Qyzylordada ǵalamtor arqyly alaıaqtardyń arbaýyna túskender qatary artqan
Aqparattyq tehnologııalardy paıdalaný arqyly ártúrli zattardy, kıim-keshekterdi, telefondar men basqa da turmystyq buıymdardy arzan baǵada satamyz dep aldaýyna túsiretinder bar.
Máselen, 2017 jylǵy 24 sáýirde 1990 jylǵy qala turǵyny Koleso.kz saıtynan «Nissan Patrol avtokóliginiń qozǵaltqyshyn satamyn» degen habarlamany kózi shalyp qalady. Habarlama ıesimen sóılesip, satyp alatyndyǵy jaıly ýaǵdalasyp, keliskenindeı Qazkom banki arqyly shotyna 300 myń teńge aýdarady. Alaıda habarlama ıesi ýádesin oryndamaı ǵana qoımaı, jábirlenýshiniń aqshasyn da qaıtarmaıdy. Osy sııaqty sáýir aıynda 1979 jylǵy qala turǵyny «Mazda avtokóligine qozǵaltqysh alyp beremin» degen alaıaqtyń arbaýyna tússe, 1990 jylǵy azamat Mitsubishi «Space wagon» markaly avtokóligine motor» alyp beremin degen ǵalamtor arqyly tanysqan azamatqa aldanǵan. Nátıjesinde birine 72 myń teńge kóleminde, endi birine 145 myń kóleminde shyǵyn keltirilgen.
Sonymen qatar, Aıfon smartfonyn tómen baǵada satyp alyp beremin» dep aldaǵandarǵa qatysty birneshe oqıǵa tirkelgen. Máselen, aqpan aıynda 1993 jylǵy qala turǵyny «Olx» saıty arqyly «Iphone 5S» markaly uıaly telefony 45 000 teńgege satylatyny jaıly habarlamany kóredi. Iesimen telefon arqyly ýaǵdalasyp, aıtqan somasyn bank shoty arqyly aýdarady. Alaıda, uıaly telefon ıesi baılanysqa shyqpaı, aqshany qaltasyna basyp, izdi-kúıli joq bolyp ketedi.
Internet-alaıaqtardyń arasynda ózin bank qyzmetkeri retinde tanystyryp, iri kólemdegi nesıe alyp beretinine sendirip, aldap ketetinder jeterlik. Máselen, tamyz aıynda 1977 jylǵy qala turǵyny «Olx» saıtyndaǵy «Forte» bankten 2,7 mln teńge kóleminde nesıe alyp beremin degen habarlamany kórip qalady. Habarlama ıesimen baılanysyp, shotyna 135 myń teńge aýdarady. Shamadan tys sengishtiginiń nátıjesinde alaıaqtyń arbaýyna iligip, shyǵynǵa ushyraıdy.
Barlyq derekter Sotqa deıingi tergep-tekserýdiń biryńǵaı tizilimine Qazaqstan Respýblıkasy Qylmystyq kodeksiniń 190-baby (Alaıaqtyq) boıynsha tirkelip, sotqa deıingi tergeý amaldary júrgizilýde.
Osy jaıttardy eskere otyryp, qyzylordalyq polıtseıler qandaı da bir kelisim jasamas buryn ınternettegi habarlamanyń nemese jarnamanyń shynaıylyǵyna kóz jetkizýin suraıdy. Sonymen qatar, tólem jasamas buryn alatyn zattyń bútindigin kórip, teksergen abzal. Tólem jasaǵan jaǵdaıda, chekti saqtap qoıyp, kórsetilgen qyzmet jasalmasa, bul jóninde quqyq organdaryna júginýin suraıdy.