Máýlen Áshimbaev Qazaq-qyrǵyz jastary forýmyna qatysty
Qyrǵyz Respýblıkasyna sapary aıasynda Máýlen Áshimbaev bastaǵan Qazaqstan Parlamenti Senaty delegatsııasynyń músheleri Qazaq-qyrǵyz jastary forýmynyń ashylýyna qatysty, dep habarlaıdy Kazinform.
Forýmda sóz sóılegen Senat Tóraǵasy baýyrlas eki halyqtyń qarym-qatynasynyń tarıhy tereńnen tamyr tartatynyn atap ótti. Sondaı-aq ol ózara baılanysty odan ári arttyrýdyń jáne urpaqtar sabaqtastyǵyn saqtaýdyń mańyzdy ekenine aıryqsha nazar aýdardy.
«Qazaq pen qyrǵyz – ejelden irgesi bólinbegen, tarıhy men taǵdyry egiz ulttar. Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev Qyrǵyz Respýblıkasy – elimiz úshin tek odaqtas qana emes, baýyrlas memleket ekenin únemi aıtyp keledi. Qyrǵyz eliniń basshysy Sadyr Nurǵojauly Japarov ta qyrkúıek aıynda «Qazaq ádebıeti» gazetine bergen suhbatynda bizdiń tarıhymyz bir, mádenıetimiz bir, uranymyz bir degen edi. Eki el basshylarynyń baýyrlastyq pen senimge negizdelgen qarym-qatynasy barlyq sala boıynsha yntymaqtastyqty bekemdeýge úlken serpin berip otyr. Bul rette jas býynnyń, óskeleń urpaqtyń ózara dostyǵyn nyǵaıtý – bizdiń ortaq mindetimiz», – dedi Máýlen Áshimbaev.
Sonymen qatar Senat Tóraǵasy búgingideı geosaıası turaqsyzdyq jaǵdaıynda judyryqtaı jumylyp, syn-qaterlerdi birlesip eńserýdiń mańyzdy ekenin aıtty. Ol úshin ǵasyrlardan beri jalǵasyp kele jatqan ortaq tarıhty bilip qana qoımaı, ony zerdelep, odan taǵylym alý kerektigin tilge tıek etti.
«Bizdiń ortaq tarıhymyzda ónege retinde kórsetýge turatyn tulǵalyq, rýhanı-mádenı baılanystar az bolmaǵany belgili. Shoqan Ýálıhanov qyrǵyzdyń ataqty «Manas» jyryn alǵash ret qaǵazǵa túsirip, onyń keńinen tanylýyna sebepshi boldy. Súıinbaı men Arystanbek, Jambyl men Toqtaǵul, Kenen men Osmanquldyń baılanysy da kópke málim. Egemen eldik jolynda kúresken Alash qaıratkerleri men qyrǵyz halqynyń ataqty perzentteri Ishanǵalı Arabaev, Qasym Tynystanovtyń dostyǵy týraly aıtpaı ketý múmkin emes. Osy oraıda qos eldiń rýhanı alyptary Muhtar Áýezov pen Shyńǵys Aıtmatovtyń aǵa-inilik qarym-qatynasy bárimizge úlgi. Sondyqtan baýyrlas eki halyqtyń ózara qarym-qatynasynyń tarıhy tereńnen bastaý alady. Babalarymyzdyń osy jolyn ári qaraı jalǵastyryp, keler urpaqqa amanat etý búgingi jas býynnyń qasterli boryshy», – dedi Senat Spıkeri jastarǵa aqyl-keńesinde.
Aıta keteıik, Qazaq-qyrǵyz jastarynyń forýmy eki eldegi jas býynnyń dostyǵy men birligin arttyrý, olardyń tanysýlaryna jáne ıdeıalarymen almasýlaryna múmkindik berý, óskeleń urpaqtyń túrli saladaǵy jetistikterine qoldaý kórsetý maqsatymen uıymdastyrylǵan. Osy jıynda jastardy alańdatqan ózekti máselelerdi anyqtaý jáne olardy sheshý baǵytyna da basa mán berildi. Forýmǵa 100-ge jýyq jas qatysty. Olardyń qatarynda qoǵam belsendileri, memlekettik qyzmetshiler, sarapshylar, Qazaqstan men Qyrǵyz eliniń jastar jáne stýdentter uıymdarynyń ókilderi bar.
