Qurylys salasyndaǵy jalǵan kompanııalardy anyqtaýdyń tetigi iske qosylady
ASTANA. KAZINFORM – Kóptegen kompanııa men lıtsenzııalardyń tek qaǵaz júzinde ǵana bar ekeni anyqtaldy. Bul týraly QR Ónerkásip jáne qurylys mınıstri Ersaıyn Naǵaspaev málim etti.
- Qazaqstan seısmıkalyq qaýiptiligi joǵary elderdiń qatarynda. El aýmaǵynyń 45 paıyzdan astamy joıqyn jer silkinis qaýpi bar aımaqtarǵa jatady. Ásirese, Almaty qalasy men Almaty oblysy, sondaı-aq halyq pen ınfraqurylym shoǵyrlanǵan Jambyl, Túrkistan jáne Shyǵys Qazaqstan oblystary. Osyǵan baılanysty ulttyq qaýipsizdik pen ornyqty damýdy qamtamasyz etý maqsatynda jańa Qurylys kodeksinde osy máselege arnalǵan jeke taraý engiziledi. Normalar keshendi túrde seısmıkalyq qaterdi baǵalaýdy, jańa nysandardy seısmo-oqshaýlaý tehnologııasymen jobalaýdy, qurylys alańdaryn tańdaý men birinshi deńgeıdegi mańyzdy nysandarǵa ınjenerlik-seısmometrııalyq baqylaý júrgizýdi kózdeıdi, - dedi Ersaıyn Naǵaspaev Májilistiń jalpy otyrysynda Qurylys kodeksiniń jobasyn birinshi oqylymda talqylaý kezinde.
Onyń aıtýynsha, qaýipti baǵalaý – aımaqtyń ereksheligi men nysandardyń sıpatyna qaraı yqtımal shyǵyndardy esepteý, táýekel kartalaryn jasaý, ǵımarattardyń tózimdiligin baǵalaý men qaýipti óńirlerdegi nysandardy tehnıkalyq pasporttaýdy qamtıdy. Bul jerde seısmıkalyq mıkroaımaqtarǵa bólý erekshe mańyzǵa ıe. Onyń kartalary qala qurylysyn josparlaý kezinde mindetti túrde paıdalanylatyn bolady. Sondyqtan, jańa Kodekske seısmıkalyq qaýipsizdik bólimin engizý strategııalyq mańyzdy qadam.
- Salada sapa men qaýipsizdikti qamtamasyz etý úshin naryq qatysýshylarynyń biliktiligi men jaýapkershiligin arttyrý mańyzdy. Qazirde salada shamamen 80 myńǵa jýyq lıtsenzııa tirkelgen. Olardyń 58,5 myńnan astamy qurylys-montaj jumystaryn júrgizýge, 16,5 myńnan astamy jobalaýǵa, 5 myńnan astamy qurylys aldyndaǵy zertteý jumystaryna berilgen. Bul kórsetkish qurylys naryǵynyń aýqymyn kórsetedi.
Alaıda, taldaý nátıjesinde kóptegen kompanııa men lıtsenzııalardyń tek qaǵaz júzinde ǵana bar ekeni anyqtaldy.
Olardyń basym bóliginde óndiristik baza da, bilikti ınjenerler de, naqty jobalarǵa qatysý tájirıbesi de joq. Mundaı jaǵdaı sapa men qaýipsizdikti tómendetip qana qoımaı, memlekettik tapsyrystarǵa jalǵan kompanııalardyń qatysýyna jol ashyp, saladaǵy eńbek naryǵynyń shynaıy jaǵdaıyn kórsetpeı otyr.
Atalǵan máseleni sheshý úshin memlekettik aqparattyq júıelermen ózara birikken lıtsenzıattardyń elektrondy tizilimi qurylady, - dedi vedomstvo basshysy.
Bul turǵyda berilgen barlyq ruqsat qaıta qaralyp, zań talaptaryna sáıkestigin avtomatty túrde tekseriledi. Sáıkes kelmeıtin kompanııalardy tizimge enbeıdi. Osylaısha adamı faktor men sybaılas jemqorlyq táýekelderi azaıady.
Sonymen qatar, taǵy bir ózekti másele ol – qazirgi attestattaý tártibi sarapshylar men ınjenerlerdiń naqty biliktilik deńgeıin tolyq ári tıimdi kórsete almaı otyr. Osyǵan baılanysty negizgi halyqaralyq tájirıbeni, sonyń ishinde Eýropa odaǵynyń ozyq tájirıbesine súıene otyryp, qurylys ınjenerlerin sertıfıkattaý júıesin engizý josparlanǵan. Bul rásimdi memleket emes, naryqtyń ózi, ıaǵnı táýelsiz uıymdar júzege asyrady. Budan bólek, tártipti kúsheıtý úshin ereje buzǵan kompanııalarǵa qatysty ortaq jaýapkershilik engiziledi. Eger iri zań buzý faktisi anyqtalsa, mundaı kompanııalarǵa qurylys salasynda jumys isteýge tyıym salý kózdelgen.
Budan buryn habarlanǵandaı, depýtat Baqytjan Bazarbek jańa Qurylys kodeksiniń jobasynda adam qaýipsizdigi birinshi orynda bolatynyn aıtqan edi.