Kólik joldary áleýetin arttyrý Qazaqstandy ekonomıkalyq jedel ósimge jeteleıdi

ASTANA. QazAqparat - Beıjińde ótkizgen ««Bir beldeý, bir jol»  atty ha­lyqaralyq ynty­maqtastyq forý­mynda Qy­taı Halyq Res­pýb­lıka­synyń Tóra­ǵasy Sı Tszın­pın Qazaqstannyń tranzıttik tasymaldaý áleýetin erekshe baǵalaǵan bolatyn.

Elbasynyń 2015 jyl­ǵy Halyqaralyq Astana ekono­mıkalyq forýmynda: «Qazir Eýropalyq odaq pen Qy­taı arasyndaǵy saýda kólemi 600 mıl­lıard dol­lardy quraıdy, boljam bo­ıynsha bul kórsetkish 2020 jylǵa taman 800 mıllıard dollarǵa jetpek. Son­dyq­­tan, damýshy Azııaǵa jal­py alǵanda Eýropaǵa qur­lyq jolyn damytýdyń zor mańyzy bar. Naq osy máse­lede biz ózimiz úshin jańa múm­kin­dik­terdi kóremiz. Buǵan qosa, dá­leldengendeı, bul jol te­ńiz jolyna qaraǵanda edáýir - úsh esege deıin qysqa», degen bolatyn.

BUU sarapshylarynyń derekteri boıynsha, 2020 jyly Qytaı men Eýropa ara­syndaǵy júk tasymaly búgingi tańdaǵy 117 mıllıon tonna­dan 170 mıllıon tonnaǵa deıin ósedi. Bul óz keze­gin­de eýrazııalyq qurlyq joly bo­ıynsha tasymaldanatyn tranzıttik júk kólemin ese­­leı arttyrady. Osyǵan baı­la­nysty Qazaqstan men Qy­taı eki el shekarasynda jylyna 40 mıllıon tonna júk jó­nel­te alatyn temir jol jáne lo­gıstıkalyq ınfraqurylym qalyptastyrdy.

Sonymen bir­ge, Qazaqstan sońǵy jyldary Qy­taı-Eýropa, Soltústik-Oń­tústik jáne Transkaspıı ba­ǵyttary boıynsha tıimdi júk tasymalyn júzege asyratyn áleýetti temir jol jelisin turǵyzdy.  Sońǵy alty jyl ishinde eli­mizde 1 700 shaqyrym temir jol jelisi salyndy. Teńiz joly­men tasylatyn júk kólemin kó­beıtý maqsatynda Kaspıı teńi­­zindegi Aqtaý teńiz aılaǵy keńeı­­tilip, Quryq paromdyq keshe­­niniń qu­ry­lysy salyndy.

Qa­zaq­stan Dú­nıejúzilik ekono­mıka­lyq fo­rýmnyń jahan­dyq bá­se­kelestik jónindegi ın­deksiniń reıtıngi boıyn­sha 2016 jyly ınfraqu­ry­lym­darynyń sapasy boıynsha álemde 63-shi oryndy ıelendi.  Osyǵan baılanysty táýelsiz Qazaqstannyń tran­zıttik ále­ý­etin arttyrý maqsatynda da ja­ńa mejeler belgilendi.

Osy rette Memleket basshysy Úki­mettiń aldyna 2020 jyly tranzıttik tasymaldy jyldyq kólemde mynadaı mejege: konteınerlermen tasymaldanatyn júkti - 2 mıllıon konteınerge deıin; áýe kóligimen tasymaldanatyn jolaýshylar sanyn - 1,6 mıllıon tranzıttik jolaýshyǵa deıin, sonymen birge tranzıttik tasymaldan túsetin tabysty jylyna 4 mıllıard dollarǵa deıin arttyrý jóninde keshendi mindet júktedi. 

«Nurly jol» baǵdarlama­synyń aıasynda elimizdiń jol-kólik logıstıkasy júıesindegi tranzıttik áleýetti odan ári art­­tyrý maqsatynda 16 joba jú­zege asyrylýda, onyń ishin­de 11-i avtomobıl joldaryn salý jáne qaıta qurý maq­satyndaǵy jobalar bolyp tabylady. Ótken jyly eli­mizde 913 shaqyrym jańa jol salynyp, paıdalanýǵa berilse, bıylǵy jyly 600 sha­qy­rymnan astam jańa jol qu­ry­lysy júrgizilmek. 2016 jyly elimizdiń aýmaǵynda 2787 shaqy­rymǵa sozylǵan Batys Eý­ropa - Batys Qytaı tran­zıt­tik kólik dálizi iske qo­syldy.

Elimizdiń aýmaǵy boıynsha joǵary sapaly avtomobıl joldaryn salý boıynsha ke­shendi jobalar odan ári júzege asyrylýda. Ortalyq-Ońtús­tik baǵytyndaǵy avtomobıl jo­ly boıynsha elimizdiń oń­tús­tiginen ishinara Reseıdiń oń­tús­tik óńirlerin qamtı oty­ryp, soltústigine deıin; Or­talyq-Shyǵys baǵyty bo­ıynsha Astanadan bastalatyn joǵary sapaly avtomobıl joly ishinara Sibir aýmaǵyn qamtı otyryp, Óskemenge deıin; Ortalyq-Batys baǵyty bo­ıynsha Astanadan bastalatyn zamanaýı avtomobıl joly ishinara Túrikmenstan jáne Reseı, odan ári Eýropalyq odaq elderi aýmaǵyn qamtı otyryp, Kaspıı teńizine deıingi óńir­lerdi baılanystyratyn bolady. 

 «Nurly jol» baǵdar­lama­syn tolyq júzege asyrý arqyly elimiz aldaǵy álemde ózindik orny bar tranzıttik habqa aınal­dy. Kólik joldary áleýetin arttyrý Qazaqstandy ekonomıkalyq jedel ósimniń jańa, joǵarǵy deńgeıine shyǵarady.