Lývrdaǵy qaraqshylyq: «Apollon» galereıasynda ne saqtalǵan

ACTANA. KAZINFORM – Imperatrıtsa Evgenııanyń korpýsymen birge turǵan táji qylmys bolǵan jerdiń janynan tabyldy, dep habarlaıdy Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisi.

Jeksenbi kúni tańerteń Parıjdegi áıgili murajaıǵa qaraqshylar shabýyl jasady. Olar baǵaly zattardy urlaý úshin «Apollon» galereıasyna kirgen.

Aldyn ala tergeý qorytyndysy boıynsha júzin betperde arqyly tolyǵymen jasyrǵan tórt qylmysker eki qýatty TMax skýterimen kelgen. Olar Sena jaǵalaýyndaǵy qurylys jumystary júrip jatqan ǵımaratqa jetken. Sóıtip avtokólik munarasyn paıdalanyp, birinshi qabattaǵy «Apollon» galereıasyna tikeleı kirgen.

Terezelerdi syndyrǵannan keıin eki er adam ǵımaratqa kirgen. Olar birinshi eki galereıaǵa – Napoleon galereıasy jáne frantsýz monarhtarynyń galereıasyna kirgeni belgili boldy. Jalpy alǵanda, urylar Napoleon men ımperatrıtsanyń zergerlik buıymdar toptamasynan toǵyz zatty, onyń ishinde alqa, brosh, dıadema jáne basqa da zergerlik buıymdardy urlaǵan. Degenmen kollektsııadaǵy eń úlken, salmaǵy 140 karattan asatyn áıgili «Regent» gaýhar tas aman qaldy. Qazir joǵalǵan zattardyń fotosýretteri arqyly keltirilgen shyǵyn anyqtalyp jatyr.

Belgili bolǵandaı, ımperatrıtsanyń táji zaqymdalǵan, biraq Lývrǵa kireberistegi qoraptan tabyldy. Qazir «Bul zergerlik buıymdar altyndy qaıta satý úshin balqytylǵan ba?» degen suraq týyndaıdy.

– Keıbir gaýhar tastardy bólshek saýdada satý qaýpi bar, bul zergerlik buıymdardy qalpyna keltirýdi edáýir qıyndatady, - dep túsindiredi tergeýge jaqyn derekkóz.

Búgin murajaı kóptegen kelýshi úshin jabyq boldy.

Urlanǵan zattar Lývrdyń Apollon galereıasyna qoıyldy. Onda XIV Lıýdovık óziniń bıligin alǵash ret kún qudaıymen baılanystyrǵan.

Sonymen qatar buǵan Napoleon taqqa otyrý kezinde kıgen 55,23 karattyq «Sansı» gaýhartasy jáne monarhtardyń kıimderi men tájderin bezendirgen «Gortenzııa» dep atalatyn qyzǵylt gaýhartas kiredi.

Murajaıdyń eń áserli bólmeleriniń birinde XIX ǵasyrdaǵy zergerlik buıymdardyń keremet jıyntyǵy, sonyń ishinde ımperatrıtsa Marııa-Lýızaǵa tıesili ızýmrýdtar men gaýhar tastar bar.

Bir jerde jınalǵan jıyrma úsh zergerlik buıym úsh jınaqqa bólingen: revolıýtsııaǵa deıingi zergerlik buıymdar, sonyń ishinde 1722 jyly XV Lıýdovıktiń jeke tájine qoıylǵan «Regent» jáne «Sansı» gaýhar tastary, Birinshi ımperııanyń, qalpyna keltirý jáne shilde monarhııasy zergerlik buıymdary jáne ekinshi ımperııa áshekeıleri, ımperatrıtsa Evgenııanyń úlken parıýrasynyń qaldyqtary bar.

Tarıhı kollektsııalary murajaıdaǵy eń qundy kollektsııalardyń biri bolyp sanalatyn «Apollon» galereıasy birneshe jyl buryn aýqymdy jóndeýden jáne qaıta qurýdan ótti.

– 2019 jylǵy mýzeografııalyq jańarý jumysy aıasynda tájdegi gaýhar tastardy kórsetý úshin úsh jańa sóre jasaldy. Bul murajaı kollektsııasy týraly tolyq tarıhı túsinik berýge múmkindik berdi, - delingen murajaı saıtynda.

1990 jyldardan bastap Lývr óz kollektsııasyn únemi keńeıtip keledi. Osylaısha sándik óner bóliminiń eki bólek keńistiginde táj áshekeıleri men asyl tastar qoıyldy: «Apollon» galereıasynda jáne Rıshele qanatynyń birinshi qabatyndaǵy 550-bólmede.

Osy jumys arqyly Lývr óziniń tarıhı tutastyǵyn qalpyna keltirýge umtyldy. «Apollon» galereıasy shyn máninde 1532 jyly I Frantsısk negizin qalaǵan táj zergerlik buıymdary kollektsııasynyń tarıhı orny bolyp sanalady.

Ol tarıhtyń burmalanýyna qaramastan baıytyldy. Biraq ókinishke qaraı, memleket tarapynan 1887 jyly tolyǵymen satyldy.