«Qymyzdan jasalǵan balmuzdaq» - baspasózge sholý
***
Jýyrda Mádenıet jáne sport mınıstri Arystanbek Muhamedıuly men Ulttyq Olımpıadalyq komıtetiniń prezıdenti Tımýr Qulybaevtyń tóraǵalyǵymen mınıstrlik pen komıtettiń birlesken otyrysy bolyp ótti. Sol jıynda elimizdiń ulttyq sport federatsııalary basshylaryna, oblys ákimderiniń orynbasarlaryna elimizde sportty qarjylandyrýdyń jańa modeliniń tujyrymdamasy tanystyryldy. Osy oraıda jańa modeldiń erekshelikteri jaıly «Egemen Qazaqstan» gazeti Sporttyq jekpe-jek jáne kúsh qoldanylatyn sport túrleri konfederatsııasy bas dırektorynyń orynbasary Serik Qasqabasovpen bolǵan suhbatty usynyp otyr.
«Konfederatsııanyń qyzmeti elimizde joǵary jetistikter sportynyń keshendi damýyna yqpal etýge baǵyttalǵan. Sondyqtan biz osy saladaǵy biraz máselelerdi zerttep, onyń anyq-qanyǵyn uǵynýymyz qajet. Bylaısha aıtqanda, «sporttyq bıýdjetpen» tanysqannan keıin, Konfederatsııa tóraǵasy Tımýr Qulybaev óńirlerdi aralap, túıtkildi máselelerdiń sebep-saldaryn anyqtaýdy tapsyrdy. Osy jyldyń mamyr-maýsym aılarynda biz elimizdiń barlyq aımaqtarynda bolyp, sporttyq nysandar men arnaıy mamandandyrylǵan mekemelerdiń tynys-tirshiligimen tanystyq. Oblys ákimderiniń orynbasarlary, oblystyq dene shynyqtyrý jáne sport basqarmalarynyń basshylary , jergilikti federatsııalar, jattyqtyrýshylarmen kezdestik. Jergilikti sport basshylarmen ótken kezdesýler ashyq, dıalog túrinde boldy. Osy saparlardyń qorytyndysy boıynsha qazirgi qoldanystaǵy sport júıesiniń jetilmegendiginiń sebepteri belgili boldy. Óńirlerde sport túrleri boıynsha bıýdjet qarjysy tıimsiz ári ádiletsiz júrgiziledi. Bólinetin bıýdjet qarjysynyń basym bóligi fýtbol, hokkeı sııaqty sport túrleri boıynsha kásibı klýbtardy qarjylandyrýǵa jumsalady. Olımpıada medaldaryn ákeletin sport túrleri, buqaralyq jáne balalar men jasóspirimder sporty nazardan tys qalyp otyr. Bylaısha aıtqanda, olarǵa shelektiń túbindegisi beriledi»,-deıdi Serik Seıituly. Bul suhbat «Sportty qarjylandyrýdyń jańa modeli -turaqtylyq pen tabys kepili» degen taqyryppen berilgen.
Bas basylymda «Qymyzdan jasalǵan balmuzdaq» atty materıal basyldy. Q yrǵyzstan astanasy Bishkek qalasynda qymyzdan jasalǵan balmuzdaqty satý bastaldy. Ol osy el bas shaharynda ótken otandyq ónimder men taýarlardyń etnokórmesi kezinde tusaýyn kesti.
Balmuzdaqtyń qymyzdan jasalǵan erekshe túrin «Bal Aıaz» kompanııasy Italııa jabdyǵy boıynsha shyǵarǵan. Ol muny tabıǵı ónimder men taza qymyzdy qosý arqyly daıyndaǵan. Al kompanııanyń negizin stýdentter qalaǵan eken. Kompanııa ókili atalmysh jabdyq boıynsha balmuzdaqtyń alýan túrin jasap shyǵýǵa bolatynyn aıtty. Aıtalyq, olar tap osylaısha snıkersten, qııardan jáne súzbeden balmuzdaqtar jasap kóripti.
Kórmede sondaı-aq, tez daıyndalatyn et tamaǵy da kelýshiler nazaryna usynylǵan. Negizinde, jurttyń yqylasyn basqalarǵa qaraǵanda osy balmuzdaq pen qazaqy et aıryqsha aýdarǵan.
***
«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, Shymkentte «Qazaqstan jańa jahandyq naqty ahýalda - áıelder úshin jańa múmkindikter» atty Halyqaralyq áıelder forýmy ótti. Oǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik hatshysy, QR Prezıdenti janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııa tóraıymy Gúlshara Ábdiqalyqova arnaıy qatysty. Basqosýdy Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ákimi Beıbit Atamqulov júrgizip otyrdy.
