Memlekettiń esebinen kún kórý ádetinen arylý kerek ? Esseks ýnıversıtetiniń túlegi Danııar Nurǵalıev

ASTANA. Mamyrdyń 7-si. QazAqparat /Rızvangúl Sadyqova/ - «Bolashaq» baǵdarlamasynyń áleýetti úmitkerleri men Qazaqstannyń barlyq jastarynyń ıgi bastamalaryna úlken tabystar tilegim keledi. Tyrysyńdar, talpynyńdar, al eń bastysy, óz bolashaqtaryńyz ben eldiń keleshegi sizderdiń qoldaryńyzda ekenin esten shyǵarmańyzdar!

Esseks ýnıversıtetiniң tүlegi, Ekonomıka jәne bıýdjettik josparlaý mınıstrligi Makroekonomıkalyқ taldaý jәne boljaý departamentiniң sarapshysy Danııar Nұrғalıevtyң jүrekjardy tilegi osyndaı. - Өziңiz týraly, otbasyңyz týraly қysқasha aıtyp өtseңiz. Sizdiң өmirlik jolyңyzdy қandaı ataýly oқıғalar mazmұndady? - Men қyzmetkerlerdiң zııaly otbasynda dүnıege keldim. Әkem eңbek jolyn «KazOhotRybolovSoıýz» odaғynyң prezıdenti қyzmetimen aıaқtady. Anam - podpolkovnık, Іshki ister organdarynda 25 jyl eңbek etti. Ata-anam meni sүıispenshilikte tәrbıeledi, maғan barlyқ jaқsyny berýge, үıretýge tyrysty. Olardyң өmirge degen talpynystary, eңbeksүıgishtikteri, қandaı jaғdaıda bolsyn, adal bolýy meni tәnti etetin. Aғylshyn tilin men 5-shi synyptan bastap tereң үırene bastadym, nege ekenin bilmeımin, shet tilin үırenýge қatty talpyndym, biraқ ol kezde men Anglııada oқımyn dep oılamaғan edim. KIMEP-te oқýdyң alғashқy jyldary men үshin қıyn boldy, sebebi mektepte sabaқ қazaқ tilinde өtedi, al onda barlyқ sabaқ aғylshyn tilinde bolatyn. Үshinshi kýrstyң soңynda oқyp jүrgen kezimde «Bolashaқ» memlekettik baғdarlamasy týraly estip, bilip, magıstratýralyқ bilimdi shet elde alamyn dep sheshtim. Kerek mәlimetterdi jınap, daıyndalyp, Esseks ýnıversıtetine oқýғa tүstim. Test synaқtaryn tapsyryp, әңgimelesýden өtkennen keıin Anglııaғa attandym. Қazir memlekettik қyzmettemin, Batysta bolyp, onymen jaқyn tanysý mүmkindigi үshin dәn rızamyn. Ol jaқta bәri tamasha deý, artyқ aıtқandyқ. Degenmen, bizde de әli jetildiretin mәseleler bar. Men meniң bilimime jұmsalғan қarajattyң esh ketpegenin dәleldeýge tyryspaқpyn, el ıgiligi үshin eңbek etetin bolamyn. - Batystyқ bilimniң otandyқ bilimnen aıyrmashylyғy kөp dep sanaısyz ba? Shet eldegi өmiriңiz sizge oқýmen қosa, taғy ne berdi? - Batystyң bilimi men otandyқ bilimdi salystyrý maғan қıyndaý bolady, sebebi men elde amerıkandyқ jүıe boıynsha oқydym da, al batysta eýropalyқ jүıemen bilim aldym. Birinshiden, bizdiң oқý oryndarymyzda jıi kezdesetin sybaılas jemқorlyқ mәselesin aıtýғa bolady. Men osyғan oraı batys ýnıversıtetinde ondaıdyң ne ekenin bilmeıdi desem, artyқ aıtқandyқ emes, olaı etý eshkimniң basyna kirmeıdi. Ekinshiden, oқytýshylardyң shәkirtterine degen kөzқarastary da әrtүrli. Batystyқ oқytýshylar jүıeli jәne pragmatıkaly oılaıdy. Dәris oқıdy, pәn boıynsha saýaldar bolsa, belgili bir ýaқyt belgileıdi. Sen sabaққa barmasaң da bolady, ol seniң jұmysyң, eң bastysy, sen emtıhan tapsyrsaң bolғany. Өzi bastamasa, ol үshin eshkim oқymaıtynyn, alғan bilimi onyң bolashaқ nany ekenin stýdent sonda ғana tүsine bastaıdy. Maғan қatty ұnaғany ? stýdentterdiң bilim alýlaryna jaқsy jaғdaı jasalғan. Olarda barlyқ jaғdaı bar: megajedel ınternet, jataқhana, t.b. Oғan қosa, әr stýdenttiң Internetke қosylғan өz noýtbýgi bar, kerek materıaldar izdeýde onyң қanshalyқty maңyzdy ekenin barshamyz jaқsy bilemiz. Stýdentter kampýste tұrady, onda tennıs korty, jabyқ jәne ashyқ fýtbol alaңdary, kөptegen sporttyқ klýbtar bar. Sondaı-aқ kampýstiң ishinde dәmhana, dүkender, tүngi klýbtar bar. Barlyқ jerde stýdentterdiң өzderi jұmys isteıdi, jalaқy alady. Mұndaı jaғdaıda oқyғannyң өzi jaıly. Biraқ ta, sýbektıvti қaraıtyn bolsa, aıyrmashylyқ oқý jaғdaıynda nemese jүıesinde emes. Sol ekonomıkany өzimizde de oқýғa bolady, biraқ bizdiң jaғdaıda stýdentterdiң bilimge degen talpynystary onsha bolmaı otyr. Olar eshқandaı perspektıva kөrmeýde. Men өzge ortada өmir sүrip, kөp nәrseni tanyp, bildim. Meni taң қaldyrғany ? adamdardyң өzderin erkin ұstaýy. Meniң oıymsha, osy faktor batystyң әleýmettik өmirinde, olardyң tұrmystarynyң қazirgi mәdenıetinde negizgi rөl atқaratyn sııaқty. - Jastarғa, «Bolashaқtyң» әleýetti kandıdattary men stýdentterine қandaı tilek aıtar ediңiz? Kөptegen daryndy balalar үshin bilimdi jalғastyrý - olardyң mansaptyқ jәne jeke bastarynyң jetistikteriniң negizi dep sanaımyn. Senip tapsyrylғan mindetti aқtaý, өz қatarlarymen ғana emes, өzderinen үlkendermen de bilim jarystyrýғa talpynýlary tıis. Өz bilimderin baғalata bilýleri, adal jәne қaıyrymdy bolýlary kerek, bұl қasıetterdi eshkim satyp ala almaıdy, bұl қasıetterge tek jүrekteri ashyқ adamdar ıe bola alady. Daryndy, bilimdi, alғa қoıғan maқsattardan tanbaғan adam ғana aınalasyndaғylardyң құrmetine ıe bolady. «Bolashaқtyң» үmitkerleri men Қazaқstannyң barlyқ jastarynyң ıgi bastamalaryna tabys tilegim keledi, olarғa talpynys, tabandylyқ tileımin. Tyrysyңdar, talpynyңdar, al eң bastysy, өz bolashaқtaryңyz ben eldiң keleshegi sizderdiң қoldaryңyzda ekenin esten shyғarmaңyzdar!», - degim keledi.