Qytaılyq arheologter eski qorymnan seksennen astam jylqynyń denesin qazyp aldy
ASTANA. KAZINFORM – Qytaılyq arheologter Tszıantszıapo qorymyndaǵy №1 molaǵa (M1) jáne oǵan japsarlas or men shuńqyrlarǵa qazba jumystaryn júrgizý kezinde qurbandyqqa shalynǵan jylqylardyń súıegin jáne at ábzelderin tapty. Bul týraly Qytaıdyń Ortalyq telearnasy habarlady.
Tszıantszıapo qorymy Qytaıdyń Qumyl qalasynyń Narynker qazaq aýylynyń aýmaǵynda jatyr. Ol osy aımaqtan tabylǵan jáne b.z.d. III ǵasyr men I ǵasyr aralyǵyna tán dep uıǵarylǵan eń úlken, qurylymy jete anyqtalǵan jáne eń jaqsy saqtalǵan qorym sanalady.
Soltústik-batys Qytaı ýnıversıteti Mádenı muralar ınstıtýtynyń dotsenti Sı Týnıýannyń aıtýynsha, arheologtar qorymnyń ońtústik bóligindegi qurbandyqqa shalynǵan janýarlardyń denesi kómilgen 6 shuńqyrdy arylta tazartqan. Nátıjesinde olardyń tórteýiniń árqaısysynan az degende 20 jylqynyń múrdesi tabylǵan.
- Shuńqyrlardyń kólemi úlken, qurylymy kúrdeli. Orta qatarda eki shuńqyr bar, oń jaqtaǵy shuńqyrǵa jylqyshynyń denesi jerlengen, al sol jaqtaǵy eki qabatty platformadan qurbandyqqa shalynǵan 20 jylqynyń qańqasy qazyp alyndy. Sondaı-aq tabylǵan altyn, temir, súıek buıymdardyń sany az emes, bizdiń oıymyzsha, bul mola ıesiniń at ústinde ótken ómiri men tiridegi sán-saltanatynyń aıǵaǵy bolý kerek. Shyǵys qatardaǵy eki shuńqyrdan sáıkesinshe 21 jáne 24 jylqynyń múrdesi anyqtaldy, biraq at ábzelderi óte az, bular mola ıesine as bolsyn dep shalynǵan qurbandyqtar bolýy yqtımal, - deıdi arheolog.
Qurbandyqqa shalynǵan jylqynyń barlyǵy derlik 10 jastan asqan at-aıǵyrlar. Jalpy, qurbandyqqa shalynǵan maldyń túri men sany belgili bir tártipke saı ekeni baıqalady. Aqyrettik buıymdardyń deni at ábzelderi. Sonymen qatar, keı shuńqyrǵa adam men jylqy nemese túıe aralas kómilgen. Olar mola ıesiniń qyzmetinde bolǵan baqtashy quldar bolýy múmkin.
Atalǵan qorymǵa qazba jumystary 2022 jyly bastaldy. Úsh jyl boıy úzilmegen irgeli zertteýdiń nátıjesinde arheologtar eski qorymnyń negizgi mola men qosymsha shuńqyrlardan, ýaqytsha baspana men tas óńdeıtin sheberhananyń ornynan quralǵanyn anyqtady.
Mamannyń pikirinshe bul jańalyq Shyǵys Tıan-Shan óńirindegi ejelgi kóshpendilerdiń ózgeshe jerleý rásimin zerttep bilýde mańyzdy mánge ıe.
Qytaıda 2024 jyly tutyný baǵalary qalaı ózgergenin jazǵan bolatynbyz.