«Qunanbaı» Astanaǵa keldi» - baspasózge sholý

ASTANA. QazAqparat - «QazAqparat» halyqaralyq aqparattyq agenttigi 19 mamyr, seısenbi kúni jaryq kórgen respýblıkalyq buqaralyq aqparat quraldaryndaǵy ózekti maqalalarǵa sholýdy usynady.

***

«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, «QazAvtoJol» UK» AQ uıymdastyrýymen Almaty oblysyndaǵy «Almaty - Taldyqorǵan» avtojolynyń bóliginde BAQ ókilderi «Nurly Jol» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda júzege asyrylyp jatqan jol qurylysynyń jumystarymen tanysty.

Ótken jyly respýblıkalyq mańyzǵa ıe avtomobıl joldary torabyn damytýǵa 174 mıllıard teńge bólingen bolsa, onyń ishinde 41,2 mıllıard teńge Almaty oblysynyń enshisine buıyrǵan-dy. Ol jalpy bıýdjettiń 24 %-yn quraıdy. Bıylǵy jyly jalpy avtojol qurylysyna Respýblıkalyq bıýdjetten 234 mıllıard teńge bólinip, onyń ishinde Almaty oblysynyń úlesine 47,8 mıllıard teńge shyǵyp otyr. Bıylǵy jyly 306 shaqyrym avtojol boıynda jumystar júrgiziledi, 265 shaqyrym jol qaıta qalpyna keltirilip, 41 shaqyrym jolǵa ortasha jóndeý jumystary júrgizilmek. Jyl sońyna deıin 98 shaqyrym jańartylǵan jol paıdalanýǵa beriletin bolsa, ol úshin 946 dana tehnıka men 1 767 adam jumysqa tartylyp otyr. Sondaı-aq, Dúnıejúzilik banktiń qaryz berýi arqyly «Almaty-Qorǵas» avtojolynyń bóliginde qaıta qalpyna keltirý jumystary júrip jatyr. Osy jaıynda «Arqarly asýy aıqara ashyldy» degen maqalada tolyq berilgen.

Bas basylymda «Qatarynan 20 nokaýt!» degen maqala kópshilik nazaryna usynylyp otyr. Ótken jeksenbi kúni tańerteń qazaqstandyq kásipqoı boksshy AQSh-ta óziniń 33-shi jekpe-jegin ótkizip, taǵy da merziminen buryn jeńiske jetti. Ol bul joly amerıkalyq bylǵary qolǵap sheberi kishi Vıllı Monromen WBA (Super), IBO jáne WBC (Interim) nusqalary boıynsha orta salmaqtaǵy álem chempıony ataǵy úshin shaıqasty 6-raýndta aıaqtady. Bizdiń baǵlan osy arqyly ataqty Maık Taısonnyń taǵy bir rekordyna ózgeris engizdi.

Jekpe-jek Amerıkanyń Kalıfornııa shtatyndaǵy Inglvýd qalasynyń «Forým» sport arenasynda ótti. Gennadıı Golovkın ádettegideı urystyń basynan alǵa umtylyp, qaýyrt shabýylǵa kóshti. Ol aıqastyń basynda-aq Monrony teńseltip jiberetindeı birneshe joıqyn soqqylar berip tastady.

***

«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, oqýlyqtardyń sapasy úshin onyń avtorlary, mınıstrlik qyzmetkerleri, tipti mınıstrdiń ózi derbes jaýapkershilik arqalaýy qajet. Keshe Parlamentte ótken «Úkimet saǵatynda» Májilis tóraǵasynyń orynbasary, «Nur Otan» partııasy fraktsııasynyń jetekshisi Darıǵa Nazarbaeva osyndaı pikir aıtty: «Derbes jaýapkershiliktiń joqtyǵy kesirinen oqýlyq jazýǵa formaldy, beı-jaı qaraý oryn alýda. Nátıjesinde, sapasyz oqýlyqtarǵa bıýdjetten qarjy bosqa shyǵyndalýda. Sondyqtan qazir jańa oqýlyqtardy endirýge asyqpaǵan jón. Bir jylǵa bolsa da keıin shegerip, muqııat qarap, tek sapaly oqýlyqtarǵa ǵana ómirge joldama bereıik», - dedi ol.

