Maska taǵý kúndelikti ómirimizdegi mádenıetke aınalýy tıis - Baqyt Túmenova
«Karantın sharalarynyń kezeń-kezeńimen alynýy óte durys. Óıtkeni sońǵy 2-4 aptanyń ishinde vırýsqa shaldyǵý jaǵdaıy tómendep kele jatyr. Sondyqtan 17 tamyzdan qatańdatylǵan karantın sharalary birtindep alǵynǵanymen tolyqtaı joıylmaıdy. Muny túsinýimiz kerek. Koronavırýsqa áli tosqaýyl qoıylǵan joq. Elimizde de, álemde de tıylmaı otyr. Demek, karantın alyndy dep toı-dýmandy bastaýǵa, maskany sheship tastaýǵa bolmaıdy. Saqtyq, qaýipsizdik sharalarynyń barlyǵy da oryndalýy tıis. Jalpy, koronavırýs óte jymysqy aýrý. Alda ne bolaryn bilmeımiz, kúzde ekinshi tolqyny soǵady dep jatyrmyz. Mine, osyǵan oraı karantın sharalaryn kezeń-kezeńmen alyp tastaǵanmen aldaǵy 1-2 apta jaǵdaıdy jiti baqylaýda ustaý qajet. Eger indet qaıta órshıtin bolsa, onda karantın sharalary qaıta qatańdatylatyndyǵy sózsiz. Oǵan da túsinistik tanytýymyz qajet. Óıtkeni, buǵan deıin karantın sharalaryn jeńildetip edik, koronavırýs indetine shaldyqqandar sany kúrt artyp ketti. Adamdar maska taǵý, áleýmettik araqashyqtyq saqtaý erejelerin ustamady», - dedi ol.
Onyń atap ótýinshe, indet taraǵan kezde elimizdiń Densaýlyq saqtaý mınıstrligi koronavırýs juqtyrǵandar sany 3,5 myńnyń tóńireginde bolatyndyǵyn boljaǵan. Alaıda, qazirgi ýaqytta indetke shaldyqqandar sany 100 myńnan asyp otyr. Al buǵan medıtsına salasynyń mamandarymen qatar qoǵam, adamdardyń ózderi de kináli. Adamdardyń kináli bolý sebebi, olar dárigerdiń keńesine qulaq asqan joq.
«Menińshe, koronavırýstyń aýyr formasy jáne ólim-jitim jasy kelgen adamdardyń arasynda kóp boldy. Munyń sebebi nede? Olardyń jasy kelgendikpen be? Joq, olarda júrek, ókpe syndy aǵzalarynyń sozylmaly aýrýlary boldy. Endi olar osynaý karantın sharalarynyń kezeń-kezeńmen alynyp tastalýyna paıdalanyp, densaýlyqtaryn shyńdaýy, artyq salmaqtarynan arylýy qajet. Durys tamaqtanyp, salaýatty ómir saltyn ustanýy, kúndelikti serýendep, jattyǵýlar jasaýy kerek. Buǵan qosa, shylym shegýden de bas tartqan abzal. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy kúzge qaraı koronvırýs indetiniń ekinshi tolqyny bas kóteretindigin eskertip jatyr. Sondyqtan joǵaryda ataǵan aýrýlary bar adamdar daıyn bolýy tıis. Taǵy bir aıtarym, maska taǵý kúndelikti ómirimizdegi mádenıetke aınalýy tıis», - dedi Baqyt Túmenova.
Aıta keteıik, osy aıdyń 17 tamyzynan bastap barlyq óńirde saýda oıyn-saýyq ortalyqtary, saýda jelileri, jabyq bazarlar, sán salondary, shashtaraz, SPA ortalyqtar, kosmetologııalyq qyzmet kórsetetin kásipkerlik sýbektileriniń qyzmeti jandanady. Basseıni joq fıtnes ortalyqtar, basseıni joq monshalar men saýnalar, bilim berý ortalyqtary, mektepke deıingi balalar mekemeleriniń kezekshi toptary, ashyq aýadaǵy attraktsıondar jumysyn bastaıdy. Biraq, bul atalǵan sýbektilerdiń barlyǵy da meılinshe jartylaı qýattylyqpen jumys istegeni durys. Tutynýshylardy toptap qabyldaýǵa bolmaıdy. Sonymen qatar, jumys berýshiler úshin qyzmetkerlerdiń 80 paıyz qashyqtan eńbek etý erejesin saqtaýy usynylady. Bul rette karantın sharalary alynyp tastaldy dep erkinsýge bolmaıdy. Sanıtarlyq-epıdemıologııalyq talaptardy qatań saqtap, maska taǵý, qoldy únemi sabyndap jýý, antıseptık paıdalaný, qoǵamdyq oryndarda ara qashyqtyq ustaný qajet. Óıtkeni, alda koronavırýstyń ekinshi tolqyny júrý qaýpi joǵary.
Jumys kúnderi karantındik sharalar jeńildegenmen, demalys kúnderi karantın tártibi qatań saqtalady. 65 jastan asqan azamattardyń kóshege shyǵýy shekteledi. Qoǵamdyq kólikterdiń qozǵalysy toqtaıdy jáne demalys kúnderi jumysqa barýǵa tyıym salynady. Bul da koronavırýs indetiniń taralýyna jol bermeý úshin jasalyp otyrǵan májbúrli shara desek te bolady. Degenmen, senbi-jeksenbide azyq-túlik dúkenderi men dárihanalar jumysyn jalǵastyra beredi.
Al oıyn-saýyq, sport, otbasylyq, estelik, saltanatty jáne basqa da buqaralyq is-sharalardy ótkizýge, barlardyń, túngi jáne oıyn klýbtarynyń, karaoke, fýdkort, kınoteatrlardyń jáne balalar men eresekterge arnalǵan basqa da oıyn-saýyq oryndarynyń jumysyna, mádenıet nysandarynyń, mýzeılerdiń qyzmetine, konferentsııalar, kórmeler, forýmdar ótkizýge; basseınder, qalalyq jáne qoǵamdyq jaǵajaılar, ashyq akvaparkterdiń, dinı nysandardyń jumysyna tyıym bar.
