Qolónerdiń arqasynda esh jerim aýyrmady – sheber
AQTÓBE. KAZINFORM – Qolóner sheberi Qalımash Kárimberdıeva kıiz úı jabdyqtaryn toqıdy. Qaraqalpaqstanna atajurtqa qonys aýdanǵan ol ulttyq ónerdiń umyt bola bastaǵanyn, qazir ózi qyzdarǵa úırenýge daıyn ekenin aıtyp berdi.
- Siz toqyǵan buıymdarda ózindik qoltańba bar. Sebebi Aqtóbede keıingi kezde aǵash úıge qajetti jabdyqtardy toqıtyn sheber neken-saıaq. Bul ónerdi qalaı saqtap qaldyńyz?
- Kishkentaı kezimde ájemniń janynda júrip, oǵan kómektesip, osy ónerdi úırenip aldym. Bala kezde úırengen óner boıǵa tez darıdy ǵoı. Qur aıtyp, túsindirgennen góri kórip, janynda júrip úırenip alǵan durys. Ózim 5 synyptan bastap úırendim. Qolym úırenip, ábden mashyqtanyp alǵan soń toqýdan bas tarta almaımyn. Buryn jún jýý, tútý, boıaý, ony urshyqpen ıirýdiń bárin qolmen isteımiz. Qystaı osy jumysty atqaryp, kóktemnen bastap toqımyz. Jipti túsine qaraı bólek jınaımyz. Boıaý da úlken óner. Bir tústi qoıý, ekinshisin ashyq etip qoıamyz. Keıde eki tústi aralastyryp, úshinshi reńk alamyz. Ózim úshin munyń bári qyzyq ári paıdaly. Toqyp, ájeme berip jiberemin. Olar bazarǵa aparyp satady. Keshkilik aldynan shyǵyp, kútip alamyz. Óz qolymmen toqyǵan dúnıem ótip ketse, qýanyp, shabyt alamyn. Ol kezde qyzylbaý toqydym. Qyzylbaý kıiz úıdiń tórinde aıqasyp turady. Bul úı ishine sán qosatyn toqyma buıym. Biraq ony birden toqý múmkin emes. Qaqpa, tizbe, kerege tańǵysh, ýyq baýdan bastap toqýǵa týra keldi.
- Al qazir jipti qaıdan alasyz?
- Qazir jip dúkende tolyp tur. Sodan daıynyn satyp alyp, toqý úshin qaıta ıiremiz. Sebebi kıiz úı jabdyqtaryn toqıtyn jip tyǵyz bolýy tıis. Keıde ózim de jún tazartyp, jipti ıirip alamyn.
- Tapsyrys qaı ýaqyttarda kóp túsedi?
- Jaz aılarynda tapsyrys bolady. Kıiz úıge qajetti qyzylbaý, basqur, jelbaýdy tapsyrdy. Degenmen munda kıiz úı jabdyqtaýǵa asa kóp mán bermeıtinin kórdim. Al biz 2019 jyly Qaraqalpaqstannan atajurtqa qonys aýdarǵan otbasymyz. Ózim qazir 62 jastan astym. Esh jerim aýyryp kórmedi. Bul da osy ónerdiń arqasy shyǵar dep oılaımyn. Úsh ulym, úsh qyzym bar. Qyzdarymyz turmysqa shyqty, uldarym úılendi. Ónerden qol úzgim kelmeıdi, ári qaraı da jalǵastyra beremin.
- Kópti kórdińiz... Qazirgi kıiz úıler qalaı jabdyqtalady eken?
- Kóship kelgen jyly Naýryz meıramyna qatysyp, kóńilim buzyldy. Munda kóbine oıýly daıyn matany ǵana qoldanady eken. Ýaqyt óte aǵash úı sándeý óneri umytyla bastaǵan sekildi. Biraq biz qazaq qyzdarynyń búgingi kúnge deıin jetkizgen ónerin damytýymyz kerek. Al munda meni eshkim tanymaıdy. Retin taýyp, óz-ózimdi tanystyrýǵa, ózim týraly aıtýǵa kóshtim. Sóıtip júrgende elge sińip, jańa ómirge beıimdelý úshin tary qýyryp, sattym. Satyp júrip aqtóbelik shebermen tanystym. Ol meni sheberler ortasyna qosty. Bizdiń atajurtymyz osy Aqtóbe óńiri eken. Ata-batamyz sý jaǵalap, asharshylyq zamanynda kóship ketken. Sodan balalary biz sonda óstik. Biraq bizdiń balalarymyz elge kelýge sheshim qabyldady. Bir balam kelgen soń ózgesi ilesip, qonys aýdardy.
- Elge kelgendegi sezim...
- Kishkentaıdan beri armandaǵanmyn osy kúndi. Elge kelgende qatty qýanyp, balasha máz boldym. Aýasy, tabıǵaty, jýsany men adamdary da erekshe ystyq kórindi. Shóldep kelgen adammyn. Ol jaqta da, Qaraqalpaqstanda da jaqsy ómir súrip, tatý turdyq. Biraq óz eliń, keń jaılaý.
- Endigi maqsat ne?
- Bul óner – jaqsy óner. Endigi mindet - úırengenimizdi úıretý. Urpaqtan-urpaqqa daryp kele jatqan soń men de qyzdaryma, kelinderime, nemerelerime úıretemin. Qazaq qyzdary sheber bolǵanyn umytpaýymyz kerek. Ári qazir tabys kózine aınaldy. Óneri bar adam qor bolmaıdy. Sonymen birge adamnyń densaýlyǵyna da paıdaly. Qyzdarymyz qımyldap, osyǵan beıimdelse, artyq salmaq ta bolmas edi. Ózim búginge deıin aýyrmadym. Bul meniń oıym. Qoı júni men odan jasalǵan buıymdar túrli dertten qorǵap turady dep aıtady. Ózim kúnine 2-3 metr toqýǵa tyrysamyn. Shydym men tózimdilikti talap etedi. Ári óz-ózińmen jalǵyz qalyp, oıǵa shomylasyń. Mundaıda qazaqsha mýzyka tyńdaımyn, azyq alamyn.
- Qyzdar qalaı úırene alady?
- Túzde de, úıde de toqý quraldary bar. Ony quryp qoıdym. Bir bólme túrli buıymdar toqýǵa arnalǵan. Aldymen qarapaıym dúnıeden bastaımyz. Ony qaqpa dep ataıdy. Oıý salmaı toqyp, qoldy mashyqtandyrýǵa bolady. Keıin neshe túrli oıýdy úıretemiz. Munyń ózi tunyp turǵan matematıka, geometrııa. Eger sanap otyrmasa, oıý durys shyqpaıdy.
Eske salsaq, Aqtóbede 90 jastaǵy áje áli kúnge deıin is tigip, tary qaınatady. Bıbijan Kádirbaıqyzy Aqtóbe oblysy Yrǵyz aýdanynyń týmasy. Ákesi Kádirbaı jylqyshy boldy, anasy kolhozda eńbek etti. Tórt aǵaıyndy bolyp ósti.