Qurlyq áskerleri qaýip-qaterge tótep bere ala ma
ASTANA. KAZINFORM – Búgin elimizdi qorǵaýshylardy Otanyna janqııarlyqpen berilgen, onyń qaýipsizdigin kúzetetin, tabandylyǵy, batyldyǵy men joǵary kásibıligin úlgi etetin kún. Mereke qarsańynda Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteri Qurlyq áskerleriniń Bas qolbasshysy, general-maıor Asan Júsipovpen áńgimelesken edik.
- Asan Qýanyshuly, elimizdiń Qarýly Kúshteriniń úsh qurylymy bar. Sonyń eń úlkeni – Qurlyq áskerleri. Qurlyq áskerleriniń qalyptasý jáne damý tarıhyn qysqasha eske túsirsek.
- Qurlyq áskerleri – Qazaqstan armııasynyń basty soqqy kúshi. Áskerlerdi basqarý sapasyn arttyrý jáne jańadan qurylǵan qarýly kúshter túrine tikeleı basshylyqty júzege asyrý úshin Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 2009 jylǵy 20 sáýirdegi qaýlysy jáne QR QM 2009 jylǵy 21 sáýirdegi dırektıvasy negizinde Qazaqstan Qarýly Kúshteri Qurlyq áskerleri Bas qolbasshysynyń basqarmasy quryldy. Sol kúni Astanada 12750 áskerı bólimi – QR QK Qurlyq áskerleri Bas qolbasshysynyń basqarmasy quryla bastady.
Bizdiń ásker túriniń qyzmetiniń negizgi maqsaty – basqarý organdarynyń, quramalardyń, bólimder men bólimshelerdiń jaýyngerlik ázirligin turaqty qoldaý, jaýyngerlik is-qımyldardy júrgizý barysynda ásker túriniń jaýyngerlik áleýetin paıdalanýdy qamtamasyz etý. Qurlyq áskerleriniń negizgi kúsh-jigeri turaqty jaýyngerlik daıyndyqty saqtaýǵa, áskerı basqarý organdary men áskerlerdi jaýyngerlik maqsatqa sáıkes mindetterdi sheshýge daıyndaýǵa baǵyttalǵan.
Biz kez kelgen ýaqytta áskerlerdi beıbit jaǵdaıdan áskerı jaǵdaıǵa aýystyrýǵa jáne jaǵdaıdy turaqtandyrý jónindegi sheshýshi is-qımyldarǵa daıyn bolýǵa daıyndyqty qamtamasyz etýge tıispiz. Ideologııa jáne áskerı-patrıottyq tárbıe salasyndaǵy memleket saıasatyn iske asyrý jónindegi jumys biz úshin de mańyzdy.
Osy mindetterdi iske asyrý birinshi kezekte baılanysty jedel jáne jaýyngerlik daıyndyqpen, onyń barysynda basqarý organdary, shtabtar men áskerler jaýyngerlik qoldanýdyń eń tıimdi ádisterin úırenedi.
- Qurlyq áskerleriniń quramy týraly aıtyp berseńiz?
- Qarýly Kúshterdiń basqa túrleriniń qarqyndy damýyna qaramastan, Qurlyq áskerleri basym jáne álemniń barlyq áskeriniń negizin quraıdy. Qazir elimizdiń Qurlyq áskerleri Bas qolbasshysynyń basqarmasy quramynda 12 bas basqarma jáne 7 basqarma, tórt bólim jáne 2 qyzmet jumys isteıdi. Sonymen qatar Qurlyq áskerleriniń quramynda «Astana», «Shyǵy», «Batys» jáne «Ońtústik» tórt óńirlik qolbasshylyǵy bar. Sondaı-aq tyldyq jáne tehnıkalyq qamtamasyz etý quramalary men bólimderi, S.Nurmaǵambetov atyndaǵy Qurlyq áskerleriniń Áskerı ınstıtýty jáne Sh.Ýálıhanov atyndaǵy Qorǵanys mınıstrliginiń áskerı kolledji bar.
- Qurlyq áskerleri syrttan keletin qaýip-qaterge tótep bere ala ma? Jaýyngerlik daıyndyq deńgeıi týraly ne aıtýǵa bolady?
- El basshylyǵy men Qarýly Kúshterdiń kúsh-jigeriniń arqasynda Qurlyq áskerleriniń jaǵdaıy yqtımal qaýip-qaterlerge den qoıýǵa qajetti jaýyngerlik daıyndyq deńgeıine sáıkes keledi. Sońǵy jyldary áýe, ǵaryshtyq shabýyl quraldarynyń róliniń artýyna qaramastan, tehnıkalyq jabdyqtalǵan Qurlyq áskerleriniń daıyndyǵy ózektiligin saqtaıtynyn kórsetip otyr.
