Qyzylordadaǵy jalǵyz shirkeý buryn mýzeı bolǵan
QYZYLORDA. KAZINFORM — Qyzylordadaǵy keıbir ǵımarattar qala Qazaq Respýblıkasynyń astanasy bolǵan kezeńniń sarqytyndaı saqtaýly tur. Sonyń biri — qutqarýshy Hrıstos shirkeýi.
Patshalyq Reseı áskeriniń kelýine baılanysty Aqmeshit bekinisiniń ataýy Perovsk bolyp ózgerip, hrıstıan dinin ýaǵyzdaýshylar kóbeıgesin shirkeý qajet boldy.
Sóıtip 1855 jyly pop L.Gorohovskııdiń jetekshiligimen Perovskide jyljymaly shirkeý ashyldy.
— 1863 jyly qalada alǵashqy turaqty qyzmet etetin pravoslav shirkeýi ashyldy. Alaıda, saz kirpishten qalanyp, tóbesi kıizben jabylǵandyqtan ol 1868 jyly qatty jaýǵan jaýynnyń saldarynan qulap qalǵan. Sol jyly qabyrǵasy kúıdirilgen kirpishten qalanyp, tóbesi jabylady. 1890 jyly shirkeýdiń jana ǵımaratynyń qurylysy bastalyp, 1896 jyly paıdalanýǵa berilgen. Úkimet pen jergilikti orys sharýalarynyń qarajatyna salynǵan jalǵyz shirkeý erekshe sáýlet keshenine aınaldy, — deıdi Qyzylorda oblystyq tarıhı-mádenı murany qorǵaý ortalyǵy tarıhı-mádenı mura bóliminiń ınspektory Zýhra Syzdyqova.
Shirkeý ǵımaraty 1930 jyly jabylyp, áýeli qonys aýdarǵandardy qabyldaý pýnkti, keıin observatorııa boldy.
Al 1982 jylǵa deıin onda tarıhı-ólketaný mýzeıi ornalasyp, ujym aımaq tarıhy men tabıǵatyn zertteýge úles qosty.
1989 jyldyń mamyr aıynan bastap eski ǵımarat qaıtadan pravoslav shirkeýine aınaldy. Onda minájat etýge arnalǵan zal men kireberis bar. Shirkeýge 250-300 adam syıady.
— Buǵan uqsas arhıtektýralyq nysan Astrahan, Tashkent qalalarynda bar. Hrıstos shirkeýi — hrıstıan dinin ustanatyn qaýym minájat etetin qasıetti oryn. Eskertkish jergilikti jerdiń mádenı-tarıhı ózindik damý erekshelikterine baılanysty salynǵan, — deıdi Zýhra Syzdyqova.
Ǵımarat memleket qorǵaýyna alynǵan, respýblıkalyq mańyzy bar tarıhı-mádenı eskertkishter qatarynda. Sáýlet óneri nysany 2014-2015 jyldary qaıta qalpyna keltirildi.
Tarıh derekterine súıensek, Qyzylorda qalasynyń irgetasy 1818 jyly qalanǵan.
Alǵashqyda Qamysqala atanǵan shahar odan keıingi jyldarda Aqmeshit, Perovsk degen ataýǵa ıe boldy.
Bıyl — Qyzylorda qalasynyń Qazaq AKSR-iniń astanasy atanǵanyna tup-týra 100 jyl. Biz buǵan deıin sol kezeńnen jetken tarıhı ǵımarattardyń saqtalý jaǵdaıyn zerttep, jazǵanbyz.
