Mańǵystaýda kásibin jańa bastaǵan turǵyndar 1 paıyzdyq nesıe ala alady
Óńir basshysy Nurlan Noǵaev bıznes týrızm salasyna den qoıýy kerek ekenin atap ótti. Sebebi óńirdiń týrıstik tartymdylyǵyn arttyrý oblystaǵy áleýmettik-ekonomıkalyq damýdyń basym baǵyttarynyń biri.
Qazaqstannyń ekonomıkalyq saıasaty shaǵyn jáne orta bıznesti damytýǵa baǵyttalǵan. Іshki naryqty otandyq taýarlar men qyzmettermen qanyqtyrýǵa erekshe nazar aýdarylady. Mańǵystaýda shaǵyn jáne orta bıznesti qoldaý boıynsha birneshe sharalar paketi iske asyrylýda. Mysaly, 2023 jyly kásipkerlikti damytý jónindegi ulttyq joba aıasynda jańa bıznes-ıdeıalardy iske asyrý úshin 250 mln teńge bólingen.
Bul ótken jylmen salystyrǵanda 12 ese kóp.
Budan bólek, oblysta shaǵyn jáne orta bıznesti damytý maqsatynda bıyl «Mangystau business» óńirlik baǵdarlamasyn iske asyrý josparlanǵan. Onyń aıasynda isin jańadan bastaǵan kásipkerler jyldyq ústememen 1% jeńildikpen nesıe ala alady. Nesıe merzimi-60 aı. Óńirlik baǵdarlamany iske asyrý sheńberinde 50 jańa jobany qoldaý kórsetilip, 100-den astam jumys ornyn qurý josparlanýda.
- Biz munaı salasynda jumysqa ornalasý bárine múmkin emes ekenin birneshe ret ashyq aıttyq. Sondyqtan memleket turǵyndar óz kásibimen aınalysyp, óz isin ashýy úshin naqty sharalardy usynady. Ol úshin memleket esebinen kez-kelgen adam tegin bilim alyp, bıznes-jospar jasaqtaı alady. Kásipkerlikti damytý úshin jyldyq 2,5% jeńildetilgen nesıe túrindegi qoldaý sharasyn paıdalanýǵa múmkindigi bar.
Sondaı-aq, bıyl biz «Mangystau business» aımaqtyq baǵdarlamasyn iske qosamyz. Bul baǵdarlama kez-kelgen bastaýshy kásipkerge úlken múmkindik. Jasqa baılanysty shekteý bolmaıdy. Turǵyndarǵa arnalǵan taǵy bir múmkindik: ol grant, ony ıelený úshin arnaıy komıssııa aldynda ázirlengen bıznes-josparyńyzdy qorǵaısyz. Ótken jyly shaǵyn jáne orta bıznes sýbektileriniń sany 36,7% - ǵa ósti. Budan shyǵatyn qorytyndy, óńir ekonomıkasyndaǵy kásipkerlik salanyń úlesi jyl ótken saıyn artyp keledi, - dedi Nurlan Noǵaev.
2022 jyly 3 273 shaǵyn jáne orta bıznes jobasy memlekettik qoldaý tetikterin paıdalanǵan. Onyń ishinde:
- kásipkerlikti damytýdyń ulttyq jobasy aıasynda 46 mlrd. teńge somasyna 3 106 jobaǵa qoldaý kórsetilgen. Nátıjesinde 274 jańa jumys orny qurylyp, 520 jumys orny saqtalǵan;
- Jumyspen qamtý jol kartasy aıasynda 1 mlrd. teńgege 167 jobaǵa qoldaý kórsetilgen.
Óńir basshysy óz bıznesin damytqysy keletinder ishki týrızmge nazar aýdarýy kerek ekenin atap ótti.
- Shaǵyn jáne orta bıznes týrıstik ındýstrııanyń damýyna zor úles qosady. Shaǵyn qonaq úıler men kafelerdiń ıeleri, ekskýrsovodtar, ulttyq kádesyılar men jergilikti azyq-túlik óndirýshileri týrıstiń sapardan qandaı áser alatynyna yqpal etedi. Men óńirimizdiń ár aýylynda qolónermen aınalysatyn, kıiz óńdep, ulttyq stıldegi qolóner buıymdaryn jasaıtyn adamdar bar ekenine birneshe ret nazar aýdardym. Nege osyndaı erekshe dúnıelerimizdi, jergilikti týrızmdi sapaly jańa deńgeıge shyǵarmasqa, - dep atap ótti oblys ákimi.
Óńir basshysynyń aıtýynsha, týrızm Qazaqstan úshin salystyrmaly túrde jańa sala. Degenmen, Mańǵystaý oblysy kóptegen kıeli oryndar men tarıhı-mádenı eskertkishteri, óziniń geografııalyq ornalasýyna baılanysty týrızm salasynda úlken áleýetke ıe.
Óńirdiń týrıstik salasyn damytýdyń mańyzy jyl saıyn artyp keledi. Muny saladaǵy oń dınamıkadan da kórýge bolady. 2022 jyly bul salada kórsetilgen qyzmetter kólemi 11,5 mlrd. teńgeni qurap, 1,6 esege ósken. Jyl basynan beri aımaqqa shetelden jáne elimizdiń basqa óńirlerinen 310 myńnan astam týrıst kelgen. Bul ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 6% - ǵa artyq. Jyl basynan beri 6 reıs iske qosylǵan. Olar: Aqtaý-London, Aqtaý-mıneraldy sýlar, Aqtaý-Ekaterınbýrg, Aqtaý-Sankt-Peterbýrg, Aqtaý-Ýfa, Aqtaý-Sochı baǵyttary.
Kýrorttyq aımaqty damytý sheńberinde 2022 jyly jergilikti ınvestorlar 4 jobany iske asyrǵan. Nátıjesinde 1,1 mlrd. teńgeden astam ınvestıtsııa tartýmen 80-nen astam jańa jumys orny qurylǵan.
Jalpy óńirde týrızm salasynda 2023-2025 jyldar aralyǵynda somasy 100 mlrd.teńgege 14 ınvestıtsııalyq jobany iske asyrý josparlanǵan.
-Osy jobalardyń barlyǵy óńir ekonomıkasynyń damýyna oń mýltıplıkatıvti serpin beredi. Týrıstik sala qazirgi Qazaqstan ekonomıkasynyń jetekshi salalarynyń birine aınalýy múmkin. Statıstıkalyq derekterge qaraıtyn bolsaq, tabys kólemi boıynsha týrızm álemdik ekonomıkanyń jetekshi salalary arasynda úshinshi oryndy ıelendi, - dep qorytyndylady Nurlan Noǵaev.
