Kvazımemlekettik sektor qyzmetine parlamenttik baqylaý kúsheıtiledi
Búgin Májilistiń jalpy otyrysynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Bıýdjet kodeksiniń jobasy men ilespe qujat birinshi oqylymda maquldandy, dep habarlaıdy Kazinform.
«Búgingi talqylaýǵa jańa redaktsııadaǵy Bıýdjet kodeksiniń jobasy jáne oǵan ilespe zań jobasy engizdi. Bul jobalar Memleket basshysynyń 2022 jylǵy 1 qyrkúıektegi Qazaqstan halqyna Joldaýyn iske asyrý úshin ázirlendi. Jańa Bıýdjet kodeksi birneshe mańyzdy mindetterdi sheshýge baǵyttalǵan. Birinshiden, bıýdjettik protsesterdi jeńildetý eskerilgen. Ekinshisi – bloktyq bıýdjettiń elementterin engizý. Úshinshi mindet – memlekettik qarjyny shoǵyrlandyryp basqarý úshin zańnamalyq negiz qurý. Tórtinshi – bıýdjetaralyq qatynastardy jetildirý. Besinshi – nátıjege baǵyttalǵan bıýdjet qaǵıdattaryn kúsheıtý jáne nátıjelerdi basqarý quraldaryn jetildirý», - dedi Ulttyq ekonomıka mınıstri Álibek Qýantyrov.
Bul turǵyda ol bıýdjettik protsesti jeńildetýge naqty toqtaldy.
«Qoldanystaǵy zańnamaǵa sáıkes, josparlaý aqpan-naýryz aılarynda bastalyp, 30-jeltoqsanda aıaqtalady, ıaǵnı 9-10 aıǵa sozylady. Bıýdjet protsesiniń bıýrokratııalanýy men uzaqtyǵy, strategııalyq ári bıýdjettik josparlaýdyń bir-birinen alshaqtyǵy, kelesi qarjy jylynda bıýdjet qarajatyn tolyq paıdalanýdyń kúrdeliligi jáne sonyń saldarynan jobalar men is-sharalardy iske asyrýdyń birazǵa sozylýy bóliginde syn aıtylady. Kodeks jobasynda bıýdjet protsesin eki ese qysqartýǵa jáne jeńildetýge múmkindik beretin birqatar norma qarastyrylǵan», - dedi mınıstr.
Osy rette memorgandar men óńirlerdiń damý josparlaryn 3 jylda bir ret ázirleý jáne bekitý eskerilgen. Bul damý josparlaryn jyl saıynǵy qarastyrý men kelisýdi alyp tastaýǵa múmkindik beredi.
Sonymen qatar, qujatta ýákiletti organdarmen kelisý jáne bıýdjettik baǵdarlamalardy bekitý rásimderin alyp tastaý qarastyrylǵan. Munda aıtarlyqtaı jeńildetý bolady, óıtkeni bıýdjettik baǵdarlamalardy kelisý ári bekitý protsesterine kóp ýaqyt ketedi.
Munymen qosa, bıýdjettik baǵdarlamany jáne bıýdjettik ótinimdi ýákiletti organdarǵa bir mezgilde engize otyryp, bir qujatqa biriktirý usynyldy. Olardy biriktirgennen keıin, bıýdjettik baǵdarlamalardyń ákimshileri bir ýaqytta eki ýákiletti organǵa bir paketti engizedi. Bul óz kezeginde eńbek resýrstaryn únemdeıdi.
Budan bólek, kelesi qarjy jylynda bıýdjet qarajatyn paıdalaný rásimin ońaılatý qarastyrylǵan. Qazir byltyrǵy ıgerilmegen bıýdjet qarajatyn paıdalaný ádette naýryz aıynda júrgiziletin bıýdjetti túzetý aıasynda júzege asyrylady.
Al ilespe zań jobasy aıasynda Bıýdjet kodeksiniń jańa redaktsııasyna sáıkes keltirý úshin túzetýler engizildi. Barlyǵy 26 zań ózgertýge jatady.
«Túzetýlerdiń jeke blogy memlekettik-jekeshelik áriptestik tetikterin birizdendirýge qatysty. Kontsessııa da memlekettik jeke áriptestiktiń bir túri bolǵandyqtan, kontsessııalyq jobalardy josparlaý jáne iske asyrý «Memlekettik-jekeshelik áriptestik týraly» Zańmen retteletin bolady, al «Kontsessııalar týraly» Zańnyń kúshi joıylady. Memlekettik jeke áriptestik normalary boıynsha jańa Bıýdjet kodeksinde bıýdjetpen tikeleı baılanysty bólim qalady. Bul – memlekettiń olar boıynsha mindettemeleri. Munda qabyldaý, tirkeý, esepke alý, baǵalaý jáne transparenttilik eskerilgen», - dedi vedomstvo basshysy.
Parlament Májilisinde atalǵan qujattardy qaraý aıasynda depýtattyq korpýs Úkimetpen birlesip olardyń erejelerin jetildirý jóninde eleýli jumys atqaryp, birqatar másele qosymsha pysyqtaldy.
«Birinshiden, kvazımemlekettik sektor sýbektileriniń dıvıdendtik saıasat jáne qaryz alý máselelerinde Parlament aldyndaǵy eseptiligi qarastyryldy. Respýblıkalyq bıýdjet týraly zańda bıýdjetke taza kiristerdi aýdarý normatıvterin jáne kvazımemlekettik sektor sýbektileriniń syrttan qaryz alý lımıtin belgileý arqyly kvazımemlekettik sektor sýbektileriniń qyzmetine parlamenttik baqylaý kúsheıtildi. Ekinshiden, bıýdjetaralyq qatynastar eskerilgen. Respýblıkalyq bıýdjettiń birqatar túsimin oblystyq bıýdjetterge, sondaı-aq oblystyq bıýdjettiń túsimderin aýdandyq bıýdjetterge berý jolymen jergilikti bıýdjetterdiń fıskaldyq ortalyqsyzdandyrý jáne qarjylyq derbestigin arttyrý jónindegi ádister pysyqtaldy», - dedi Á. Qýantyrov.
Qujatta Úkimettiń jáne bıýdjettik protseske qatysýshylardyń eseptiligine erekshe mán berilgen. Bul rette, bıýdjetke parlamenttik baqylaýdy kúsheıtý is-sharalary qamtylǵan.
«Jańa Bıýdjet kodeksin qabyldaý memlekettik ekonomıkalyq saıasatty jáne áleýmettik-ekonomıkalyq damý mindetterin iske asyrýǵa oń áser etedi», - dedi mınıstr.