Qarýly kúshterdiń eń kóp jáne negizgi túri retinde qurlyq áskerlerin daıyndaýǵa kóp kóńil bólinedi, olardyń quramynda ártúrli qarý-jaraq túrleri bar jáne birqatar mindetti oryndaıdy. Shyn máninde, bul tek teorııalyq sabaqtardy ǵana emes, sonymen qatar uzaq jáne aýyr jattyǵýlardy qamtıdy, osy oraıda jaýyngerlik daıarlyq baǵdarlamalaryn qaıta óńdedik.
Sonymen qatar áskerlerdi daıarlaý jeke quramdy jaýyngerlik oqytý jáne tárbıeleý, áskerı kadrlardy daıarlaý jáne bólimder men bólimshelerdi jaýyngerlik úılestirý jónindegi is-sharalar júıesin qamtıdy. Daıyndyqtyń negizgi túrleri jedel jáne jaýyngerlik bolyp ekige bólinedi.
- Qurlyq áskerlerin qarý-jaraq jáne zamanaýı áskerı tehnıkamen jaraqtandyrý qalaı júrip jatyr?
- Qazir Qurlyq áskerleri qajetti qarý-jaraqpen jáne áskerı tehnıkamen jabdyqtalǵan, sonymen birge BTR-82A, «Kobra», «Arlan» brondy dońǵalaqty mashınalary sııaqty zamanaýı áskerı tehnıkamen josparly keshendi qaıta jaraqtandyrý isi jalǵasyp jatyr. Bólimshelerdi artıllerııalyq barlaý quraldarymen jaraqtandyrý, ıaǵnı T-72 tankterin, áýe shabýylyna qarsy qorǵanystyń jyljymaly basqarý pýnktterin jáne otandyq kásiporyndarynda baqylaý-tekserý mashınalaryn jańǵyrtý máseleleri de qolǵa alynyp jatyr. Naryq monıtorıngi jáne tehnıkalyq jaraqtandyrýdyń balamaly joldaryn izdeý boıynsha jumystar turaqty baqylaýda.
Qurlyq áskerleriniń qarý-jaraqpen jáne áskerı tehnıkamen jasaqtalýy Qazaqstannyń aýmaqtyq tutastyǵy men egemendigin qorǵaý, memlekettik jáne áskerı obektilerdi kúzetý men qorǵaý, zańsyz qarýly quralymdarǵa qarsy kúres, sondaı-aq elimiz ratıfıkatsııalaǵan halyqaralyq sharttarǵa sáıkes mindetterdi oryndaý boıynsha qoıylǵan mindetterdi sheshýge múmkindik beredi.
- Dala sarbazdar akademııasy ekeni belgili. Qurlyq áskerleriniń jeke quramy áskerı mindetterinen bólek nemen aınalysady, qandaı jetistikteri bar?
- Taldaý nátıjesi kórsetkendeı, sońǵy birneshe jylda Qurlyq áskerlerinde jaýyngerlik daıarlyqtyń qarqyndylyǵy birneshe ese ósti. Qurlyq áskerleri quramalary men bólimderiniń áskerı qyzmetshileri ózderiniń praktıkalyq daǵdylary men dalalyq daǵdylaryn jetildiretin ártúrli jattyǵýlarǵa, sonyń ishinde halyqaralyq aýqymdaǵy jattyǵýlarǵa únemi qatysady.
Qurylǵan sátten bastap Qurlyq áskerleriniń áskerı qyzmetshileri «Shyǵys», «Batyl Toıtarys», «Aıbalta», «Kókjal» respýblıkalyq aýqymdy oqý-jattyǵýlarymen qatar, «Buzylmaıtyn baýyrlastyq», «Beıbit mıssııa», «Іzdeý», «Kazınd» sekildi halyqaralyq ózara is-qımyl sharalaryna belsendi qatysyp keledi.
Sonymen qatar Qurlyq áskerleriniń áskerı qyzmetshileri Qazaqstan aýmaǵynda jáne odan tys jerlerde armııanyń halyqaralyq oıyndarynyń túrli konkýrstaryna turaqty qatysady. Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń Joǵarǵy Bas qolbasshysynyń qatysýymen «Otan qorǵaýshylar» jáne «Jeńis» kúnine arnalǵan áskerler sherýlerine birneshe ret qatysty. Bıyl «Ońtústik» óńirlik qolbasshylyǵynyń áskerı qyzmetshileri joǵary daıyndyq deńgeıin kórsetip, Pákistan Islam Respýblıkasynda ótken halyqaralyq jarystyń jeńimpazdary atandy.
- Suhbatyńyzǵa raqmet!
