Memleketten qalaı baspana alýǵa bolady

ASTANA. KAZINFORM — 2025 jyldyń mamyr aıynan bastap baspana alý erejeleri ózgerdi. Buryn halyqtyń áleýmettik turǵydan osal toptary ǵana kezekke tura alatyn bolsa, qazir barlyq azamat baspana kezegine turýǵa haqyly.

Memleket kimderge baspana beredi?

Ótinim berýge haqyly:

— QR kámeletke tolǵan azamattary;
— qandastar;
— zańdy ókilder (mysaly, jetim balalarǵa).

Bul sanattaǵylardyń ózine qoıylatyn negizgi talaptar bar:

— ótinim berýshiniń atynda jáne otbasy múshelerinde (erli-zaıyptylarda nemese balalarda) keıingi 5 jylda turǵyn úı bolmaýy kerek (apatty dep tanylǵan úıge bul talap júrmeıdi);
— turǵyn úı alǵyńyz keletin óńirde turaqty tirkeý bolýy shart (Astana, Almaty jáne Shymkent úshin — sońǵy 3 jylda qalada turǵanyn rastaıtyn qujat kerek).

Ótinim berýge qalaı daıyndalamyz?

Ótinim berer aldynda eGov.kz portalynda óz derekterińizdi tekserý mańyzdy: jeke kýálik, otbasy jaǵdaıy jáne otbasy quramy, turǵylyqty jeri boıynsha tirkeý, turǵyn úıge menshik týraly málimetter, sondaı-aq ETsQ qoldanylý merzimi. Bul derekterdegi kez kelgen qate nemese sáıkessizdik sizge baspana berýden bas tartýǵa negiz bola alady.

Ótinimdi qalaı beremiz?

— Orken.otbasybank.kz saıtyna kirip, ETsQ arqyly avtorızatsııalaýdan ótemiz. Júıe sáıkestikti avtomatty túrde tekseredi.
— Ótinim 1-3 kún ishinde qaralady (eger rastaıtyn qujattar qajet bolsa, mysaly, turǵyn úıdi apatty dep taný týraly qujat kerek bolsa, bul merzim uzarýy múmkin).

Sońǵy qadam — SMS arqyly derekterdi óńdeýge kelisimdi rastaý.

Ótinim maquldansa, ózińizdi elektrondy kezektiń qatarynan kóresiz. Kezek toqsan saıyn jańartylyp otyrady jáne ol málimetti onlaın kórip otyra alasyz

«Baspana kezegi» degen sózdiń astarynda ne jatyr?

Kezekke tirkeý baspana alýǵa quqyǵyna ıe bolý degendi bildirmeıdi. Bul tek baspana máselesinde memleketten qoldaýdyń qandaı da bir túrin alý ǵana bolýy múmkin. Sizge baspana kommýnaldyq qordan nemese ákimdiktiń jeke qorynan jalǵa berilýi yqtımal. Keı jaǵdaıda memleket baspana jaldaý aqysynyń bir bóligin sýbsıdııalaıdy. Turǵyn úı qurylysy jınaq júıesi arqyly jeńildetilgen ıpotekalyq nesıeler de bar. Mundaı ıpoteka ádettegi ıpotekadan tıimdi. Keıde ákimdikter ıpotekanyń bastapqy jarnasyna turǵyn úı sertıfıkaty arqyly kómek beredi.

Áleýmettik turǵydan osal toptarǵa qandaı basymdyq beriledi?

Barsha qazaqstandyq baspana kezegine tura alatynyna qaramastan, turǵyn úıdiń 70%-y halyqtyń áleýmettik osal toptaryna, qalǵan 30%-y kezekte turǵandardyń arasynda bólinedi.

«Turǵyn úı qatynastary týraly» Zańnyń 68-babyna sáıkes jeńildikti sanattarǵa mynalar jatady:

— Ekinshi dúnıejúzilik soǵys pen áskerı is-qımyldardyń ardagerleri;
— I–II toptaǵy múgedekter;
— múgedek balalary bar otbasylar;
— aýyr sozylmaly aýrýlary bar adamdar (Úkimet bekitken tizbe boıynsha);
— zeınet jasyndaǵylar;
— jetim jáne ata-anasynyń qamqorlyǵynsyz qalǵan balalar (29 jasqa deıin);
— qandastar;
— ekologııalyq apattar men tótenshe jaǵdaılardan zardap shekkender;
— «Altyn alqa», «Kúmis alqa» jáne t. b. nagradalary bar kópbalaly analar.;
— memlekettik nemese qoǵamdyq mindetterdi atqarý kezinde qaza tapqandardyń otbasylary;
— tolyq emes otbasylar;
— kámeletke tolmaǵan balalary nemese 23 jasqa deıingi stýdentteri bar jesirler/jesirler.

Baspana kezeginen qaı jaǵdaıda shyǵyp qalýyńyz múmkin?

Bul másele de «Turǵyn úı qatynastary týraly» Zańnyń 73-babynda rettelgen. Onyń ishinde myna sharttar mańyzdy:

— baspanaǵa muqtaj dep tanýǵa negiz bolatyn sebepterdiń joqtyǵy anyqtalsa;
— basqa eldi mekenge kóshse;
— memlekettik organdaǵy/memlekettik kásiporyndaǵy jumysyn toqtatsa;
— memleket menshiginen baspana alsa;
— dáıeksiz málimetter berse;
— shetelge turaqty turýǵa ketse nemese QR azamattyǵynan aırylsa.

Buǵan deıin memleketten berilgen baspana men qyzmettik páterdi qalaı jekeshelendirýge bolatynyn jazǵan edik.