Kún betindegi jarqyldyń belsendiligi kúrt artty
ASTANA. KAZINFORM – 11 shildeden bastap Kúndegi jarqyl belsendiligi qarqyndy túrde ósken. Bul týraly Reseı Ǵylym akademııasy Ǵaryshtyq zertteýler ınstıtýtynyń Kún astronomııasy zerthanasy men Sibir bólimshesiniń Qoldanbaly jáne teorııalyq geofızıka ınstıtýty habarlady, dep jazdy TASS.

Ǵalymdardyń aıtýynsha, 11–12 shilde aralyǵynda, ıaǵnı eki táýlikten az ýaqyt ishinde Kún betinde 17 jarqyl tirkelgen. Bul kórsetkish shilde aıymen salystyrǵanda úsh ese kóp.
— Keshegi kúnniń ortasynan bastap Kún betinde, sonyń ishinde Jerden kórinbeıtin artqy jaǵynda da, belsendi aımaqtardyń sany men kólemi kúrt ósti. Olardy qazir eýropalyq Solar Orbiter apparaty baqylap otyr. ıAǵnı, bul — ǵalamdyq sıpattaǵy belsendilik, — delingen zerthana habarlamasynda.
12 shilde kúni tańerteń Kúnniń sol jaq shetinde eki M deńgeıindegi (ortasha qýatty) jarqyl tirkeldi:
-
M1.4 qýatty jarqyl — 07:02–de (Máskeý ýaqyty boıynsha),
-
M2.3 qýatty jarqyl — 11:34–te tirkeldi.
Ǵalymdar qazirgi jarqyl belsendiligi Jerge tikeleı qaýip tóndirmeıtinin aıtty.
— Aldaǵy birneshe kúnde M deńgeıindegi jarqyldar sany artýy múmkin. Alaıda biz jeke eskertý habarlamalaryn tek asa qýatty oqıǵalar kezinde nemese Jerge áser etýi múmkin jaǵdaılarda ǵana taratamyz. Barlyq jarqyldardyń tizbegin zerthananyń resmı saıtynan baqylaýǵa bolady, — dep qosty mamandar.
Eske sala keteıik, jýyrda ǵalymdar Djeıms Ýebb ǵarysh teleskobynyń kómegimen Kún júıesinen tys ǵalamda tirshiliktiń bolýy múmkin ekenin meńzeıtin qazirge deıingi eń aıqyn dáleldi tapqanyn jazǵan edik. Shalǵaıdaǵy ekzoplaneta atmosferasynan tirshiliktiń «hımııalyq izi» anyqtaldy.