Qyrǵyz Respýblıkasyna sapardyń ekinshi kúninde Qazaqstan Parlamentiniń delegatsııasy TMD Parlamentaralyq Assambleıasynyń 56-shy plenarlyq otyrysyna qatysty. Bizdiń depýtattar TMD elderinen kelgen áriptesterimen parlamentaralyq yntymaqtastyqty nyǵaıtý, Dostastyq elderiniń tilderin damytý sııaqty ózekti máselelerdi talqylady. Sondaı-aq TMD PAA-ǵa qatysýshy elder Parlamentteri yntymaqtastyǵynyń quqyqtyq bazasyn odan ári nyǵaıtýǵa arnalǵan birqatar mańyzdy modeldik zańdy qarady. Olar saqtandyrý, densaýlyq saqtaý, organıkalyq óndiris, túrli sektorlarda qaýipsizdikti qamtamasyz etý salalaryn qamtıdy.
Sondaı-aq qazaqstandyq parlamentshiler Shyńǵys Aıtmatovtyń 95 jyldyǵyna arnalǵan halyqaralyq konferentsııaǵa qatysty. Jıyn barysynda Máýlen Áshimbaev uly jazýshynyń shyǵarmashylyǵyn eki halyqtyń «altyn kópiri» dep atady. Senat Tóraǵasy alyp tulǵa álemdik ádebıet tarıhynda gýmanızmniń jáne adamgershilik qundylyqtardyń sımvoly retinde úlken qurmetke ıe ekenine nazar aýdardy. Aıtmatovtyń shyǵarmalary adamnyń izgi qasıetterin jáne tulǵanyń baqytqa, bostandyq pen ádilettilikke degen umtylysyn dáripteıdi.
«Shyńǵys Aıtmatov – halyqaralyq aýqymdaǵy jazýshy jáne álemdik ádebıettiń fenomeni. Onyń shyǵarmalary gýmanızmniń, adamı asyl qasıetterdiń jáne adamgershiliktiń jarqyn kórinisi. Shyńǵys Tórequluly kópshilikti alańdatqan irgeli máselelerdi qozǵap, árdaıym nazar aýdaryp otyrdy. Olar qazir de ózektiligin joǵaltqan joq. Ásirese búgingideı moraldyq qundylyqtar qunsyzdanǵan, popýlızm, feık, jalǵan dúnıeler beleń alǵan kezeńde olardyń mańyzy arta túskeni anyq», – dedi Palata Spıkeri.
Sapar kezinde Máýlen Áshimbaev Qyrǵyz Respýblıkasy Jogorký Keneshiniń Tóraǵasy Nurlanbek Shákıevpen jáne Tájikstan Respýblıkasynyń Olı Majlısı Mıllı Majlısıniń Tóraǵasy Rýstamı Emomalımen ekijaqty kezdesýler ótkizdi. Suhbat barysynda parlamentaralyq qarym-qatynastardy nyǵaıtý perspektıvalary talqylandy. Sondaı-aq mádenı-gýmanıtarlyq, saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq saladaǵy yntymaqtastyqty keńeıtý máseleleri de sóz boldy.
Óz kezeginde Qyrǵyz Respýblıkasy jáne Tájikstan ókilderi Qazaqstan Prezıdentiniń bastamasymen iske asyrylyp jatqan áleýmettik-ekonomıkalyq jáne saıası ózgeristerdiń tıimdiligine nazar aýdaryp, memleketter arasyndaǵy qarym-qatynastyń qarqyndy damýyna Parlamentter tarapynan yqpal etýdiń mańyzdylyǵyn atap ótti. Sonymen qatar olar Máýlen Áshimbaevqa parlamentaralyq yntymaqtastyqty qalyptastyrý jolyndaǵy birlesken jumys úshin alǵys bildirip, barlyq baǵyt boıynsha ózara is-qımyldy odan ári nyǵaıtýǵa múddeli ekenderin jetkizdi.
