QR Konstıtýtsııalyq Keńesi konstıtýtsııalyq zańdylyqtyń jaı-kúıi týraly joldaýyn jarııalady
«Ótken jylǵy joldaý jarııalanǵannan bergi bir jyl ishinde elimizdi qoǵamdyq-saıası jańǵyrtý boıynsha aýqymdy is-sharalar atqarylyp, konstıtýtsııalyq qundylyqtardy odan ári baıytýǵa jáne Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııasynyń tıimdiligin arttyrýǵa yqpalyn tıgizgen aıtýly oqıǵalar oryn aldy. Bul ýaqyt Qazaqstannyń memlekettiligi jáne onyń damýy úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń 2017 jylǵy 10 naýryzdaǵy «Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýtsııasyna ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zańy arqyly júrgizilgen konstıtýtsııalyq reformany iske asyrýdy jalǵastyrýmen este qaldy. Sodan bastap elimiz jańa konstıtýtsııalyq shynaıylyq jaǵdaıynda ómir súrip keledi. Úshinshi jańǵyrý jáne ǵalamdyq básekege qabilettilikte elimizdiń berik ustanymyn qamtamasyz etý sheńberinde Qazaqstannyń sapaly ósip-órkendeýi úshin saıası-quqyqtyq alǵysharttar jasaldy», - dedi QR Konstıtýtsııalyq Keńesiniń tóraǵasy Qaırat Mámı.
Sonymen qatar ol Elbasynyń 2018 jylǵy 10 qańtardaǵy «Tórtinshi ónerkásiptik revolıýtsııa jaǵdaıyndaǵy damýdyń jańa múmkindikteri» atty Qazaqstan halqyna Joldaýynda elimizdiń jańa álemde jetistikke jetý jolyn tabýy jáne beıimdelýi úshin birinshi kezekte qolǵa alynýy tıis isterdiń kesheni aıqyndalǵanyn atap ótti.
«Joldaýdyń kóptegen ıdeıalary atalǵan konstıtýtsııalyq reformanyń erejelerine sáıkes keledi jáne olardy ári qaraı júzege asyrý bir-birin ózara tolyqtyra túsedi. Joldaýda azamattardyń konstıtýtsııalyq quqyqtaryna kepildikti nyǵaıtý, quqyq ústemdigin qamtamasyz etý, quqyq qorǵaý qyzmetin izgilendirý jumystaryn jalǵastyrý qajettigi týraly aıtylǵan», - dedi Q. Mámı.
Memleket basshysy Qazaqstan Respýblıkasynyń 2025 jylǵa deıingi Strategııalyq damý josparyn bekitkenine toqtalǵan Q. Mámı, onyń tuǵyryn «Qazaqstan-2050» Strategııasyn iske asyrýdyń júıeli jeti reformasy men jeti basym saıasatynyń úılesimi quraıtynyn jetkizdi.
«Elbasy 2018 jylǵy 5 naýryzda Parlament Palatalarynyń birlesken otyrysynda jarııalaǵan «Prezıdenttiń bes áleýmettik bastamasy» atty halyqqa úndeýi Qazaqstan Respýblıkasynyń áleýmettik sıpatyn pármendi túrde baıyta tústi. Qazaqstan Respýblıkasy 2017-2018 jyldary Birikken Ulttar Uıymy Qaýipsizdik Keńesiniń turaqty emes múshesi, al 2018 jyldyń qańtar aıynda oǵan tóraǵalyq etti. Qazaqstannyń álemdik arenadaǵy jetistikteri elimizdiń halyqaralyq bedeliniń jáne respýblıka Konstıtýtsııasynda bekitilgen beıbitshil syrtqy saıasatynyń kórinisi. Konstıtýtsııalyq novellalardy ómirge engizý úderisi úsh baǵytta toǵystyryldy. Bul - zańdardy jáne basqa da quqyqtyq aktilerdi qabyldaý, ıaǵnı jańartylǵan Konstıtýtsııaǵa qoldanystaǵy zańnamany sáıkestendirý; jańa quqyq qoldaný praktıkasyn qalyptastyrý; qoǵamdyq sanany, sonyń ishinde azamattar men memlekettik qyzmetkerlerdiń quqyqtyq mádenıetin, jańǵyrtý», - dedi ol.
Konstıtýtsııalyq reformany iske asyrý barysynda Respýblıka Prezıdenti birqatar Jarlyqtardy túzetti, Parlament konstıtýtsııalyq jáne aǵymdaǵy zańdarǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizdi, Konstıtýtsııalyq Keńes buryn qabyldanǵan keıbir normatıvtik qaýlylarynyń zańdy kúshin tolyq nemese ishinara joıdy. Osylaısha konstıtýtsııalyq reforma tek Negizgi Zańnyń mátinimen ǵana shektelmeı, búginde ol zańnamadaǵy, onyń zańǵa táýeldi retteý deńgeıin qosa, eleýli ózgeristermen qýattalyp otyr.
«Quqyq shyǵarmashylyq praktıkasynda Konstıtýtsııada bekitilgen mańyzdy qaǵıdattar men maqsattarǵa qol jetkizý turǵysynan salalyq normalardyń tıimdiligin baǵalaý týraly ustanym jyl saıyn kúsheıtilip keledi», - dedi Qaırat Mámı.
Budan bólek ol elimizde konstıtýtsııalyq zańdylyq rejimin nyǵaıtýǵa qyzmet etetin Konstıtýtsııalyq Keńestiń halyqaralyq baılanystary kópvektorly syrtqy saıasat sheńberinde damyp kele jatqanyn sóz etti. Qazaqstannyń Konstıtýtsııalyq Keńesiniń tóraǵasy 112 eldiń konstıtýtsııalyq ádilet organdary múshe Konstıtýtsııalyq sot tóreligi boıynsha dúnıejúzilik konferentsııa Bıýrosynyń quramyna kirdi. Sondaı-aq, 2018 jyly QR Konstıtýtsııalyq Keńesiniń tóraǵasy Jańa demokratııa elderi konstıtýtsııalyq baqylaý organdary konferentsııasynyń tóraǵasy bolyp saılandy.
Konstıtýtsııalyq Keńes 2019-2021 jyldary Azııa elderiniń konstıtýtsııalyq sottary men balamaly ınstıtýttary qaýymdastyǵyna tóraǵalyq etetin bolady.
