Kókshetaýda Qanysh Sátbaevtyń 125 jyldyǵyna arnalǵan konferentsııa ótti
KÓKShETAÝ. KAZINFORM — Kókshetaýda Qazaq ǵylym akademııasynyń tuńǵysh prezıdenti, alǵashqy kásibı taý-ken ınjeneri, geolog-ǵalym Qanysh Imantaıuly Sátbaevtyń týǵanyna 125 jyl tolýyna oraı «Ómiri ónege» atty ǵylymı konferentsııa ótti.
Mereıtoılyq shara ǵalymnyń qurmetine oblys ortalyǵyndaǵy Sátbaev kóshesiniń boıyndaǵy alleıada ornatylǵan eskertkishine gúl shoǵyn qoıý rásimimen bastaldy.
Qanysh Sátbaevtyń 125 jyldyǵyna arnalǵan «Ómiri ónege» ǵylymı konferentsııasynyń basty maqsaty geolog-ǵalymnyń eńbekterimen, onyń shyn máninde uly jetistikter men jańalyqtarǵa toly ómir jolymen tanystyrý boldy. Onyń ǵylymı qyzmetiniń aýqymy zor, al Qazaqstannyń damýyna qosqan úlesine baǵa jetpeıdi. Jezqazǵanda 2 mıllıon tonnadan astam mys qorynyń iri ken ornyn ashqan Sátbaev boldy.
Qanysh Imantaıulynyń basshylyǵymen Qazaqstannyń paıdaly qazbalar kartasy jasaldy. Mundaı kartalardy ázirleýdegi keshendi ádis geologııanyń jańa baǵyty — metallogenııanyń negizin qalady. Bir qyzyǵy, karta dáldikke muqııat tekserilip, ǵylymı ortada keńinen talqylanyp, sońynda eń senimdi dep tanyldy.
Sátbaevtyń jetistikteri esebinde taǵy bir jahandyq joba bar, ony iske asyrý Ortalyq Qazaqstandaǵy sý tapshylyǵy máselesin sheshti.
Konferentsııaǵa qatysýshylar óz sózderinde Qanysh Sátbaevtyń tulǵasynyń jan-jaqtylyǵy týraly aıtty. Mysaly, 1935 jyly aımaqty zertteý barysynda ol erekshe jazýy bar tasty tapty. Keıinirek belgili bolǵandaı, ony XIV ǵasyrda Temirlan qaldyrǵan. Óz ekspedıtsııalarynda ǵalym halyq ánderin, óleńderin jazyp alyp, pedagogıkalyq qyzmetpen aınalysty, mektepterge arnalǵan Algebra oqýlyǵyn shyǵardy.
Qazirgi tańda elimizde bir qala, kóptegen kásiporyndar, oqý oryndary, qala kósheleri akademık Qanysh Sátbaevtyń esimimen atalady. Ǵalamshardaǵy kishkentaı planetalardyń biri de onyń esimi berilgen.
Taǵylymdy is-sharaǵa Aqmola oblysy ishki saıasat basqarmasynyń basshysy Almas Alın, E.A.Bóketov atyndaǵy QarMÝ-dyń «Otan tarıhy» kafedrasy meńgerýshisi, arheologııa, etnologııa ǵylymdarynyń PhD doktory Qanat Bódeev, qalalyq ardagerler keńesiniń tóraǵasy Shııap Álıev, Sátbaevtanýshy, qoǵam qaıratkeri Meırambek Qıyqov, «Qoǵamdyq damý ortalyǵy» KMM qyzmetkerleri, sondaı-aq, bilim ordalarynyń oqytýshy-ǵalymdary men stýdent-jastary jáne memlekettik mekemelerdiń ókilderi qatysty.
«Búgingi shara Qazaqstan ǵylymynyń negizin qalaǵan Qanysh Sátbaevtyń 125 jyldyǵy oraı ótkizilip jatqany óte oryndy. Elimizdiń damýy men gúldenýine belsendi atsalysqan adamdar umytylmaýy tıis. Sondaı tulǵalardyń biri — Qanysh Sátpaev. Búgingi tańda bul jaı ǵana esim emes, elimizdiń shıkizattyq jáne ekonomıkalyq qaýipsizdigin qamtamasyz etip, Qazaqstanǵa, onyń ekonomıkasyna, halyq sharýashylyǵyna qyzmet etip jatqan geologııanyń atasy dep bilemiz», - dep atap ótti Sátbaevtanýshy, qoǵam qaıratkeri Meırambek Qıyqov.
Aıta ketsek, qazaqtyń uly perzenti Qanysh Imantaıulynyń ómir joly men baǵajetpes ǵylymı eńbekterin ulyqtaý maqsatynda búginderi elimiz boıynsha kóptegen is-sharalar ótkizilip jatyr.
Eske salaıyq, budan buryn Kókshetaýlyq ismer qolóner buıymdaryn jasap, salt-dástúrdi dáriptep júrgenin jazǵan edik.