Mańǵystaýda ázerbaıjan ultynyń ókili qazaq tilinen sabaq beredi
AQTAÝ. KAZINFORM – Mańǵystaý óńirinde turatyn ult pen ulys ókilderiniń basym kópshiligi qazaq tilin jetik meńgerip, qazaq halqynyń dástúrin berik ustanady. Sonyń biri Aqtaýda turatyn ázerbaıjan qyzy Samıra Abdýllaeva qazaq tilin qalaı jetik meńgerýge bolatyny týraly tájrıbesimen bólisti.
Samıra Abdýllaeva 1998 jyly otbasymen birge Ázerbaıjannan qonys aýdarǵan. Ázerbaıjan qyzy qazaq topyraǵyna qonys aýdarǵanda shettetpeı, qonaqjaılyqpen qabyldaǵan qazaq halqyna úlken alǵysyn bildirdi.
«Bastapqyda men qazaq tilin bilgen joqpyn. Tildi erkin meńgeremin dep maqsat qoıdym. Bizdiń ázerbaıjan tili men qazaq tiliniń arasynda uqsastyq bar. Sebebi olar túrki tiliniń tobyna kiredi. 1998 jyly Ázerbaıjannyń Gıandja qalasynan otbasymyzben bilim alý maqsatynda kóship kelgenbiz. Qazaqstanǵa kelgennen beri memlekettik tildi úırenip, erkin meńgerip, maqsatyma jettim. Aqtaýdaǵy medıtsınalyq kolledjdi, Sh. Esenov atyndaǵy ýnıversıtetti támamdadym. Aqtaýda túrli salada qyzmet ettim. Óz jumysyńdy jaqsy bilip, memlekettik tilde sóıleseń, tabıǵatty qorǵasań ár adamǵa erkin ómir súrýge bolady dep oılaımyn», — dedi ol.
Samıra Aqtaýda etno-mádenı birlestiktermen jumys isteý bóliminiń basshysy bolǵan. Ol Mańǵystaý oblysy ákiminiń orynbasary Zvıra Túgelqyzy qazaq tilin meńgerýine kóp septigin tıgizgenin aıtyp ótti.
«Qazaq Aqtaýdaǵy mektepterdiń birinde medbıke bolyp jumys isteımin. Jumystan tys ýaqytta qazaq tilinen sabaq beremin. Іnim jeke sport zalyn ashqan. Sonyń irgesinde qazaq tili synybyn ashyp, ózge ulttarǵa ana tildi úıretip júrmin. Meniń kóptegen oqýshylarym bar. Ulttaryna qaramaı maǵan qazaq tilin úıretesiz be dese, men bas tartpaımyn. Dúısenbi, beısenbi kúnderi qazaq tilinen sabaq beremin. Oqýshylarym meni 27 sáýirde týǵan kúnimmen qazaq tilinde quttyqtady. Bul men úshin úlken qurmet», dedi ol.
Sonymen qatar, ol qazaq tilin qalaı erkin meńgerýge bolatynymen de bólisti. Mańǵystaý ólkesi qazaqtyń tili men salt-dástúrin jetik ustanǵan. Osynyń da qazaqtyń jan dúnıesin tereń túsinip, tildi meńgerýge septigi úlken deıdi ol.
«1998 jyldan beri men kúnine bir sózden jattaı bastadym. Qazaq tili óte baı til. Onyń barlyq sózin meńgerýge kóptegen jyldar ketedi. Ár óńirdiń dıalektileri de ár túrli. Basqa aımaqtardyń da sóz qoldanysyn meńgerdim. Mysaly, kólik dóńgelegin Aqtaýda „aıaq“, ońtústikte „dóńgelek“, basqa jaqta „dońǵalaq“ deıdi. Bul sózderdi qazaq tilin úırenip júrgen ózge ult ókilderi túsinbeı qalyp jatady. Qazaq tilimen qatar salt-dástúrdi de meńgerdim. Bizder ázerbaıjandar da qonaqjaı ultpyz. Biraq eń kúshti salt-dástúr qazaqta. Sebebi úıge kirgen kez kelgen adamǵa aýyz tıińiz deıdi. Bul dástúr eshbir elde joq. Shynymdy aıtsam bul meni erekshe tań qaldyrady», — dep aǵynan jaryldy.
Samıranyń otbasynda bári qazaq tilin jaqsy biledi. Іnisi qazaq qyzyna úılengen. Samır Abdýllaev erejesiz jekpe-jekten elimizdiń týyn kóterip, birneshe halyqaralyq jarysta júldeger atandy. Osylaısha ázerbaıjan ultynyń ókilderi qazaqtyń salt dástúrin nasıhattap, qazaqtyń týyn bıikterge jelbiretip júr.
