Qutqarýshylar kúni: Órt sóndirýshiler úshin ár sekýnd mańyzdy
Bul bólimshe 2017 jyly ashylǵan. Munda qazirgi kezde 90 adam jumys isteıdi. Atap aıtqanda, 12 bólimshe komandıri, 4 aǵa ınjener, 4 aǵa órt sóndirýshi jáne qatardaǵy órt sóndirýshiler. Jaqynda qurylǵan bólimshe bolǵandyqtan, mundaǵy qyzmetkerlerdiń basym bóligi – jastar. Olardyń ortasha jasy – 25-28 aralyǵy. Bólimshede órt sóndirýshiler tórt aýysymmen jumys isteıdi. Bir aýysym 24 saǵatqa sozylady.
Jalpy Nur-Sultan qalasy boıynsha 14 órt sóndirý bólimshesi bar. Aǵa serjant Azamat Rahymjanovtyń aıtýynsha, ár bólimshege belgili bir aýdan bekitiledi. Mysaly, №4 Órt sóndirý bólimshesi Uly Dala kóshesi, Qaraǵandy tasjoly, Qosshyǵa deıingi aýdan jáne Qabanbaı batyr kóshesiniń sol jaǵyndaǵy tótenshe jaǵdaılarǵa shaqyrtý alady.
Qutqarýshylar úshin ár sekýnd mańyzdy. Dabyl qaǵylǵannan keıin órt sóndirýshiler bólimsheden bir mınýttyń ishinde shyǵyp ketýi kerek. Atalǵan aýdandarǵa jetý ýaqyty – 10 mınýt.
Órt sóndirýshilerdiń jumys kıimi órtke tózimdi keledi. Alaıda onyń kúshi tek bes sekýndqa ǵana jetedi. Ári qaraı adam ystyqtyń janynda qalsa, ol erip ketedi nemese terige jabysyp qalady.
«Órt sóndirýshiler bes qaǵıda boıynsha jumys isteıdi. Olar: adam ómirin qutqarý, jarylatyn zattardyń aldyn alý, múlikti qorǵaý, jalynnyń basqa ǵımarattarǵa taralýyn boldyrmaý», - deıdi bólimshe komandıri.
Qutqarýshylar jumysynyń negizgi maqsaty – adam ómirin aman alyp qalý. Osy oraıda órt sóndirýshilerdiń barlyǵy alǵashqy medıtsınalyq kómek kórsetýge jattyqqan.
Órt sóndirilgennen keıin onyń sebebin anyqtaýǵa arnaıy komıssııa qurylady. Kem degende 3-4 kún ishinde atalǵan komıssııa órttiń neden bolǵanyn anyqtaıdy. Jıi bolatyn sebepter – elektr symdar jelisiniń durys jalǵanbaýy jáne jer úılerdegi peshtiń durys salynbaýy. Sonymen qatar shaqyrtý túrleri mezgilge baılanysty ózgerip otyrady. Mysaly, jaz jáne qys aılarynda órt jıi bolady. Jazda kurǵaq shóp órtense, al qysta jer úılerde jıi órt bolady.
Al órttiń eń qaýipti túri – jarylatyn zattardan bolatyn órt. Osy jyldyń 2 maýsymynda Jibek joly aýdanyndaǵy avtojanarmaı quıý beketinde 17 tekshe metrlik tsısterna janǵan. Bul órtke №4 Mamandandyrylǵan órt sóndirý bólimshesiniń jasaǵy jiberiledi.
«Órt sóndirýge ózim de qatystym. Sol kúni bizdi basqa bólimshege jiberdi. Onda jetkennen keıin jarty saǵat óte dabyl qaǵyldy. Bólimsheden shyqqan tusta ishine gaz tolǵan tsısternanyń laýlap janyp jatqanyn kórdik. Oqıǵa ornyna jetken kezde órt sóndirý kóligin ottan alys jerge qoıdyq. Tsısternaǵa jaqyn 200 metrde eshkim bolǵan joq. Sý men kóbik berip, órtti 20-25 mınýt ishinde tolyǵymen óshire aldyq. Bul tsısterna janyp ketse, ot janyndaǵylarǵa ótip ketetin edi. Bul meniń qyzmetimdegi eń aýyr jaǵdaı boldy», - deıdi Azamat Altaıuly.
