Májilis Salyq kodeksin taǵy pysyqtap, medıtsınalyq saqtandyrý máselesin talqyǵa salady
ASTANA. KAZINFORM – Búgin Májilistiń jalpy otyrysynda depýtattar jańa Salyq kodeksin jáne oǵan ilespe zań jobalaryn 2-oqylymda talqylap, birqatar halyqaralyq qujatty ratıfıkatsııalaýǵa qatysty zań jobalaryn jumysqa alady.
Ótken jumada, 25 sáýir kúni Májilis spıkeri Erlan Qoshanovtyń tóraǵalyǵymen bıýro otyrysy ótip, búgingi jalpy otyrystyń kún tártibi naqtylanǵan edi.
Sonymen, jalpy otyrysta depýtattarǵa mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly zań jobasyn birinshi oqylymda qaraý usynylady.
Zań jobasyn Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń 2024 jylǵy 2 qyrkúıektegi «Ádiletti Qazaqstan: zań men tártip, ekonomıkalyq ósim, qoǵamdyq optımızm» atty halyqqa Joldaýyn iske asyrý maqsatymen Úkimet ázirledi. Sondyqtan zań jobasy boıynsha Densaýlyq saqtaý mınıstri Aqmaral Álnazarova negizgi baıandama jasaıdy.
Este bolsa, Memleket basshysy sol Joldaýynda mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý júıesiniń engizilýi densaýlyq saqtaý salasyna qosymsha resýrstar ákelip, jeke menshik medıtsınaǵa zor paıdasyn tıgizgenin atap ótken bolatyn.
- Bıyl densaýlyq saqtaý salasyna bıýdjetten 3,3 trıllıon teńge qarjy bólindi. Biraq, onyń nátıjesi áli kórinip jatqan joq. Medıtsınalyq saqtandyrý júıesine qatysýshylar arasynda mindetterdiń durys bólinbeýi burmalanǵan aqparattyń kóbeıýine ákep soqtyrdy. Naýqastarǵa memleket kepildik bergen qyzmetterdi aqyly negizde alýdy nemese birneshe aı boıy kezek kútýdi usyný jaıttary az emes. Buǵan jol berýge bolmaıdy. Bıýdjettiń múmkindigi men mindettemesin eskere otyryp, memleket kepildik beretin medıtsınalyq kómektiń biryńǵaı bazalyq toptamasyn jasaý qajet. Al odan asyp ketken shyǵynnyń bári saqtandyrý júıesi arqyly tólenýge tıis. Tsıfrlandyrý bolmasa, mundaı aýqymdy ózgeristerdi sátti júzege asyrý múmkin emes. Bir-birine baılanysy joq ondaǵan baǵdarlama men aqparattar bazasynyń ornyna biryńǵaı memlekettik medıtsınalyq aqparat júıesin jasaý kerek. Jańa júıe, menshik túrine qaramastan, memlekettik tapsyrys alatyn medıtsına mekemeleriniń bárine tolyq baqylaý jasalýyn jáne málimetterdiń shynaıy bolýyn qamtamasyz etýi qajet. Úkimet osy mańyzdy máseleni sheshýge dereý kirisip, bul baǵyttaǵy jumystyń barysy jóninde maǵan jáne depýtattyq korpýsqa esep berip otyrýǵa tıis, - degen edi Qasym-Jomart Toqaev.
Usynylyp otyrǵan túzetýler medıtsınalyq kómektiń biryńǵaı paketin qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan. Bul tegin medıtsınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemi men mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý júıesi aıasynda kórsetiletin medıtsınalyq qyzmet túrlerin aıqyndaý arqyly júzege asyrylady.
