qarjylyq eseptilik týraly» Zańyna nysanaly kapıtal qorlaryn qoǵamdyq múdde tanytatyn uıymdar qataryna jatqyzý jónindegi ózgerister engizildi;

– «Ǵylym jáne ǵylymı-tehnıkalyq saıasat týraly» Zańyna memlekettiń qatysýynsyz zańdy tulǵa túrinde qurylǵan akademııalarǵa óz ataýlarynda «ulttyq» sózin tolyq nemese qysqartylǵan túrde, kez kelgen tilde qoldanýǵa tyıym salý jóninde túzetý engizildi.

Osy normaǵa baılanysty ótpeli erejeler kózdelgen:

– memleket qatyspaı qurylǵan jáne ataýynda «ulttyq» sózi bar akademııalar bir jyl ishinde óz ataýyn osy normanyń talaptaryna sáıkes keltirýge jáne quryltaı qujattaryna tıisti ózgerister engizýge mindetti;

– eger bul talap oryndalmaǵan jaǵdaıda, osyndaı akademııalar ýákiletti organnyń sotqa júginýi arqyly Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasyna sáıkes sot tártibimen taratylýǵa jatady.

- «Aral óńirindegi ekologııalyq qasiret saldarynan zardap shekken azamattardy áleýmettik qorǵaý týraly» Zańyna Túrkistan oblysyndaǵy Kentaý qalasyn (onyń ishinde Búrgemdi qosa alǵanda) jáne oǵan irgeles ornalasqan Aşysaı, Hantaǵy, Baıyldyr, Qarnaq, Qúshata jáne Shashtóbe aýyldaryn ekologııalyq jaǵdaıdyń aldyn-alý aımaǵy dep taný týraly ózgertý engizildi. Zań jobalaryn qaraý barysynda depýtattar redaktsııalyq sıpattaǵy túzetýler men normalardy zań tehnıkasyna sáıkes keltirýge baǵyttalǵan, zań jobasynyń mazmunyn sapaly jaqsartqan túzetýler engizdi, - dedi depýtat.

Bul eki qujat 2025 jylǵy 16 sáýirde Parlamenti Májilisiniń jalpy otyrysynda birinshi oqylymda maquldandy.