Maksım Spotkaı: Jastardyń kóp tildi bilgeni – jaman emes
Táýelsizdik – aspannan túsken syı emes. Qazaq – Egemendik úshin ǵasyrlar boıy kúresken halyq. Bul kúres 91 jylmen aıaqtalǵan joq. Qazir de jalǵasýda. Tipti qazirgi kúrestiń óz erekshelikteri bar. Biz, eń aldymen, azamattarymyz ben óskeleń urpaqtyń tarıhı sanasyn, zamanaýı, azat kózqarasyn nyǵaıtýymyz qajet. Mine, osy baǵyttaǵy kúres toqtamaýy shart.
«Táýelsizdik bárinen qymbat» atty maqalasynda Prezıdentimiz osy týraly aıtty. Jalpy, menińshe, bul maqala asa jaýapty kezeńdegi elimizdiń negizgi ıdeologııalyq baǵyttaryn kórsetetin qujat dep ataýǵa bolady.
Birtutas ult bolý – ońaı emes. Az emespiz, kóppiz. Túrli pikir-kózqarastarymyz da bar. Ońtústik-soltústik, naǵyz-shala, koreı-uıǵyr, qazaqtildi-orystildi degen faktorlarǵa bólinbeýmiz qajet. Sondyqtan bizdi biriktiretin myqty uǵymdar da bolý kerek. Prezıdentimiz olar týraly da aıtty.
Birinshiden, eń myqty biriktirýshi faktor – bul til. Bir tilde sóıleıtin ulttyń bolashaǵy zor. Jastar kóp til bilse – jaman emes, biraq bir-birińdi túsiný úshin, qoǵamnyń tynysyn tereń seziný úshin bárimiz memlekettik tildi bilgenimiz jón. Onyń ústine ortaq mentalıtet pen rýhanı qundylyqtardy qalyptastyrý jolynda til basty rólge ıe.
Ekinshiden – óziniń jeri bar halyq qana memleket dep atalady. Jer sheteldikterge satylmaıdy dep aıtty Prezıdentimiz. Biraq osy jerdi durystap paıdalanýymyz kerek. Aýyl sharýashylyǵyn damytyp, tabıǵı resýrstardy qorǵap, tabıǵatymyzdy qurmetteýmiz qajet. Az eńbek resýrstary bar aımaqtarǵa qandastarymyzdy shaqyrý da artyq emes.
Úshinshiden, ortaq tarıhymyz bar. Balalarǵa arnalǵan fılmderdi túsirýdi, kitaptardy jazýdy jáne qazaq halqynyń tarıhı shejiresin basqa tilderge aýdarýdy tolyqtaı qoldaımyn. Myńjyldyqtarmen ólshenetin tarıhymyzdy nasıhattaıyq.
Tórtinshiden, ultaralyq kelisim. Biz 90-jyldardyń basynda áleýmettik jáne ultaralyq qaqtyǵystarǵa jol bermegen halyqpyz. Kópulttylyqty kópshilik oılaǵandaı kemshilikten artyqshylyqqa aınaldyra bildik. Bolashaqta da osy maqsatqa jumys isteıik.
Besinshiden, ortaq bolashaǵymyz bar ultpyz. Shynymen de, shetelderge oqýǵa ketetin jastarymyz bar. Men de olardyń birimin. Biraq oqýdan soń elge qaıtqan azamattarymyz az emes. Shetelde alǵan bilimimiz ben tájirıbemizdi memleket úshin paıdalanýymyz kerek. Sebebi biz Qazaqstanǵa senemiz.
«Qazaq rýǵa bólinbeıdi, rýdan quralady», - deıdi. Dál solaı. Biz tilge, dinge, etnosqa bólinbeıtin ult retinde mereıtoıymyzdy qarsy alaıyq. Olaı bolsa eshqandaı da destrýktıvti syrtqy ıa ishki kúshter Táýelsizdigimizge áser etpeıdi. Osy faktorlarǵa mán bersek, memlekettiligimiz máńgi bolar. Men oǵan kámil senemin.