Saltanatty jıynda sóz alǵan Memlekettik hatshy álemniń kóp elderinde jaǵdaıdyń kúrdeli jáne turaqsyz ekendigin aıta kele, otbasylyq-demografııalyq saıasat, óskeleń urpaqtyń reprodýktıvti densaýlyǵy, áıelderge qatysty zorlyq-zombylyq máselelerine jáne áıelderdi qoǵamdyq-saıası ilgeriletý máselelerine erekshe toqtaldy. Memlekettik hatshynyń aıtýynsha, genderlik saıasat jóninen Qazaqstan álem boıynsha 42-orynda, názik jandylardyń saıasatqa aralasýy jaǵynan Qostanaı oblysy respýblıkada kósh bastap turǵanyn atap ótti. - Elbasy «Máńgilik el» degen uǵymdy halyq jadyna bekerden-beker salyp otyrǵan joq. Onyń mańyzy tereńde. Elbasynyń osy ıdeıasyn sol «Máńgilik elge» jetý úshin tarıhymyzdy túgendep, halqymyzdyń bolashaqta qandaı bolýy kerektigin qadap aıtqan tapsyrmasy dep uǵamyn. Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵy joǵary deńgeıde toılanyp jatyr. Ol - bizdiń Uly memleket ekenimizdi aıqyndaıdy. Elbasynyń «Barshaǵa arnalǵan qazirgi zamanǵy memleket - 100 naqty qadam» mindettemesi ultymyzdyń ıgiligi úshin qaltqysyz qyzmet etetinine senim mol. Ońtústik Qazaqstan «100 naqty qadam» Ult josparyn iske asyrý aıasyndaǵy mindetterdi atqarý úshin qajetti resýrstarǵa ıe jáne ol úshin barynsha kúsh jumsaýǵa daıyn ekenin atap ótkim keledi, - dedi oblys ákimi. Tolyǵyraq « Áıelderdiń áleýeti álsiz emes» atty maqaladan oqı alasyzdar.
Osy basylymda «Árbir aıtys birlik pen berekeniń merekesi» degen maqala jarııalandy. «Nur Otan» partııasy men Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń qoldaýymen Táýelsizdik Kúni qarsańynda Almaty qalasynda uıymdastyrylǵan «Altyn dombyra» respýblıkalyq aqyndar aıtysynyń qorytyndysy boıynsha brıfıng ótti.
Bılik partııasynyń baspasóz ortalyǵynda «Nur Otan» partııasy Tóraǵasy birinshi orynbasarynyń keńesshisi Berik Ýálı, Aıtys aqyndary men jyrshy, termeshilerdiń halyqaralyq odaǵynyń tóraǵasy, aqyn Júrsin Erman, Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń Mádenıet jáne óner ister departamentiniń basqarma basshysy Rıga Onaeva jáne «Altyn dombyra» respýblıkalyq aqyndar aıtysynyń gran-prı ıegeri, pavlodarlyq Aspanbek Shuǵataev tilshilerdiń suraqtaryna jaýap berdi.
Sóz basyn jınalǵandardy atamura ónerimizdiń ıÝNESKO-nyń sheshimimen álemdik mádenı muralardyń tizimine engizilgendigimen quttyqtaýdan bastaǵan B.Ýálı Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna arnalǵan «Táýelsizdikke taǵzym» atty respýblıkalyq aqyndar aıtysy óte joǵary deńgeıde ótkenin atap kórsetti.
- Nur Otan» partııasy Doktrınasynyń basym baǵyttarynyń biri ulttyq qundylyqtardy damytý jáne dáripteý bolyp tabylady. Búgingi kúni qoǵamda sýyryp salma aqyndar ınstıtýtynyń mádenı-ádebı jáne saıası róli artyp keledi. Jas ári talantty aıtyskerlerdiń qatary kóbeıýde. «Nur Otan» partııasy aıtystarda kóterilgen áleýmettik máselelerdi sheshýge, ony qoǵamnyń birligin bekemdeýge paıdalanýǵa erekshe kóńil bólip otyr. Bul baǵyttaǵy jumystar júıeli ári josparly túrde úzdiksiz jalǵasa beredi, - dedi ol.
Óz kezeginde J.Erman aıtys ónerin ıÝNESKO - nyń álemdik mádenı muralar tizimine engizý baǵytyndaǵy jumystar osydan biraz buryn bastalǵanyn baıandady. Sóz arasynda J.Erman kelesi jyly halyqaralyq jáne respýblıkalyq deńgeıde 4 aqyndar aıtysy ótetindigin jarııalady.
***
Qazaqstan adamzattyń uly mıgratsııalarynyń Atlasyn qura alady, dep málimdedi aqyn jáne qoǵam qaıratkeri Oljas Súleımenov Ierýsalımge sapary qarsańynda «Ekspress K» tilshisine bergen suhbatynda. Atalǵan elde búgin «Ejelgi tarıhtaǵy uly mıgratsııalar» atty besinshi halyqaralyq konferentsııa ashylady. Bul joba ıÝNESKO qamqorlyǵymen júzege asyrylýda. Osy jaıynda tolyq bilgilerińiz kelse, «Arsenaly doljny ostavatsıa pod zamkom» atty suhbatty oqyp shyǵyńyzdar.