Marat Shıbutov almatylyqtar úshin halyq sanaǵynyń mańyzyn aıtty
Marat Shıbutovtyń aıtýynsha, halyq sanaǵy jaı ǵana sanaq emes, ol eldiń árbir turǵynynyń áleýmettik damý jaǵdaıyn kórsetetin birqatar aspektilerdi qamtıdy.
Sarapshy megapolıs turǵyndary úshin saýalnamadan ótý mańyzdy, óıtkeni, halyqtyń eń kóp ósimi Almatyda ekenin atap ótti.
«Sanaqtyń maqsaty – demografııalyq, ekonomıkalyq jáne áleýmettik protsester týraly naqtyly aqparat alý. Ol memlekettik basqarý úderisin jaqsartý úshin júrgizilýde, sebebi bizdiń ınfraqurylym mektep, turǵyn úı, medıtsına turǵysynan halyqtyń sanyna baılanysty. Aıtalyq, tirkelgen adam sanyna qaraı berilgen mıkroýchaskedegi mektepterdiń sany esepteledi. Eger biz sanaqqa qatyspaıtyn bolsaq, onda málimetter sáıkes kelmeı qalady. Sanaq Almaty qalasy turǵyndarynyń naqty sanyn kórsetetinin túsiný qajet», – deıdi Marat Shıbutov.
Sarapshy megapolıste 2 mıllıon adam bar ekenin atap ótti, biraq is júzinde medıtsınalyq qujattar men Polıtsııa departamentiniń málimetteri boıynsha turǵyndar sany áldeqaıda kóp ekenin tilge tıek etti.
«Kez kelgen sanaq ár 10 jyl saıyn júrgizilýi tıis. Sonymen qatar, kópshiligi bul ne úshin qajet dep oılaıdy, sebebi JSN, býhgalterlik málimetter bazasy bar. Tek jańalyqtarǵa qarap, bizdiń elde qansha adam qujatsyz ómir súretinin bilýge bolady. Qyzyl pasportpen júrgender de barshylyq. Áli de tirkelmegen balalar bar», – dedi ol.
Sony men qatar, ol 15 qazandy qosa alǵanda, Qazaqstannyń árbir turǵyny www.sanag-gov.kz saıtyna kirip, 69-ǵa jýyq mindetti jáne 22 qosymsha suraqtan turatyn saýalnamany toltyra alatynyn aıtty.
«Men ózim onlaın sanaqtan ótýdi josparlap otyrmyn, meniń bilýimshe, 300 myńǵa jýyq qazaqstandyq bul múmkindikti paıdalanyp úlgerdi. Bul format suranysqa ıe bolady dep oılaımyn, óıtkeni bizdiń halyqtyń kóp bóligi kompıýterlendirilgen», –dedi Marat Shıbutov.
Sarapshy saýalnamalarda nelikten káriz, qoqys jelisi, jylytý týraly suralatynyn túsindirdi.
«Bul óte mańyzdy suraqtar, sebebi olar osy ıgiliktermen naqty qamtamasyz etilýin kórsetedi. Adamdar keıde sheneýnikter bizde birdeńe jetispeıtinin, ınfraqurylymǵa qol jetimdilikti jáne taǵy basqa jaǵdaılardy bilmeıdi dep aıtyp jatady. Al olardan ne jetispeıtinin egjeı-tegjeıli suraǵanda, olar bul suraqtarǵa narazylyq tanytady. Bul durys emes qoı. Osyndaı suraqtardyń kómegimen ǵana nege qajettilik bar ekenin túsinýge bolady», – dedi ol.
Almaty qalasynyń Qoǵamdyq keńesiniń múshesi qala turǵyndaryn kiristeri týraly suraqtarǵa shyn jaýap berýden qoryqpaýǵa shaqyrdy.
«Adamdar keıde mundaı ortasha jalaqy qaıdan shyqqan, bizden budan az dep yzalanady. Sondyqtan kiristi naqty jazý kerek. Sonda jumyssyzdar nemese ýaqytsha jumyspen qamtylǵandar anyqtalady, bıýdjettik saıasatty da, qarjylyq saıasatty da ózgertýge bolady. Mysaly, jalaqyǵa salynatyn salyqty ózgertý. Munyń bári adamdardyń qanshalyqty adal bolǵanyna baılanysty. Sanaq osy obektıvti derekterdi kórsetýi tıis», – dedi sarapshy.
Sóziniń sońynda spıker halyqty sanaq naýqanyna saqtyqpen qaramaýǵa shaqyrdy.
«Eger siz memlekettiń suraqtarynan qorqatyn bolsańyz, onda eshteńe talap etpeńiz, áleýmettik járdemaqyny, mektepterdi suramańyz. Eger qorqatyn bolsańyz, memleketpen baılanyspańyz. Biz Almatyda qansha adam turatynyn naqty biletin bolsaq, onda birqatar áleýmettik máselelerdi sonyń ishinde kóshi-qonǵa baılanysty máselelerdi durys sheshýge bolady», – dep túıindedi Marat Shıbutov.
