Kúnbaǵys maıy men jumyrtqa satý tizbegindegi deldaldardy joıý qajet - saýda mınıstri
Naýryz-sáýir aılarynyń qorytyndysy boıynsha áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik taýarlarynyń baǵasy 0,6%-ǵa ósken. Atap aıtqanda, baǵa naýryz aıynda 0,4%-ǵa, sáýirde 0,2%-ǵa kóterildi. Qaraqumyq, kúnbaǵys maıy, qus eti, jumyrtqa, qant baǵasyn ustap turý jáne tómendetý boıynsha dınamıka turaqty.
Alaıda, maýsymaralyq kezeńniń sońynda dástúrli túrde jemis-kókónis ónimderiniń baǵasynyń ósedi. Ótken jylǵy ónim qorynyń azaıýy men naryqta erte pisetin kókónisterdiń paıda bolýy 12 óńirde pııaz baǵasynyń jáne 15 óńirde qyryqqabat baǵasynyń ósýine áser etti. Sońǵy aptada qyryqqabat baǵasy 3,8%-ǵa, pııaz 1,4%-ǵa, sábiz 0,3%-ǵa, kartop baǵasy 0,1%-ǵa kóterildi.
Kókónis baǵasynyń ósýi kóbine brondy alyp tastaý qarqynynyń tómendeýine jáne naryqta erte pisetin kókónisterdiń paıda bolýyna baılanysty bolyp otyr. Monıtorıng qorytyndysy boıynsha naryqta tek 12,2 myń tonna pııaz satylǵanyn kórip otyrmyz, alaıda qordan osy kókónistiń 19,1 myń tonnasy shyǵarylǵan. Bazarlarǵa 15 myń tonna qyryqqabat shyǵarylǵan, degenmen 9 myń tonna ǵana satylǵan
, - dedi Saýda komıteti tóraǵasynyń m.a. Aıdar Ábildabekov.
Naýryz aıynyń basynda Caýda jáne ıntegratsııa mınıstrliginiń uıymdastyrýymen oblystar ákimdikteri men óńirlik ÁKK ókilderi Tájikstanǵa sapar jasady, onyń barysynda ońtaıly naryq baǵasy boıynsha 6 myń tonna erte pisetin pııazdy jetkizý týraly kelisimderge qol qoıyldy.
Óńirlerge «Tájagropromeksportpen» tikeleı kelisimsharttar jasasyp, pııazdy Tájikstannan aldyrtý usynyldy, biraq olar bul kókónisti kedendik tazartýdan keıin Qazaqstan aýmaǵynan satyp alǵysy keletinin aıtyp, bas tartty. Osyǵan oraı, erte pisetin ımporttyq kókónisterdi satyp alýǵa «KTZ Express – KTZE Commerce» ýákiletti ekonomıkalyq operatory qosyldy, ol «Tájagropromeksportpen» Qazaqstanǵa kókónisterdi jetkizýge kelisimshart jasasty. Alaıda, osynyń ózinde ótken aptada 220 tonna pııaz aldyrtýǵa 8 óńir ǵana kelisimshartqa otyrdy. Almaty qalasy, Túrkistan, Qaraǵandy jáne Soltústik Qazaqstan oblystary – qol qoıý satysynda. Jetisý ÁKK – josparlaý satysynda. Al, Aqtóbe, Almaty, Jambyl, Mańǵystaý, Qyzylorda oblystary, Almaty jáne Shymkent qalarynyń ÁKK kelisim-shart jasasýǵa jáne óńirlerdi tıimdi baǵamen erte pisetin pııazben qamtamasyz etýge qyzyǵýshylyq tanytpaı otyr
, - dep jalǵastyrdy Aıdar Ábildabekov.
Keńeste ÁMAT-ty ótkizý kezinde deldaldar tizbegin taldaý nátıjeleri qaraldy. Búgingi tańda Saýda komıteti ústeme asyrý boıynsha 22 táýekeldi anyqtady.
Keıbir óńirde kúnbaǵys maıynyń baǵasy qatty ósken. Bes óndirýshiniń elektrondyq shot-faktýralaryn egjeı-tegjeıli taldaý qorytyndysy boıynsha «KaIs Invest» JShS jáne «Jazyq Grýpp» JShS baǵany ruqsat etilgen ústemeden asyrǵan, olar kúnbaǵys maıyna 20-dan 40%-ǵa deıin ústeme qosqan. Barlyq anyqtalǵan faktiler boıynsha aqparat shara qabyldaý úshin saýda jáne tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý departamentterine berildi
, - dedi Aıdar Ábildabekov.
Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Erbol Tasjýrekov óńirlerdegi negizgi kókónisterdiń balansy týraly baıandady. Jalpy, respýblıka boıynsha kartop boıynsha oń saldo (22,6 myń tonna) baıqalady, qolda bar qor mamyr aıynyń sońyna deıin halyqtyń qajettiligin qamtamasyz etedi. Maýsym-shilde aılarynda Túrkistan jáne Almaty oblystarynda erte pisetin kartop jınalady jáne bul kúzgi eginge deıin eldiń qajettiligin jabýǵa jetkilikti bolmaq. Ákimdikterdiń málimetinshe, respýblıka boıynsha sábiz qory – 32,5 myń tonna, al qala halqyna aıyna 24,4 myń tonna sábiz qajet. Kúzgi eginnen alynatyn kókónisterdi jetkizýge forvardtyq sharttar jasasý boıynsha jumystar júrgizilýde, bul 2024 jylǵy maýsymaralyq kezeńde baǵany turaqtandyrý úshin qajet.
Kúzgi eginnen 101,2 myń tonna kókónis, onyń ishinde 57 myń tonna kartop, 14,6 myń tonna sábiz, 18,7 myń tonna pııaz, 10,9 myń tonna qyryqqabat jetkizýge sharttar jasaldy
, - dep baıandady Erbol Tasjúrekov.
Keńes qorytyndysy boıynsha Serik Jumanǵarın qatysýshylar nazaryn erte pisetin kókónister, sút ónimderi baǵasynyń ósýin turaqtandyrý úshin jedel jumys jasaý qajettgine aýdardy. Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine kelesi aptada sút ónimderin óndirýshilermen keńes uıymdastyrýdy tapsyrdy.
Kúnbaǵys maıy men taýyq jumyrtqalaryn satý tizbeginde taǵy da iri deldaldar paıda boldy. Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi atalǵan naryqtardaǵy ónimsiz deldaldardy joıýy qajet. Sonymen qatar, aınalym shemalary boıynsha jumys isteıtin treıderlik kompanııalarmen jasalǵan óńirlerdiń kelisimsharttaryna taldaý júrgizýdi tapsyramyn. Ótken jyldan bastap biz óndirýshilerden tikeleı forvardtyq satyp alýǵa kóshý týraly aıtyp kelemiz, biraq áli de kóbi treıderlerdi tańdap jatyr. Taldaý qorytyndysy boıynsha baǵany turaqtandyrýda munyń qanshalyqty tıimdi bolǵanyn anyqtaımyz
, - dep túıindedi Serik Jumanǵarın.