Memleketke degen jaýapkershilik ólshemi - Dıhan Qamzabekuly
Birinshiden, adamı nemese pendelik oı. Álem býyrqanyp jatyr. Bul – tazalanýdyń nemese sapalanýdyń aldy ma, joq Jaratqan ıeniń taǵy bir synaǵynyń nyshany ma? Mán bere qarasaq, ekeýiniń de bir-birine qatysy bar. Biraq eńbek etip, urpaq órbitip, erteńgi kúnnen úmittenip otyrǵan jan retinde qashanda jamandyqty emes, jaqsylyqty shaqyra bilýimiz kerek. Ata-babamyzdyń myń jyldyq joly osyny amanattaıdy.
Ekinshiden, eldik ıakı elshildik oı. Muny qoǵamnyń úlken astaýǵa qol salǵanyna ǵana máz nemese kez-kelgen máseleniń teris jaǵyn kórýge beıim bóligi emes, siz ben biz keıde sezinetin, keıde sezinbeıtin búlkildegen jandy aǵza – qoǵamnyń kúlli bóliginiń keýdesin qaqpaıtyn, jyltyrap kórinbeıtin, ózine de, ózgege de jaýapty azamattary quraıdy.
Prezıdent Q.K.Toqaevtyń keshe astana tórinen Táýelsizdiktiń tarıhı mejesine qatysty sózi bizdi osyndaı paıymǵa jeteledi. Asa bıik eldik sharanyń mańyzyna mán bergen Memleket basshysy «maqsat - toı toılaý emes, oı tolǵaý úshin» degen ustanamyn taǵy da bir aıqyndady. Bul oı – eldik múdde biriktiretin búgingi býynǵa, bárimiz jaqsylyǵynan úmitti erteńgi urpaqqa arnaldy.
Ár kásiptiń óz dittegeni bar. Biz saltanatty jıyndaǵy Qasym-Jomart Kemeluly sózinen ıakı baıandamasynan bilim jáne ǵylym salasyna qajetti tujyrymdamany, júıeni, arqaýdy, ózekti jáne astary tereń tezısterdi ańǵardyq.
Tujyrymdama - Táýelsizdik týraly túsinik, tanym, parasat el men ult tarıhynyń eń sapaly kezeńderimen baılanystaǵy memleketke degen jaýapkershiliktiń ólshemi bolýy qajet.
Júıe – Táýelsizdik qundylyqtaryn salalandyrý otbasy tárbıesinen Otan tárbıe-tálimine deıin, qarapaıym pendelik qalyptan joǵary memlekettik nemese qoǵamdyq qyzmetke deıin, jaı dastarqannan alqaly jıyndarǵa deıin júrip jatýy kerek. Barlyq shańyraq, kásip, mekeme – Táýelsizdikti baıandy etýdiń alańy.
Arqaý – túndikti batys jaqtan ashyp qoıyp, esikke ult atyn jazǵan Alash nyshanyndaı, eldik dástúr jáne álem tájirıbesinen nár alǵan ıntellektýaldyq, tehnologııalyq, ınnovatsııalyq bilik. Bilik bilimmen, tájirıbe eńbekpen keledi.
Ózek – halyqtyń bir múddege jumylǵan qasıeti. Bilim men eńbekke de Álıhan Bókeıhan aıtqan minez (qasıet) kerek. Qasıet – eldik pen azattyqtyń mánin túsinip, soǵan jaýapty bolýdan týyndaıdy.
Memleket basshysynyń myna tezısterine baıyppen kóz jibereıikshi: «Qazaqtyń peshenesine óz memleketin qurý baqyty jazyldy. Bul – uly baqyt, ulttyń baqyty!», «Taǵdyr taýqymeti ultymyzdyń júreginen azattyq rýhyn óshire almady. Qazaqtyń qaısar ul-qyzdary qashanda eldi bostandyqqa úndep, jigerin janı bildi», «Memlekettiligimizdiń berik tuǵyry bolǵan dala zańdary el jadynda saqtalyp, búgingi kúnge deıin jetti», «Qazaqtyń eldik jolyndaǵy erligi otarshyldyqqa qarsy ult-azattyq qozǵalystarda aıqyn kórindi. Alash arystary derbes memleket qurý úshin janyn pıda etti», «Babalarymyz derbes memleket quryp, erkin ómir súrýge quqyly ekenin tarıh aldynda dáleldedi. Osylaısha, myńjyldyqtar toǵysatyn tusta azattyq týy kógimizde jelbiredi», «Táýelsizdikti bizge eshkim syılaǵan joq, kezdeısoq ta kelmedi», «Táýelsizdik jyldary Qazaqstan jańa tarıhı, geosaıası jaǵdaıda áleýmettik-ekonomıkalyq damýdyń berik negizin qalyptastyrdy», «Kıeli paryzymyz – bereri bizden de asyp túsetin bolashaq urpaq úshin Táýelsizdikti kózdiń qarashyǵyndaı saqtaý», «Táýelsizdikti nyǵaıtý degenimiz – elge paıdasy tıetin naqty jumystardy júzege asyrý», «Egemendik kezeńinde oıy azat, rýhy bıik Táýelsizdik perzentteri ósip-jetildi. Shyn máninde, olardyń áleýeti óte zor, múmkindikteri orasan».
Biz ulttyq rýhanı jańarý muratyna sýarylǵan bul paıymdardan bilim salasy mamandaryna qajetti oı ańsarlaryn ańǵaryp otyrmyz. Prezıdent sózindegi 30 jyldyq azattyqtyń úsh kezeńi sıpaty, Elbasynyń tarıhı róli men mıssııasy, júzege asyrylǵan memlekettik qoǵamdyq-saıası, áleýmettik-ekonomıkalyq, mádenı-rýhanı jobalar týraly derek-dáıekterdiń de, baǵalaýlardyń da berer tanymdyq málimeti mol. Muny – qazirgi qazaqstantanýdyń sheberlik synyby desek te jarasady.
Ras, Qasym-Jomart Kemeluly aıtqandaı, aldymyzda Táýelsizdikti nyǵaıtýǵa baǵyttalǵan talaı jumys tur. Onyń úlken-kishisi joq ekeni de aqıqat. Eldikti baıandy etý jolynda «memleket – bas, qoǵam – moıyn» birligimen, «halyq – qazy, eńbek – tarazy» berekesimen alǵa qadam basýǵa tıispiz. Táýelsizdiktiń torqaly toıynda aqshańqan rýhanııat ǵımaraty minberinen aıtylǵan Prezıdenttiń tolǵamdy oıy osyny baǵamdatty.
Avtory: L.N.Gýmılev atyndaǵy EUÝ prorektory, QR UǴA akademıgi Dıhan Qamzabekuly