Sonymen qatar depýtattar jańa Salyq kodeksi jobasy men oǵan salyq salý máseleleri boıynsha qurylys jáne turǵyn úı qurylysyna úlestik qatysý salasyndaǵy ilespe túzetýlerdi, turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq máseleleri jónindegi zańnamalyq jańalyqtardy ekinshi oqylymda talqylaıdy. Sondaı-aq osyǵan baılanysty Salyq kodeksi men Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodekske engiziletin ózgeristerdi qaraıdy. Negizgi baıandamashy Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń múshesi Berik Beısenǵalıev bolmaq.
Aıta keterligi, 9 sáýir kúni ótken Májilistiń jalpy otyrysynda depýtattar jańa Salyq kodeksin talqyǵa salǵan edi. Qujatty depýtattarǵa Premer-Mınıstrdiń orynbasary – Ulttyq ekonomıka mınıstri Serik Jumanǵarın tanystyrǵan bolatyn.
Qujat jobasyn 4 saǵat boıy talqylaǵan depýttardyń basym kópshiligi jańa redaktsııany birinshi oqylymda qoldap daýys berdi. Qalys qalǵandar sany – 9, qarsy bolǵandar – 7, 1 depýtat daýys bermedi.
Sonymen, jańa Salyq kodeksine sáıkes, QQS salynatyn aınalymnyń tómengi shegi 40 mln teńge bolýy múmkin. Osy sheshimniń aıasynda Úkimet jeke kásipkerlikti tirkeý rásimin qatańdatpaq. Sondaı-aq, sán-saltanat salyǵy kimderge salynatyny belgili boldy. Naqtyraq aıtqanda, quny 450 mln teńgeden asatyn jyljymaıtyn múlik ıeleri ulǵaıtylǵan salyq tóleıdi. Al jyldyq tabysy 33,4 mln teńgeden asatyn azamattar tabysynyń 15 paıyzyn salyqqa tóleýi múmkin.
Jalpy otyrysqa birqatar halyqaralyq qujatty ratıfıkatsııalaýǵa qatysty zań jobalary da engiziledi.
Ádettegideı, ár zań depýtattar tarapynan talqylanyp bolǵannan keıin negizgi baıandamashylar BAQ ókilderiniń aldyna shyǵyp, tilshiler tarapynan týyndaǵan saýaldarǵa jaýap beredi.
Al Májilistiń jalpy otyrysynyń kún tártibine shyǵarylǵan máseleler qaralyp bolǵannan soń depýtattar Úkimet músheleriniń atyna depýtattyq saýaldar joldaýy múmkin.
Esterińizge sala ketsek, ótken aptadaǵy Májilis otyrysynda depýtattar Memleket basshysynyń 2023 jylǵy 1 qyrkúıektegi «Ádiletti Qazaqstannyń ekonomıkalyq baǵdary» atty Qazaqstan halqyna Joldaýyn iske asyrý aıasynda ázirlengen zııatkerlik menshik jáne orman sharýashylyǵy jáne erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqtar máseleleri boıynsha zań jobalary birinshi oqylymda maquldanǵan edi.
Sonymen qatar 20-ǵa jýyq depýtat Úkimet músheleriniń atyna saýal joldady. Máselen, Dúısenbaı Turǵanov osymen úshinshi Premer-Mınıstrdiń atyna tórtinshi ret joldaǵan saýaly Jaıyq ózenin erekshe memlekettik mańyzy bar sý obektileri tizbesine engizýge qatysty boldy.
- Jaıyq ózeni óziniń asa zor mańyzdylyǵyna qaramastan, bul tizimge áli kúnge deıin engizilmegen. Bul mamandar men óńir halqy tarapynan úlken alańdaýshylyq pen túsinbeýshilik týǵyzyp otyr, — dedi ol.
Bolat Kerimbek «Baıqońyr» ǵarysh aılaǵynyń obektilerinde Qazaqstan menshigindegi kólik quraldaryna tehnıkalyq pasport berý, tirkeý jumystaryn retteý qajettigin aıtsa, Erlan Saırov «Taýarly nesıe» baǵdarlamasyn jedel qabyldap, iske asyrý kerektigin alǵa tartady.