Koronavırýspen kúreste halyqtyń memleketke senim deńgeıin taldaý qajet – sarapshy
«Koronavırýs pandemııasymen kúrestiń jarty jylynan keıin sarapshylar alǵashqy qorytyndylaryn shyǵara bastady – kim, qaı memleket jáne ult COVID-19 qaterin jeńip shyǵa aldy? Alǵashqy qorytyndylarǵa súıensek, «tıptik emes pnevmonııa» epıdemııasyn ótkergen elderdiń tájirıbesi koronavırýspen kúrestegi jetistikte mańyzdy boldy (SARS, 2003 jyl, ınfektsııanyń taralýy boıynsha baqylaý sharalarymen toqtatyldy). Al jetistiktiń mańyzdylyǵy boıynsha ekinshi faktor – senim boldy. Pandemııa jaǵdaıynda vırýstyń taralýyna tosqaýyl qoıýdyń jetistigi tikeleı memlekettik baqylaý ınstrýmentterine emes, azamattardyń erikti qatysýyna táýeldi. Al azamattardyń qatysýy olardyń memleketke, memlekettik organdarǵa degen senimine negizdeledi», - dep atap ótti sarapshy.
Onyń aıtýynsha, eldegi sarapshylar men áleýmettanýshylar, saıasattanýshylar qoǵamdaǵy senimniń jetkilikti deńgeıde emestigin burynnan aıtyp kele jatyr.
«Búkilálemdik qundylyqtar sholýynyń málimetterine sensek, eldegi senim daralanǵan, ıaǵnı halyq jaqyn otbasylyq aınalasynan basqa eshkimge derlik senbeıdi. Eger ádettegi jaǵdaıda bul teorııa túrindegi qorytyndy sııaqty estilse, pandemııanyń jarty jylynda senimsizdiktiń «qoldanbaly» sıpatyn bárimiz sezindik – úreı týǵyzý jáne joǵary deńgeıdegi belgisizdik, ınfodemııa, memleket pen azamattardyń áreketteriniń kelisilmeýi baıqaldy. Ókinishke qaraı, memlekettik sektorǵa senim deńgeıi ortalyq memlekettik organdardyń strategııalyq josparlarynda, óńirlerdi damytý baǵdarlamalarynda joq. Al búkil álemde memleketke degen senim tómennen joǵaryǵa – jergilikti basqarýdan ortalyqqa qaraı qalyptasady (Edelman Trust Barometer 2020, memlekettik basqarýdyń ártúrli deńgeıindegi senim deńgeıin salystyrý)», - deıdi S. Sádıeva.
Sondyqtan halyqtyń eń aldymen qala, eldimekender, aımaqtar ákimderine degen senimin arttyrý mindeti COVID-19-ǵa qarsy kúres strategııasynyń bir bólshegine aınalýy qajet. Sebebi senim qoǵamnyń minez-qulyqtyq ustanymyna baılanysty kez kelgen memlekettik saıasat úshin óte mańyzdy.
«Ashyq memleket saıasaty bir-eki ortalyq memlekettik organnyń vedomstvolyq mindeti bolyp qalmaýy kerek. Senim kórsetkishteri memlekettik josparlaý, óńirlik saıasat júıesine enýi qajet, memlekettik sektordaǵy kadrlyq sheshimder úshin negizge aınalýy tıis. Bıýdjettiń málimetterin, esepterin jáne ashyqtyǵyn jarııalaý týraly alǵashqy keshendi saıasat 2015 jyly «100 naqty qadam» Ult josparyn júzege asyrý sheńberinde engizilgen bolatyn. Qazir olardy qaıta baǵalaý, qatańdatý jáne jetildirý ýaqyty keldi. Búginde halyqtyń memlekettik júıelerge, qyzmet kórsetý servısteri men provaıderlerine, sondaı-aq jeke adamdarǵa degen senim deńgeıin anyqtaý boıynsha júıeli zertteýler ótkizý qajet», - deıdi Sabına Sadıeva.
