Májilis Semeı ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵy týraly zań jobasyn maquldady
«2008 jyldan bastap qazirgi ýaqytqa deıingi aralyqta Ulttyq ıadrolyq ortalyq polıgon aýmaǵynyń 100 paıyzyn tekserip, 2 mıllıonnan astam ólsheý júrgizdi jáne topyraqtyń 5000-ǵa jýyq úlgisine taldaý jasady. Bıyl tekserý materıaldary memlekettik ekologııalyq saraptamaǵa jiberiletin bolady, sodan keıin polıgonnyń shartty taza jáne normatıvten tys lastanǵan jerleriniń shekaralary aıqyndalatyn bolady. Olardyń boljamdy aýdany sáıkesinshe 8900 km2 jáne 9400 km2 quraıdy. Buǵan deıin aıtylǵandaı, lastanǵan jerlerdi tıimdi basqarý maqsatynda olardyń aýmaǵynda Semeı ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵyn qurý usynylady», - dedi QR Energetıka mınıstri Bolat Aqsholaqov.
Onyń aıtýynsha, zań jobasynda ýákiletti uıymǵa qurylatyn aımaqtyń aýmaǵynda ıadrolyq qarýdy taratpaý rejımin qamtamasyz etý, radıoaktıvti lastanǵan jerlerdi ońaltý jáne olardyń qaýiptiligin tómendetý, tarıhı radıoaktıvti qaldyqtarmen jumys isteý ári radıoaktıvti lastaný deńgeıin monıtorıngileý fýnktsııalaryn berý usynylady.
ıAdrolyq qaýipsizdik aımaǵynyń sheginde zań jobasynda kózdelmegen qyzmetti júzege asyrýǵa tyıym salý engiziledi.
Bul radıoaktıvti qaldyqtardyń mamandandyrylǵan aımaqtan tys jerlerge taralýyna jol bermeýge jáne sonyń saldarynan halyqtyń sáýlelený múmkindigin boldyrmaýǵa múmkindik beredi.
Sonymen qatar jalpy otyrysta «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine Semeı ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵy máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» ilespe zań jobasy da birinshi oqylymda maquldandy.
«Negizgi zań jobasyn iske asyrýdy qamtamasyz etý maqsatynda ilespe zań jobasymen Jer jáne Ekologııa kodeksterine ózgerister men tolyqtyrýlar engizý kózdeledi. Atap aıtqanda, Jer kodeksiniń «ónerkásip, kólik, baılanys jeri, ǵarysh qyzmeti, qorǵanys, ulttyq qaýipsizdik muqtajyna arnalǵan jer jáne aýyl sharýashylyǵyna arnalmaǵan ózge de jer» sanatyn «ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵynyń jerimen» tolyqtyrý. Budan basqa, qajetti quqyqtyq rásimderdi bekitý úshin zań jobasy Bosalqy jerdi «ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵynyń jerine» aýystyrý tártibin ázirleý men bekitýdi kózdeıdi. Sondaı-aq ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵynyń jerin Semeı ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵynyń jumys isteýi jónindegi ýákiletti uıymnyń jer paıdalanýyna berý múmkindigi kózdeledi», - dedi vedomstvo basshysy.
Onyń paıymynsha, osy zań jobasyn qabyldaý tutastaı alǵanda ekologııa, halyqtyń radıatsııalyq qaýipsizdigi máselelerine oń áser etedi.
«Polıgonnyń radıoaktıvti-qaýipti qaldyqtaryna ruqsatsyz qol jetkizý men taralýyn shekteýge múmkindik beredi jáne qandaı da bir quqyqtyq jáne áleýmettik-ekonomıkalyq teris saldardyń týyndaýyna ákep soqpaıdy dep sanaımyz», - dedi ol.
Budan buryn habarlanǵandaı, burynǵy Semeı polıgony mańynda lastanǵan jáne taza aýmaqtardyń arajigi ajyratylmaǵandyqtan, jaramdy jerlerdiń edáýir bóligi paıdalanýsyz qalyp otyr.
Atap aıtqanda, zań jobasynda normatıvten artyq radıoaktıvti lastanýǵa ushyraǵan aýmaqtarda arnaıy quqyqtyq rejımi bar Semeı ıadrolyq qaýipsizdik aımaǵyn (SıAQA) qurý jáne olardy ýákiletti uıymǵa paıdalanýǵa berý kózdeledi.
