Qýǵyn-súrgin qurbandarynyń urpaqtary muraǵat málimetin bergen Bas prokýratýranyń komıtetine alǵys bildirýde

ASTANA. QazAqparat - Qazaqstanǵa kúshpen qonys aýdarylǵandarǵa, olardyń urpaqtaryna da qýǵyn-súrgin deregin rastaý úshin tarıhı qujattardyń negizinde Bas prokýratýrasy Quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esepke alý jónindegi komıtetiniń men onyń aýmaqtyq organdary muraǵat anyqtamalaryn beredi, dep habarlaıdy komıtettiń baspasóz qyzmeti.

31 mamyr kúni elimizde Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn eske alý kúni atap ótiledi.

Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasy Quqyqtyq statıstıka jáne arnaıy esepke alý jónindegi komıtetiniń muraǵatynda ótken ǵasyrdyń 20-shy jyldarynan bergi quqyq qorǵaý organdarynyń qurylý kezeńin beıneleıtin biregeı muraǵat qujattary men kýálikter toptastyrylǵan.

Sonyń ishinde, 1930-1950 jyldary keńestik respýblıkalardyń aýmaǵynan bizdiń elimizge qonys aýdarylǵan burynǵy arnaıy qonystandyrylǵandardyń jeke isteri jınalǵan muraǵat qory úlken tarıhı qundylyq bolyp tabylady.

Olardyń ishinde «Ýkraına KSR-nan polıak ultynyń adamdaryn qonys aýdartý týraly (saıası senimsiz element)» 1936 jylǵy KSRO HKK qaýlysymen qonys aýdarylǵan polsha ultynyń ókilderi, «Povolje aımaǵynda turatyn barlyq nemis halqyn qonys aýdartý týraly» 1941 jylǵy KSRO Joǵary Kenesi Jarlyǵyna sáıkes qonys aýdarylǵan nemister az emes.

Qyrqynshy jyldary qazaq jeri ulttyq belgisi boıynsha qonys aýdarylǵan myńdaǵan otbasylardy, sonyń ishinde túrik, kúrd, káris, hemshılderdi jáne basqalaryn qabyldady.

Komıtettiń muraǵat anyqtamasy keıde zańmen belgilengen tártipte arnaıy járdemaqylardy, zeınetaqyny, ótemaqylardy jáne ózge de áleýmettik tólemderdi taǵaıyndaı otyryp, aqtaý týraly máseleni sheshýge arnalǵan birden-bir resmı qujat bolyp tabylady. Suraýlar, sondaı-aq, QR Syrtqy ister mınıstrligi arqyly alys-jaqyn shetelderden de kelip túsedi.

Jyl saıyn Komıtetke myńdaǵan ótinishter kelip túsedi, jáne árqaısysynda qýǵyn-súrginge ushyraǵan adamnyń dárejesin rastaýdy qajet etetin 2-5 adamnyń tegi kórsetiledi.

Komıtet qyzmetkerleri osyndaı árbir ótinishke asa mán berip, qajetti málimetti taýyp beredi, saıası qýdalaý qurbandaryna kómek jasaıdy. Oǵan jaýap retinde álemniń ár túkpirinen alǵys hattar kelip jatady.

Komıtette saqtalǵan muraǵat qujattaryn ǵalymdar, tarıhshylar, ómirbaıanshylar da belsendi paıdalanady.

Komıtettiń tarıhı materıaldary QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń Ulttyq muraǵaty 2016 jyldyń 30 mamyrynda uıymdastyrǵan «Tarıhqa taǵylym, rýhqa taǵzym» ekspozıtsııasynyń negizin qalady.