Memleket basshysy frantsýz bıznesmenderin kólik sektoryna basa mán berýge shaqyrdy
PARIJ. KAZINFORM – Qasym-Jomart Toqaev Frantsııa bıznes kapıtandarynyń aldynda sóılegen sózinde ekonomıkalyq yntymaqtastyqty qazaq-frantsýz strategııalyq seriktestiginiń basty faktory retinde atady. Bul týraly Aqordanyń baspasóz qyzmeti habarlady.
– Biz Frantsııanyń Ortalyq Azııadaǵy negizgi saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq seriktesi bolǵanymyzǵa qýanyshtymyz. Frantsııanyń atalǵan aımaqpen saýda-sattyǵynyń 80 paıyzy Qazaqstanǵa tıesili. Bıyl ekijaqty saýda aınalymy 45 paıyzǵa ulǵaıdy. Biz bul úderistiń saqtalǵanyn qalaımyz. Sondaı-aq Frantsııadan tartylǵan tikeleı ınvestıtsııa kólemi 15 paıyzǵa artyp, 900 mıllıon dollarǵa jýyqtady. Bul – rekordtyq kórsetkish. Qazirgi kezde Qazaqstan naryǵynda 200-den astam frantsýz kásiporny, sonyń ishinde Total, Alstom, Orano, Danone, Vicat, Airbus sekildi tanymal kompanııalar jumys isteıdi, – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy Qazaqstan ekonomıkany transformatsııalaý jóninde órshil mindet qoıǵanyn aıtty. Bul maqsatqa jetý úshin Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymynyń (EYDU) halyqaralyq standarttary men qaǵıdattaryna sáıkes aýqymdy saıası-ekonomıkalyq reformalar júrgizilip jatyr.
Qasym-Jomart Toqaev ekonomıkalyq baılanystardy keńeıtýdiń perspektıvti baǵyttaryna toqtaldy.
– Energetıka árqashan ózara yqpaldastyqtyń negizgi baǵyty sanalǵan. Eýropa Odaǵyna munaı jáne ýran jetkizýshi el retinde Frantsııanyń energetıkalyq derbestigin odan ári qoldaýǵa daıynbyz. Biz Qazaqstanda frantsýz ónerkásibiniń ókilderi kóbirek bolǵanyn qalaımyz. Óıtkeni olar otandyq óndiriske ozyq tehnologııalar ákeledi. Elimiz álemdegi eń iri ýran óndirýshi sanalady. Al Frantsııanyń atom ónerkásibinde tájirıbesi mol. Sondyqtan biz atom qýatyn beıbit maqsatta paıdalaný isinde yntymaqtasa alamyz, – dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Memleket basshysy Qazaqstannyń Parıj kelisimin ratıfıkatsııalap, 2060 jylǵa qaraı aýaǵa taralatyn zııandy zattar mólsherin nóldik deńgeıge jetkizý jóninde mindetteme alǵan Ortalyq Azııadaǵy alǵashqy el ekenin jetkizdi. Prezıdenttiń aıtýynsha, elimizde jel, kún jáne sý energııasy baǵyttarynda aýqymdy jobalardy júzege asyrǵysy keletin iri halyqaralyq kompanııalardyń qatary kóbeıdi. Máselen, Total Energies kompanııasy 1,1 mıllıard dollar quıyp, qýattylyǵy 1 GVt bolatyn jel elektr stantsııasyn salýdy josparlap otyr.
Prezıdent sý resýrstaryn jáne jylýmen qamtý isin tıimdi basqarýdy taǵy bir basym baǵyt retinde atady. Klımat ózgeriske ushyrap jatqan kezeńde atalǵan salalardyń Qazaqstan úshin mańyzy orasan zor. Bul rette Suez jáne Veolia kompanııalarymen yntymaqtastyq sý ınfraqurylymyn jańǵyrtýǵa oń yqpal etpek.
– 2040 jylǵa qaraı dúnıe júzinde asa mańyzdy shıkizatqa suranys tórt ese artady. Demek Qazaqstan Frantsııa men Eýropa ónerkásibine senimdi shıkizat jetkizýshige aınala alady. Qazirgi kezde biz Eýropa Odaǵynyń ekonomıkasy úshin óte mańyzdy 34 shıkizat túriniń 19-yn óndiremiz. Bul sanatqa tıtan, mys, magnıı jáne skandıı sekildi elementter kiredi. Boljamǵa sáıkes, Qazaqstannyń jer qoınaýynda joǵary tehnologııalyq jáne ekologııalyq óndiristerdiń barlyǵynda derlik suranysqa ıe lıtıı, berılıı jáne tantal sııaqty sırek kezdesetin úsh mıneraldyń mol qory bar, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent jańa geosaıası jaǵdaıda kólik-logıstıka sektorynyń róli kúsheıip kele jatqanyn atap ótip, bul rette Qazaqstannyń Eýrazııa qurlyǵynda strategııalyq turǵydan utymdy ornalasqanyna nazar aýdardy. Memleket basshysy kólik baǵyttaryn jańǵyrtý boıynsha elimizde júzege asyrylyp jatqan jobalar jaıynda aıtyp, frantsýz bıznesmenderin osy sektorǵa basa mán berýge shaqyrdy.