Órt sóndirýshiler jumysyndaǵy taǵy bir qıyn nárse – bıiktik. Sol sebepti kóp qabatty úılerdegi órtti sóndirýge biraz kúsh kerek. Sonymen qatar mundaı úılerde tútin kóp taraıdy, al adam ıis gazyna tez ýlanyp qalady. Odan bólek, qabat boıynsha evakýatsııa josparyna sáıkes adamdardy izdestirý de ýaqyt alady.
Bólimshe komandıriniń oıynsha, órt sóndirýshi shydamdy bolýy kerek. Tapsyrmany buljytpaı oryndaýy tıis. Sonymen qatar órt sóndirýshi retinde jumysqa qabyldaý úshin qoıylatyn negizgi talap boıynsha kandıdat fızıkalyq turǵyda myqty bolýy kerek. Kókshetaý qalasynda ornalasqan Qazaqstan Respýblıkasy Tótenshe jaǵdaılar mınıstrliginiń Málik Ǵabdýllın atyndaǵy Azamattyq qorǵaý akademııasy órt sóndirýshilerdi daıyndaıdy. Bul oqý ornyn támamdaǵan órt sóndirýshiler bolashaqta ofıtser bola alady. Olardyń laýazymy eńbek ótiline baılanysty joǵarylap otyrady.
Órt sóndirýshi jumysynyń bir kemshiligi – jalaqynyń azdyǵy. Jeti jyl qyzmet etip kele jatqan qutqarýshy 150 myń teńge kóleminde jalaqy alady. Al jumysqa jańadan turǵandardyń jalaqysy – 100-105 myń teńge.
Bólimsheniń negizgi jumys baǵytyna órt sóndirýden bólek, úgit-nasıhat júrgizý kiredi. Mezgilge baılanysty qazirgi kezde qyzmetkerler jer úılerdegi pesh qubyrlaryn tekserip, aldyn alý boıynsha jumys júrgizýde.
№4 Mamandandyrylǵan órt sóndirý bólimshesinde 17 kólik bar. Olardyń beseýi – negizgi, ekeýi – arnaıy avtosatylar, qalǵany – kómekshi. Shaqyrtýlarǵa jıi shyǵatyn eki kólik bar. Órt aýmaǵy kishkentaı bolsa, 8 tonnalyq tehnıka jiberiledi. Ol sekýndyna 70 lıtr sý beredi. Іshine jeti adam syıady. Órt aýmaǵy úlken bolsa, onyń qasyna 5 tonnalyq taǵy bir kólik qosylady. Ol sekýndyna 40 lıtr sý beredi. Órt aýmaǵy asa úlken bolǵan jaǵdaıda tikushaq qoldanylady. Mysaly, Alash tasjoly boıyndaǵy qoqys jınalatyn jerde órt tutanyp, ol tikushaqtyń kómegimen óshirilgen.
Órt sóndirýshiler ózderiniń ómirin qaterge tigip, tilsiz jaýmen kúnde kúresedi. Olardyń jumysyna rızashylyq bildirgen adamdar áleýmettik jelide alǵys aıtyp jatady. Departamentke hat jiberetinder de kezdesedi.
2019 jyldyń 9 aıynda №4 Órt sóndirý bólimshesi 531 ret shaqyrtý alǵan. 2020 jyldyń 12 aıynda bul kórsetkish 456 bolǵan. Qazirdiń ózinde shaqyrtý sany 16%-ǵa artqan.
Áńgime sońynda Azamat Altaıuly órttiń aldyn alý boıynsha keńesterin aıtyp ketti. «Kishkentaı balalardy úıde jalǵyz qaldyrmaý kerek. Olar otty qyzyq kóredi. Sonymen qatar elektr symdaryn tekserip otyrǵan jón. Al jer úılerde pesh qubyrlaryn ýaqytynda tazartyp otyrý qajet», - dedi aǵa serjant.
