Kitaphanadaǵy ǵasyrlyq tarıhy bar kitaptar qalaı saqtalady
AQTÓBE. KAZINFORM — Aqtóbedegi oblystyq kitaphanada 700-den asa eski kitap bar. Onyń kóbi orys tilinde jaryq kórgen entsıklopedııa bolsa, keıbiri qazaq aqyn-jazýshylarynyń Máskeýde, keıin Almatyda basylyp shyqqan shyǵarmalary. Kazinform tilshisi kitaphananyń qundy jádigerimen tanysty.
Qolǵa ustamaıdy, elektrondy nusqasy bar
Kez kezgen oqyrman kitaphanadaǵy sırek kezdesetin kitaptar qoryndaǵy shyǵarmalardy alyp, tanysa alady. Tek olarǵa túpnusqasy emes, elektrondy nusqasyn beredi. Sebebi kitaphananyń qoryndaǵy bul kitaptardyń bári tsıfrlandyrý kezinde skanerden ótip, ár beti tazartylyp, elektrondy kitap etip jınalǵan. Mundaǵy kitapty kóbine ǵylym jolyna túsken zertteýshiler, muǵalimder paraqtaıdy.
— Abaı Qunanbaevtyń 1936 jyly Máskeýde basylyp shyqqan óleńder jınaǵy saqtaýly. Kitap orys tilinde. Bir kitaby arab tilinde jaryqqa shyqqan eken. Biraq onyń qaı jyly baspadan shyqqany belgisiz. Sonymen birge soǵys jyldarynan keıin, tyń ıgerý kezinde basylyp shyqqan shyǵarmalar bar. Onda Jambyl Jabaevtyń óleńderi men ózge de aqyn-jazýshylardyń kitaptary jınaqtaldy. Qorda «Manas» jyrynyń 1946, 1962 jyldary kitap bolyp basylyp shyqqan nusqasy saqtaýly. Entsıklopedııalar buryn aqparattyń kózi bolǵan. Muǵalimder, ǵylymı maqala jazatyn adamdar geografııaǵa negizdengen jınaqty qarap, tanysa alady. Bul kitap 1898 jyldan bastap jaryqqa shyqqan. Al L.Tolstoıdyń jınaǵy 1884 jyly baspaǵan shyqqan eken. Qazir kitaptyń muqabasy joq. Sırek kezdesetin kitap sany — 782, — dedi kitaphanashy.
Aqyn-jazýshylardyń qoltańbasy bar kitaptar da bólek saqtalady.
S.Báıishev atyndaǵy oblystyq ǵylymı ámbebap kitaphanasynda qoltańbaly kitaptar da bar. Aqyn-jazýshylar óz qolymen kitaphanaǵa tilek jazyp bergen.
Munda Juban Moldaǵalıev, Tumanbaı Moldaǵalıev, Ábish Kekilbaev, Muhtar Shahanov, Oljas Súleımenovtiń kitaby men qoltańbasy saqtaýly. Mundaı kitaptyń sany 400-ge jýyq.
— Kitaphananyń jalpy kitap qory 315 myń bolyp tur. Oqyrmandarǵa suranys boıynsha kórkem ádebı kitaptar, óner men ólketaný baǵytynda ádebıetter, ǵylymı-tanymdyq basylymdardy taýyp bere alamyz. Kórkem ádebı kitaptyń úlesi basym. Shetel ádebıeti men aýdarmalar da, aǵylshyn tilindegi nusqasyn da tabýǵa bolady. Jyl saıyn kitap qory tolyǵady. Ol úshin aldymen oqyrman suranysy zerttelip, anyqtalady. Ár bólimde kitaphanashylar suranysqa ıe kitapty belgilep otyrady. Bizde joq bolsa baspahanalardan, kitap dúkenderinen izdep, qarap alamyz. Ol úshin oblystyq bıýdjetten qarjy bólinedi, memlekettik tapsyryspen alamyz, — dedi S. Báıishev atyndaǵy oblystyq ámbebap ǵylymı kitaphana dırektorynyń orynbasary Aıgúl Krymkýlova.
Aqtóbelikter arasynda jeke kitaphanasyn tapsyratyn adamdar da bar. Aqyn Sábıt Baımoldın, tarıhshy Nurtaza Abdollaev kitaphanasyndaǵy kitapty tapsyrdy. Kitap qabyldaýmen qatar, munda esepten de shyǵarylady.
— Esepten shyǵarý jumysy jyl saıyn júrgiziledi. Ol kitaphana qoryn jańartýǵa baǵyttalǵan jumys. Tizimde Keńes dáýiri kezinde jaryqqa shyqqan tehnıkalyq kitaptar da bar. Olardy eshkim paıdalanbaıdy, tozyǵy jetken. Al qundy sırek kitaptar saqtalady. 75-100 jyldan assa osy qorǵa beriledi. Tizimi Ulttyq kitaphanaǵa joldanady, — dedi ámbebap ǵylymı kitaphana dırektorynyń orynbasary.
Bul kitaphananyń oqyrmaǵyn 30 myńnan asty.
Aıta keteıik, elimizde almatylyqtar kitaphanaǵa jıi barady. Mundaǵy oqyrmandar sany — 2,8 mln. 2025 jyldyń jalpy kitap qory 1 372 423 dana, onyń 432 257-i qazaq tilinde, 911 125-i orys tilinde jáne 27 656-y shet tilinde.