Máýlen Áshimbaev Ortalyq Azııa elderi parlamentteri arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń basym baǵyttaryn belgiledi
BІShKEK. KAZINFORM – Qyrǵyzstan astanasyndaǵy «Ala Archa» memlekettik rezıdentsııasynda Ortalyq Azııa memleketteriniń ІІІ Parlamentaralyq forýmy óz jumysyn bastady, dep habarlaıdy Kazinform menshikti tilshisi.
Іs-sharaǵa Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń tóraǵasy Máýlen Áshimbaev, Qyrǵyz Respýblıkasy Joǵarǵy Keńesh tóraǵasy Nurlanbek Turǵynbek ýýlý, Tájikstan Respýblıkasy Joǵarǵy jınalysy Ulttyq keńesiniń tóraǵasy Rýstamı Emomalı, Ózbekstan Respýblıkasy Olıı Senatynyń tóraıymy Tanzıla Narbaeva, Túrikmenstannyń Qyrǵyz Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi Nýry Gollıev qatysyp otyr.
Máýlen Áshimbaev óz sózinde Ortalyq Azııa úshin qasıetti mańyzy bar bul kezdesýler ótetin oryndardyń sımvoldyǵyn atap ótti. Sondaı-aq ol ІІІ forýmdy ótkizý parlamentaralyq baılanystyń nyǵaıýyn, sondaı-aq tarıhqa taǵzym etýdi, baýyrlastyq qarym-qatynasty jáne bolashaqqa ortaq nıetti bildiretinin atap ótti.
Senat Tóraǵasy óńir parlamentteri atalǵan bastamalardy júzege asyrýdy jedeldete alatyn negizgi salalarǵa erekshe toqtaldy.
- 2024 jyly Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev «Ortalyq Azııanyń renessansy» atty maqalasynda «aldaǵy onjyldyq bizdiń óńirimiz úshin aıqyndaýshy bolatynyn jáne bul tarıhı múmkindikti qanshalyqty tıimdi paıdalanatynymyzdy anyqtaý óz qolymyzda» ekenin atap ótti. Ortalyq Azııa memleketteriniń parlamentaralyq forýmy aıasyndaǵy birlesken jumysymyzdyń maqsaty da osy. Qazirdiń ózinde belsendi jumys júrgizilip jatqan jáne parlamentter bastamalardy júzege asyrýdy jedeldete alatyn birqatar negizgi baǵyttardy atap ótkim keledi. Eń aldymen, saýda-ekonomıkalyq baılanystardy keńeıtý úshin zańnamalyq bazany nyǵaıtý. Ekinshi mańyzdy baǵyt – jasandy ıntellekt pen tsıfrlandyrýdy engizýdi zańnamalyq qamtamasyz etý. Ózbekstan parlamenti JI týraly zańdy qaraýdy aıaqtap jatqanyn, al Qyrǵyzstanda tsıfrlyq kod qabyldanǵanyn bilemiz. Qazaqstanda Tsıfrlyq kod ázirlenip jatyr, Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha Jasandy ıntellekt jáne tsıfrlyq damý mınıstrligi quryldy. Bul turǵyda zańdarymyzdyń alshaqtap ketpeýi, kerisinshe, uqsas qaǵıdattar men tásilderdi qoldanýy mańyzdy, - dep atap ótti Máýlen Áshimbaev.
Aımaqtyq yntymaqtastyq kontekstinde sondaı-aq ekologııalyq máseleler, ásirese parlamenttik qoldaýdy qajet etetin sý-energetıka salasyndaǵy yntymaqtastyq erekshe atap ótildi.
- Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev Sý munaralary seriktestigi bastamasyn usyndy. Onyń maqsaty – muzdyqtardy zertteý jáne qorǵaý jónindegi jahandyq ǵylymı ortalyqtardyń kúsh-jigerin biriktirý arqyly glıatsıologııa ǵylymyn qoldaýdy júıeleý. Osyǵan baılanysty Tájikstan men Frantsııanyń bastamasymen BUU Bas Assambleıasynyń krıosferalyq ǵylymdar boıynsha is-qımyl onjyldyǵyn eskere otyryp, biz osy mańyzdy mindetti sheshýde tyǵyz yntymaqtastyqqa senip otyrmyz. Qazirgi ýaqytta óńirde ekologııalyq kún tártibin ilgeriletý úshin mańyzdy sheshimder qabyldanyp jatyr. Osy turǵyda sý, energetıka jáne qorshaǵan ortany qorǵaýdy zańnamalyq deńgeıde sınhrondaý mańyzdy, - dedi Máýlen Áshimbaev.
Іs-sharanyń kún tártibin talqylaý barysynda qatysýshylar tıimdi parlamentaralyq baılanystar aımaqtyń durys damý traektorııasyn qurýǵa jáne onyń bolashaǵyna tikeleı áser etetinin atap ótti. Budan basqa, olar parlamentaralyq yntymaqtastyqty nyǵaıtý jáne qol jetkizilgen barlyq ýaǵdalastyqtardy tıimdi júzege asyrý úshin birlesip jumys isteýge beıildi ekenin rastady.
Eske sala ketsek, Ortalyq Azııa memleketteriniń birinshi Parlamentaralyq forýmy 2023 jyly Qazaqstanda ótti. Onda Senat spıkeri Ortalyq Azııa elderiniń parlamentaralyq forýmynda Aral máselesin kóterdi.