Qasym-Jomart Toqaevtyń pikirinshe, álemdegi azyq-túlik qaýipsizdigine baılanysty ahýal kúrdelengen kezeńde agroónerkásip keshenin damytýdyń mańyzy zor.
Qazaqstan astyq eksporttaýshylardyń iri ondyǵyna kiredi. Syrtqy naryqqa 8 mıllıon tonnadan astam bıdaı men 2 mıllıon tonna un shyǵarady. Ónimderi álemniń 80-nen astam eline jetkiziledi. Bıyl eginniń bitik shyǵýy nátıjesinde elimizdiń astyq eksporttaý áleýeti 12 mıllıon tonnaǵa deıin artty. Osy rette Prezıdent frantsýz seriktesterdi mal sharýashylyǵy men dándi daqyldar selektsııasy salasynda ınvestıtsııalyq jáne tehnologııalyq jobalardy birlese júzege asyrýǵa úndedi.
– Tsıfrlyq transformatsııa qazirdiń ózinde elimizdiń ekonomıkalyq básekege qabilettiligin eseleýge múmkindik berdi. Maqsatymyz – Eýrazııadaǵy jetekshi IT-habqa aınalý. Birikken Ulttar Uıymynyń málimetine sáıkes, 2024 jyly elimiz elektrondyq úkimet baǵytynda tsıfrlyq tehnologııalardy engizý boıynsha álemde 24-oryn, al onlaın qyzmetter kórsetý boıynsha 10-oryn aldy. Atalǵan reıtıngter Qazaqstannyń tsıfrlyq transformatsııany tabysty júrgizgenin aıqyndaıdy. ıAǵnı, biz tsıfrlyq ınfraqurylymǵa qomaqty qarjy quıyp, jasandy ıntellekt, blokcheın sııaqty ozyq tehnologııalardy engizýge erekshe mán berip otyrmyz. Biz frantsýz IT-kompanııalarymen yntymaqtastyqqa ashyqpyz. Olar, ásirese, Indýstrııa 4.0, jasandy ıntellekt jáne «aqyldy qalalar» salalarynda ınnovatsııalyq sheshimderdi ázirleýge úles qosa alady, – dedi Memleket basshysy.
Prezıdent sózin qorytyndylaı kele, búgingi kezdesý Qazaqstan men Frantsııa arasyndaǵy ekonomıkalyq yntymaqtastyqty tereńdetýge yqpal etetinine senim bildirdi. Sondaı-aq dóńgelek ústel qatysýshylaryna elimizde óz bıznesin órkendetý úshin jan-jaqty qoldaý kórsetiletinin jetkizdi.
Qasym-Jomart Toqaev dóńgelek ústel qatysýshylaryna Frantsııa Prezıdenti Emmanıýel Makrondy kelesi jyly Qazaqstanǵa memlekettik saparmen kelýge shaqyrǵanyn jetkizdi. Memleket basshysy frantsýz kásipkerlerine 2025 jyldyń mamyr aıynda ótetin Astana halyqaralyq forýmyna qatysýdy usyndy.
Jıynda Vicat kompanııasynyń prezıdenti Gı Sıdos, Total Energies kompanııasynyń prezıdenti Patrık Pýıanne, Orano S.A. kompanııasynyń prezıdenti Nıkolıa Mas, Alstom kompanııasynyń bas dırektory Anrı-Pýpar Lafarj, Air Liquide kompanııasynyń bas dırektory Fransýa Jakov, EDF kompanııasynyń prezıdenti Lıýk Remon, Airbus International kompanııasynyń prezıdenti Výter Van Versh, Imerys kompanııasynyń prezıdenti Alessandro Dazza, Synetics kompanııasynyń prezıdenti Jan-Iv Dro, Limagrain Field Seeds kompanııasynyń bas dırektory Rejıs Fýrne, CMA CGM kompanııasynyń aǵa vıtse-prezıdenti Lıýdovık Rený, Danone kompanııasynyń bas hatshysy Loran Sakkı, SUEZ Group kompanııasynyń vıtse-prezıdenti Per Polıak, Veolia kompanııasynyń Ortalyq jáne Shyǵys Eýropa boıynsha vıtse-prezıdenti Fılıpp Gıttar, AFD frantsýz damý agenttigi bas dırektorynyń orynbasary Marı-Elen Lýazon sóz sóıledi.
Aıta keteıik, buǵan deıin Prezıdenttiń Frantsııa Respýblıkasyna memlekettik saparmen barǵanyn jazǵanbyz.
Sonymen qatar, Kazinform tilshisi Qazaqstan men Frantsııa qarym-qatynasynyń nyǵaıýyn jan-jaqty qamtyp kórdi.
Elıseı saraıynda Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevty resmı qarsy alý rásimi ótti.
Qazaqstan men Frantsııa Prezıdentteri Birlesken deklaratsııa qabyldady.