Keshe depýtattar aldyna «oqýlyq­tar­dyń sapasy jáne oqýlyqtarmen qam­ta­ma­syz etý» taqyrybynda esep berýge kel­gen Bilim jáne ǵylym mınıstri Aslan Sárinjipovke depýtat Jeksenbaı Dúı­se­baev qyzyq bir jumbaq qoıdy: «Sizdiń oqý­lyqtaryńyzdy qarap, tańǵalyp otyr­myz. Mynda 1 synyp oqýshylary úshin bir jumbaq jazypsyzdar: «Týǵan jer­diń kúni de ystyq, túni de ystyq» deı­di. Bul jumbaq pa, mátel me, álde ne? Biz árip­testerimizge, bir-birimizge osy jum­baq­ty qoıyp, sheshimin taba almadyq!» Onyń jaýabyn mınıstr de aıtpady. Bul jaıynda «Oıdy - onǵa, sanany - sanǵa bólgen oqýlyq» degen maqaladan tolyq oqı alasyzdar.

Osy basylymda «Qunanbaı» Astanaǵa keldi» degen maqala jarııalandy. Aqyn Abaıdyń, hakim Abaıdyń ákesi Qunanbaı Óskenbaıulynyń ómiri ózek bolǵan «Qunanbaı» tarıhı kórkem fılmi Astanada kórsetildi. Buǵan deıin Qunanbaıdyń kindik qany tamǵan topyraqta - Semeı óńirinde tusaýy kesilgen fılmdi elordamyzda alǵash bolyp BAQ ókilderi tamashalady. Іle baspasóz máslıhaty ótkizildi.

Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń tapsyrysy boıynsha Sháken Aımanov atyn­daǵy «Qazaqfılm» AQ jaryqqa shy­ǵarǵan fılmniń rejısseri - Qazaq­stan­nyń halyq artısi, Memlekettik syı­lyq­tyń ıegeri, qazaq mádenıetiniń kór­nekti qaıratkeri Doshan Joljaqsynov. Fılm stsenarııin Doshan Joljaqsynov pen aramyzdan erte ketken jazýshy, má­denıettanýshy Talasbek Ásemqulov jaz­ǵan. Tarıhı dramanyń basty rólin - Dos­han Joljaqsynov, Zere rólin - Nur­sıfat Salyqova, Abaıdy - Álibı Sy­raı­ly, Ba­raq sultandy - Aıdos Bek­­temirov, Kúń­keni - Maıra Omar, Ul­jandy - Qa­ra­góz Súleımenova som­da­dy.

Qasıetti Shyńǵystaýdyń Aqshoqy qys­taýynda dúnıege kelgen dala kemeńgeri Qu­nanbaı Óskenbaıuly ómiriniń bir ke­zeńin qamtıtyn fılmdi kórermenniń á degende Muhtar Áýezovtiń «Abaı joly­men» salystyratyny zańdy. Osy tusta es­kerer jaıt, fılm atalǵan roman je­li­sine súıenbegen.

***

«Ana tili» gazetiniń sońǵy sanynda «Mátin tizbesine mán beretin kez keldi...» degen maqala berilgen. Qazirgi jahandaný kezeńinde ártúrli saıası-áleýmettik, ekonomıkalyq qarym-qatynastarǵa baılanysty aqparat aǵyny buryn-sońdy bolmaǵan qarqynmen órshýde. Al qoǵam ómirindegi mundaı aqparat aǵymynyń taralýy tabıǵı tilde júzege asatyndyqtan, til biliminiń qyzmeti kúnnen-kúnge keńeıýde. Osyǵan baılanysty ushy-qıyrsyz aqparat aǵynyn ıgerý maqsatynda shetel jáne orys til biliminde orasan zor nátıje berip otyrǵan tildik korpýstardy qazaq til biliminiń materıaldary negizinde jasaý búginde úlken suranysqa ıe bolyp otyr.

«Sonymen qazaq tiliniń Ulttyq korpýsyn jasaý úshin A.Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynda arnaıy ortalyq qurýdyń qajettigi men onyń alǵysharttaryn atap kórsettik. Al mundaı aýqymdy iske memleket tarapynan qoldaý kórsetilse, birtutas qazaq tiliniń Ulttyq korpýsyn qurastyrý isi alǵa basatyny sózsiz. Mundaı Ulttyq qundylyqty jasap shyǵarý búgingi qazaq til biliminiń ǵana emes, qoǵamnyń bolashaqqa qoıar talaptarynyń biri dep bilemiz», - dep jazady avtor.