Qyzylordada bir jarym ǵasyrlyq Quran kitaby saqtaýly tur
QYZYLORDA. KAZINFORM — Ábdilda Tájibaev atyndaǵy Qyzylorda oblystyq ámbebap ǵylymı kitaphanasynyń qorynda 1 myńnan astam sırek kezdesetin kitap jáne qoljazba bar.
Sonyń ishindegi eń kóne ári eń qundy jádiger — 1293 hıjra jyly arab tilinde jazylǵan Quran-Kárim kitaby. Bul — qazirgi jyl sanaýymyz boıynsha 1876 jyl.
Kitap Mysyr qalasyndaǵy «Farýhı» baspasynda eldi Osman sultan basqarǵan tusta basylǵan.
— Kitaptyń syrty terimen qaptalyp, aıattary shóp boıaýmen boıalǵan. Quran-Kárim — ıslam dininiń negizgi kitaby ekeni belgili. Musylmandar onyń Muhammed paıǵambarǵa ıqatty baıan etý úshin túsirilgenine, adamzatqa odan úzilmesten jetken Allahtyń sózi ekenine senip, ıman keltiredi. Ony oqý arqyly Allaǵa qulshylyq qylady. Quran — Táýrat pen Іnjilden keıingi arab tilindegi kitaptardyń ishindegi sheshendik turǵysynan eń baı kitap. Quran 114 súreden, 6 236 aıattan turady, — deıdi kitaphananyń negizgi qorlardy saqtaý bóliminiń meńgerýshisi Gúlderaıym Qosnazarova.
Kitaphanashynyń aıtýynsha, eń ejelgi jádigerler qatarynda odan bólek Qazy Fatkýllmad, Qazy Abdýlkarım, Sharhýakııa Halıdiń 1303 hıjra jyly shyqqan «Dinı fılosofııalyq túsindirme sózdigi», 1306 hıjra jyly shyqqan arab tilindegi «Namazdyń kelý tarıhy: namaz tártipteri» kitaby jáne taǵy basqa qundy eńbekter bar.
Endi «bular qalaı, qashan qolǵa tıdi?» degen suraq týyndaıdy.
2003 jyly tarıhı jazba muralardy anyqtaý maqsatynda Ulttyq kitaphana, Qyzylorda oblystyq mádenıet basqarmasy men kitaphanasy birge «Uly Jibek jolynyń kitaphanalary» atty ǵylymı ekspedıtsııa uıymdastyrǵan bolatyn.
Ekspedıtsııa músheleri óńirdegi 32 kitaphanada bolyp, 400-ge jýyq kitap jáne qoljazbany taýyp, zerttegen.
— Tabylǵan kitaptardyń keıbiri zırattardan tabylǵandyqtan kógergen, betterin tuz basqan, kemirgishter jegen, bas-aıaǵy joq. Sondyqtan olar kásibı turǵyda qaıta qalpyna keltirildi. Qorymyz syılyqqa berilgen, jeke adamdardan satyp alynǵan, aıyrbastaý nemese basqa da joldarmen tolyqty. Onyń ishinde shyǵys qoljazbalary, parsy, arab, eski slavıan tilindegi alǵashqy basylymdar, eýropalyq ádebıetter, avtordyń qoltańbasy qoıylǵan, óte shaǵyn kólemdi kitaptar, Qyzylorda qalasy alǵashqy astana bolǵan kezde shyqqan ádebıetter bar, — deıdi Gúlderaıym Qosnazarova.
Buǵan deıin habarlaǵanymyzdaı, Qyzylorda Qazaq AKSR-niń astanasy bolǵan ýaqytta Syr boıyndaǵy bas shaharda kóptegen aqparat quraly shoǵyrlandy.
Atap aıtqanda, respýblıkalyq «Eńbekshi qazaq» (qazirgi «Egemen Qazaqstan»), «Sovetskaıa step» (qazirgi «Kazahstanskaıa pravda»), «Aýyl» gazetteri men «Áıel teńdigi», «Densaýlyq joly», «Jańa ádebıet», «Jańa mektep» jýrnaldary jaryq kórdi.