Kóńili kóterińki adam pisirgen nan dámdi bolyp shyǵady - zaýyt dırektory
Elimizde 16 qazan – Nan kúni. Halqymyzdyń «As atasy – nan» degen biraýyz sózinen-aq nandy qanshalyqty qadirlegenin kórýge bolady. Ashtyq jyldary men surapyl soǵys tusynda bir úzim nannyń quny at basyndaı altynnan da artyq edi. Búgingi merekege oraı, Kazinform agenttiginiń tilshisi Shyǵys Qazaqstan oblysy Glýbokoe aýdanyndaǵy nan zaýytynyń dırektory Manarbek Toqajanovty áńgimege tartyp kórdi.
- Áńgimemizdi Nan kúniniń mańyzdylyǵynan bastasaq...
- Bul mereke elimizde 2019 jyldan beri atap ótilip keledi. Ondaǵy maqsat – halyqty nan ónimderin qadirleýge shaqyrý, osy salada ter tógip júrgen eńbekshilerdiń mártebesin, qurmetin arttyrý. Biraq ókinishke qaraı, áli de halyq arasynda Nan kúnin biletinder neken-saıaq. Sol úshin qyzyqty sharalar, túrli festıvaldar uıymdastyrylǵany jón. Biz soǵan qýana qatysar edik.
- Zaýytta qandaı ónimder shyǵarasyzdar?
- Bizdiń zaýyt Keńes úkimetinen beri úzdiksiz jumys istep keledi. Qazirgi ýaqytta Shemonaıha, Glýbokoe aýdandary men Óskemen qalasyn nanmen qamtamasyz etip otyrmyz. Kún saıyn 3 200 nan, 2 jarym myńdaı toqash shyǵady. Budan bólek, túrli pechene, tátti orama, qalyń pirándik jasaımyz. Bizde torttyń 20-ǵa jýyq túri bar. Kúnine barlyǵy 120-140 aralyǵynda tortty satylymǵa shyǵaramyz. Jurt arasynda ónimderimizge degen suranys jaqsy. Sebebi bizdiki taza ónim, eshqandaı qospa joq.
Zaýytta 102 adam jumys isteıdi. Ónimderdi 8 baǵyt boıynsha 4 kólikpen tasymaldaımyz. Bir aıta keterligi, zaýyt óz qýattylyǵynyń tek 50 paıyzyn iske qosyp otyr. Negizinen jumys qarqynyn eki ese arttyrýǵa bolady.
Keıbireýler nan tez kógerip ketpesin dep túrli dámdeýishter qosyp jatady ǵoı. Biz ondaıǵa túbegeıli qarsymyz. Sebebi nan taza, tabıǵı bolýy kerek. Ónimderimizdiń eń joǵary shydamdylyq ýaqyty – 12-15 kún. Al ortasha eseppen alǵanda 7 kúndeı. Esesine zeınetkerlerge, balalarǵa eshqandaı zııany joq, kerisinshe paıdaly. Shetelde shyǵarylǵan ónimder sekildi emes, zaýytymyzdaǵy árbir ónim adam qolymen isteledi. Árıne, keıbir elementterge tehnıka tartylady. Alaıda báribir adam qolynan shyqqan nan dámdirek bolady. Odan keıin nan ılep jatqan adamnyń kóńil-kúıi de kóterińki bolýy qajet.
- Sonda nannyń dámi ony pisirgen adamnyń kóńil-kúıine baılanysty ma?
- Álbette. Otbasynda kıkiljiń bolyp jatqan nemese qandaı da bir máselege basy qatyp jumysqa ynta-yqylasy joq adam durys nan pisirmeıdi. Ol únemi solaı. Kóńili jarqyn adam jasaǵan nan kóterilip pisip, erekshe dámdi bolyp shyǵady. Sol úshin ózim tańerteń jumysqa kelgenderdiń júzine, kóńil-kúıine muqııat mán berip qaraımyn. Eger bir kiltıpandy baıqasam, qal-jaǵdaılaryn surap, arasynda ázildep, kóńilderin aýlaýǵa tyrysamyn. Nan óte sezimtal ǵoı. Adamnyń kóńilin qolynan-aq sezip qoıady.
- Nannyń baǵasy qandaı?
- Nan baǵasy unǵa baılanysty. Shyǵys Qazaqstanda birinshi sortty un baǵasy osydan bir apta buryn 145 teńge edi, qazir 192 teńgege jetti. Bizde jer-jerde ózimizdiń dúkenderimiz bar. Sonda birinshi sort nan – 110-120, ekinshi sort – 90-100 teńgege satylady.
- Qazirgi jas urpaq nandy qanshalyqty baǵalaıdy dep oılaısyz?
- Óz basym kóshede nandy jerge tastap nemese jerdegi nandy taptap ótken jasty kórgen emespin. Nandy qadirleý – qanymyzǵa sińgen ádet deı oılaımyn. Sondyqtan qazaq jastary nanǵa degen qurmetti joǵaltpaǵan.
- Óz balalaryńyzǵa nandy qadirleý qajettigin aıtyp otyrasyz ba?
- Biz úıimizde nandy erekshe qadirleımiz. Tamaqty nan qosyp jeımiz. Turyp qalǵan nandy da laqtyrmaı, odan qytyrlaq jasaımyz. Balalarym aıtqyzbaı biledi. Jalpy balaǵa tárbıe tek sózben emes, ispen bolýy kerek. Óziń durys úlgi kórsetseń, sonda nátıje shyǵady.
- Áńgimeńizge kóp rahmet!
