«Qorqyt» ansambliniń 80 týyndysy: ulttyq mýzykadaǵy jańa beles
ASTANA.KAZINFORM – E.Rahmadıev atyndaǵy Memlekettik akademııalyq fılarmonııa janyndaǵy «Qorqyt» dástúrli saz ansambli 20 maýsymda «Han Shatyr» kesheninde 10 jyldyq mereıtoıyna oraı mýzykalyq marafon ótkizip, ulttyq mýzyka óneri salasyndaǵy tuńǵysh halyqaralyq rekordty tirkedi.
Іs-shara kezinde ujym 80 mýzykalyq týyndyny toqtaýsyz oryndap, Global Book of Records (GBR) halyqaralyq uıymynyń resmı tizimine endi. Buryn ujym 75 shyǵarmany úzdiksiz oryndaý arqyly Qazaqstannyń Gınnes rekordtar kitabyna kirgen bolatyn.
Mýzykalyq marafon aıasynda qazaqtyń dástúrli kúılerimen qatar sheteldik jáne zamanaýı avtorlardyń shyǵarmalary oryndaldy.
«Qorqyt» ansambliniń kórkemdik jetekshisi, Qazaqstannyń mádenıet qaıratkeri Sholpan Qorǵanbektiń aıtýynsha, bul joba ulttyq bolmysty mýzyka tili arqyly keńinen nasıhattap, tarıhı jadyny jańǵyrtýǵa baǵyttalǵan.
– Mundaı jobalar jas urpaqtyń boıynda ulttyq ónerge degen qyzyǵýshylyqty arttyryp, dástúrli mýzykaǵa jańa serpin beredi, – dedi Sholpan Qorǵanbek.
Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, professor Gúlmıra Quttybadamova bul is-sharanyń tek Astana úshin emes, búkil el úshin mańyzdy mádenı oqıǵa ekenin aıtty.
– Qazirgi tańda jas urpaqty óz halqynyń tarıhy men mádenıetine, ulttyq bolmysyna beıimdeý, mádenı-rýhanı qundylyqtardy saqtaý jáne ult retinde birigý jolyndaǵy mańyzdy mindet, – dedi ol.
Sondaı-aq kesh barysynda Qurmanǵazy, Táttimbet sııaqty kúıshi-kompozıtorlardyń týyndylary oryndalyp, qazirgi býyn avtorlary E.Úsenov, S.Turysbek, Á.Jeldibaev, M.Berdiqulov sekildi kompozıtorlardyń shyǵarmalary da kórermen nazaryna usynyldy.
Ansambl quramynda nebári 18 mýzykant bolsa da, árqaısysy birneshe ulttyq aspapta oınaıtyn kásibı oryndaýshylar. Barlyǵy respýblıkalyq baıqaýlardyń laýreattary, negizinen Qazaq ulttyq óner ýnıversıtetiniń túlekteri. Kópshiligi on jyldan astam ýaqyt boıy ansambl quramynda eńbek etip keledi.
Bir keshte 80 týyndynyń úzilissiz qaıtalanbaı oryndalýy tehnıkalyq jáne shyǵarmashylyq turǵydan joǵary deńgeıli jumys. Bul ansambl músheleriniń kásibı sheberligi men uzaq daıyndyqtyń nátıjesi. Ár shyǵarma óz ereksheligimen daralanyp, kórermenge ulttyq mýzyka óneriniń baılyǵyn tereńinen tanytty.
– Ádette bir kontsertte 25-30 shyǵarma oryndalsa, bul joly «Qorqyt» ansambli 80 týyndyny úzilissiz sheberlikpen oryndady. Olardyń qatarynda kúıler, ánder jáne ártúrli aspaptyq kompozıtsııalar bar. Bul – ulttyq mýzyka ónerindegi erekshe beles, – dedi Gúlmıra Quttybadamova.
Ansambldiń kórkemdik jetekshisi Sholpan Qorǵanbektiń jetekshiligimen repertýar únemi jańaryp otyrady. Keshte oryndalǵan týyndylardyń birqatary – jetekshiniń óz óńdeýleri men avtorlyq nusqalary. Fılarmonııa basshylyǵy onyń shyǵarmashylyq eńbegin erekshe atap ótti.
Kontsert barysynda Qurmanǵazynyń «Balbyraýyny», Nurǵısa Tilendıevtiń «Álqısasy», sondaı-aq S.Baıterekovtiń «Kishkentaıy», A.Raıymqulovanyń «Tumar hanymy» sııaqty tanymal týyndylar oryndaldy.
Bul mádenı is-shara Global Book of Records halyqaralyq uıymynyń resmı moıyndaýymen, Qazaqstannyń dástúrli mýzyka óneriniń halyqaralyq arenada jańa bıikke kóterilgeniniń dáleli boldy.
«Qorqyt» ansambli etnomýzyka salasynda rekord ornatty. Bul salada Qorqyttyń rekordy buryn-sońdy jańartylmaǵan jáne Qazaqstandaǵy eń joǵarǵy kórsetkish retinde baǵalanady. Ansambl 80 shyǵarmany úzilissiz, notasyz jáne dırıjersiz oryndady. Mundaı jaýapty mindettiń basty qıyndyǵy shyǵarmalardy jatqa bilý, jańylmaı jáne sharshamaı oryndaý boldy, dedi – Qýanysh Qudaıbergenov Global Book of Records halyqaralyq uıymynyń Azııa-Afrıka dıvızıony boıynsha bas tirkeýshi ofıtseri.
– Rekordty Qazaqstannan shaqyrylǵan eki professor, mýzyka salasynyń mamandary men kompozıtorlar ádil ári obektıvti túrde baǵalady. Negizgi kórsetkishtiń eseptelýi men rastyǵyn halyqaralyq komıssııa baqylap, Mýmbaı jáne Dýbaı qalalaryndaǵy keńseler arqyly jelidegi tikeleı qadaǵalaý júrgizildi. Sonymen qatar Belarýs elinen arnaıy halyqaralyq sarapshy kelip, is-sharaǵa tikeleı qatysty,– dedi ol.
– Bul akademııalyq rekord naqty qadaǵalandy. Belgilengen shyǵarmalar tizimi men olardyń notalyq áýenderiniń durys oryndalýy tolyqtaı rastaldy, – dedi ol.