Qyzylordalyq 85 jastaǵy qarııa 34 jylda 2 mıllıon tal ekken

QYZYLORDA. KAZINFORM - Qyzylorda qalasynda turatyn 85 jasqa tolǵan qarııa Bektaı Súleımenov 34 jyldan beri oblys ortalyǵynda tal ósirýmen aınalysady. Qazir ol kisi 8 gektar alqapty baqqa aınaldyryp, 2 mıllıonǵa jýyq tal egip úlgergen.

Ol kisi 1965 jyly Qazaq aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn orman sharýashylyǵy mamandyǵy boıynsha bitirgen. Jarty ǵasyrdan astam ýaqyttan beri týǵan topyraqta aǵash egý isin jandandyryp keledi. 1991 jyly «Baǵban» sharýa qojalyǵyn quryp, jasyl jelekti jaıqaltýǵa belsene kiristi. 

Qala syrtynda ornalasqan baqqa bara qalsańyz, baıyrǵy baǵbannyń beınetkesh tirligine kóz jetkizýge bolady. Sonyń aıǵaǵy retinde jaıqala ósken jasyl jelek kóńilińdi kótere túsedi. 

«Qyzylordada aǵash ósirý qıyn. Ózim de talaı shybyq ektim, shyqpady. Erinbeı qaıta-qaıta talpynyp, nátıjege jettim. Qazir aýlamyzdyń kógerip, jasyl jelekke malynyp tur. Alǵashqyda bul aýmaqta 4-5 sotyq jerge aǵash egýdi bastaǵan eken. Oǵan shaǵyn nasosty paıdalanǵan. Búginde bul aýmaqta alma, almurt, shıe, sary órik, qara órik, jıde, júzimniń úsh-tórt sorty, taý arshasy, bot arsha, boz arsha sııaqty kóptegen aǵash túrleri bar bar. Syr óńiriniń tabıǵı jaǵdaıynda kóshetti kúzde egýdiń qajeti joq. Óıtkeni, onyń tıimdiligi tómen ekenin baıqaý qıyn emes. Sondyqtan árbir taldy kóktemde egip, kóktetip jiberýge bolady. Al jazda qylqan japyraqty aǵashty ekseń bolady. Qyzylordanyń topyraǵy tuzdy. Munda aǵash ekseń ólip qalady deıdi kóbi. Biraq ol jalqaýdyń sózi. Qylqan japyraqtylardy 11 jyl buryn ektim. Qazir 5 metrge deıin ósti», – deıdi qart baǵban.

Foto: Nurbolat Nurjaýbaı

Sondaı-aq ol kisi týbdıspanserde emdelip jatqan naýqastarǵa arnalǵan tıimdi emdeý jolyn usynys retinde aıtyp júr. Bul árbir turǵyn úshin paıdasy tıetini anyq. 

«Bizde ókpe aýrýyna shaldyqqan naýqastar úshin jasyl jelektiń paıdasy mol. Olardyń emi bitkesin dárigerler naýqastarǵa Kókshetaý, Soltústik Qazaqstan óńirlerindegi qaraǵaıly aımaqtarǵa barýǵa keńes beredi. Ony ózimizde de jasaýǵa bolady ǵoı. Bul másele jergilikti bıliktiń qoldaýy qajet. Sonyń nátıjesinde 7-8 gektar jerge aǵash egýge bolady. Oǵan ózim de atsalysamyn. Naýqas tal arasynda taza aýa jutyp júrse, densaýlyǵyn túzeýge kóp kómekteser edi», - dedi ol.

Qart baǵban kún saıyn 8 gektar jerdi aınalyp, aǵashtarǵa kútim jasaıdy. Shybyq egedi, sýarady, shóbin otaıdy. Oblys ortalyǵynan áýejaıǵa bara jatqan joldaǵy aǵashtardyń bári qart baǵban ósirgen kkóshetterden shyqqan.

Eske salsaq, jaqynda Qyzylorda oblysynda kúrish jınaý bastaldy.