Konstıtýtsııaǵa engiziletin túzetýler Táýelsiz Qazaqstan tarıhynyń jańa paraǵyn ashady - Prezıdent
Jıynǵa Parlament Senatynyń tóraǵasy Máýlen Áshimbaev, Parlament Májilisiniń tóraǵasy Erlan Qoshanov, Memlekettik hatshy Erlan Qarın, Prezıdent Ákimshiliginiń Basshysy Murat Nurtileý, Ádilet mınıstri Qanat Mýsın jáne Jumys tobynyń músheleri qatysty.
Memleket basshysy óz sózinde Joldaýda aıtylǵan saıası bastamalardy júzege asyrý úshin Ata zańymyzǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý kerek ekenin aıtty.
– Jumys toby qajetti túzetýlerdi ázirledi. Bul iske belgili zańger ǵalymdar, adam quqyqtary jónindegi ýákil, Parlament jáne memlekettik organdardyń ókilderi atsalysty. Konstıtýtsııalyq Sotta, Konstıtýtsııalyq Keńeste jumys istegen ǵalymdarymyz bar. Ata zańymyzdyń jańa normalaryn ázirlegende olardyń mol tájirıbesi septigin tıgizgeni anyq. Ásirese, Konstıtýtsııalyq Sotty qurý jáne onyń jumys tártibin retteý máselesi týraly oı-tujyrymdar paıdaly boldy, – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev Konstıtýtsııaǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý úshin daıyndalǵan jobaǵa qoǵamdy saıası turǵydan transformatsııalaý jóninde berilgen barlyq usynysty eskerýdiń máni zor ekenine toqtaldy.
– Shyn máninde, bul Qazaqstannyń bılik ınstıtýttaryn qalyptastyrýdyń jáne yqpaldastyqtyń, jańa saıası mádenıetti engizýdiń múlde jańa modeline kóshkenin bildiredi. Naqty ári tolyq túsinik bolý úshin osy model men úderisti Ekinshi respýblıka retinde belgiledim. Jańa paradıgmaǵa sáıkes Prezıdenttiń ókilettigi qysqarady, Parlament pen máslıhattardyń róli aıtarlyqtaı kúsheıedi. Azamattardyń qatysýy edáýir artyp, quqyq qorǵaý salasy júıeli túrde nyǵaıady, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy adam quqyqtaryn qamtamasyz etýge qatysty túzetýlerdiń mańyzy zor ekenin aıtty.
– Azamattardyń konstıtýtsııalyq quqyqtary men bostandyqtaryn qorǵaý tetigi edáýir kúsheıedi. Bul sheneýnikterdiń ózderi qabyldaıtyn aktilerdiń sapasyna degen jaýapkershilikti arttyrady dep sanaımyn. Konstıtýtsııalyq deńgeıde Adam quqyqtary jónindegi táýelsiz ýákildiń quzyretteri men kepildikteri bekitiledi. Jalpy, ázirlengen ózgertýler men tolyqtyrýlar toptamasyna Joldaýda aıtylǵan saıası bastamalar men Konstıtýtsııaǵa engizilýi qajet túzetýlerdi iske asyrýǵa tıisti normalar ǵana engizilgenin atap ótken jón. Basqa da ózekti ózgertýler konstıtýtsııalyq jáne basqa da zańdar aıasynda bekitiledi, – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev memlekettik organdardyń sylbyr jumys isteýine jol berilmeıtinin taǵy da eske salyp, sońǵy úsh jylda elimizdegi jáne álemdegi jaǵdaıdyń túbegeıli ózgergenin aıtty.
– Memlekettik apparat kez kelgen ózekti máselege jedel, der kezinde nazar aýdarýy kerek. Sondyqtan Jumys toby usynǵan túzetýler Úkimetke erekshe aktilerdi qabyldaýǵa múmkindik beredi. Bul daǵdarys kezinde jedel áreket etýdi qamtamasyz etedi. Osy oraıda, Parlamenttiń qarqyndy jumys istegeni óte mańyzdy. Depýtattar qos palatanyń birlesken otyrysynda zań jobalaryn shuǵyl qaraýy kerek. Jalpy, men Jumys toby daıyndaǵan barlyq ózgerister men tolyqtyrýlardy maquldaımyn, – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev qoǵam men memleket úshin asa mańyzdy sanalatyn Jerge ıelik etý máselesin sheshý qajettigine arnaıy toqtaldy.
– Jerdiń jáne tabıǵı resýrstardyń ıesi halyq degen normany Konstıtýtsııada birjola bekitýdiń saıası máni zor bolmaq jáne bolashaqta bul máseleni ártúrli túsindirýge jol berilmeýi kerek. Osyǵan baılanysty, Negizgi zańnyń 6-babyn mynadaı redaktsııada berý usynylady: «Jer jáne onyń qoınaýy, sý, ósimdikter jáne janýarlar álemi, basqa da tabıǵı resýrstar halyqqa tıesili. Memleket halyq atynan menshik ıeligin júrgizýge quqyly», – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy sóziniń sońynda az ýaqytta óte kóp is bitirgeni úshin Jumys tobynyń múshelerine rızashylyǵyn bildirdi.
– Men búgin Konstıtýtsııaǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly zań jobasyn Konstıtýtsııalyq Keńestiń qaraýyna usynamyn. Bul – Ata zańymyzdyń talaby. Konstıtýtsııaǵa engiziletin túzetýler Táýelsiz Qazaqstan tarıhynyń kelesi paraǵyn ashady dep senemin. Muny Jańa Qazaqstandy qurý jolyndaǵy mańyzdy beles deýge bolady, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.