Qytaıǵa shekaradan ótkende qansha aqsha alyp júrýge bolady – sheteldegi qazaq baspasózi
Kazinform HAA sheteldegi qazaq tilinde taraıtyn aqparat kózderine aptalyq sholýyn usynady.
Tashkentte ótken «Balalar úshin dıalog: Ortalyq Azııa jáne ıÝNISEF» joǵary deńgeıdegi konferentsııa aıasynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Densaýlyq saqtaý mınıstri Aqmaral Álnazarova men Ózbekstan Respýblıkasynyń Densaýlyq saqtaý mınıstri Asılbek Hýdoerov kelissózder jasasty. Bul týraly «ÓzA» aqparat agenttigi málimdedi.
Ózbekstandyq BAQ-tyń dereginshe, atalǵan kezdesýde densaýlyq saqtaý salasyndaǵy yntymaqtastyqtyń basym baǵyttary talqylandy. Atap aıtqanda, medıtsınalyq qyzmet sapasyn arttyrý, medıtsınalyq kómek kórsetý tájirıbesimen almasý, bastapqy medıtsınalyq-sanıtarlyq kómek boıynsha elder koalıtsııasy aıasyndaǵy ózara is-qımyl, sondaı-aq Aral óńiri turǵyndarynyń densaýlyǵyna áser etetin ekologııalyq faktorlardy keshendi zertteýge baǵyttalǵan birlesken ǵylymı jobalar sóz boldy.
Áńgime barysynda balalar densaýlyǵyn qorǵaý máselesine erekshe nazar aýdaryldy. Qazaqstan tarapy balalar obyry (isigi) boıynsha Halyqaralyq akademııalyq ortalyq qurýdy usynyp, bul jobany júzege asyrýǵa belsene qatysýǵa daıyn ekenin bildirdi.
Kezdesý nátıjesinde bıyl Ózbekstanda Qazaq medıtsınasy kúnderin, al 2026 jyly Qazaqstanda Ózbek medıtsınasy kúnderin ótkizý jóninde kelisimge qol jetkizildi. Sonymen qatar taraptar densaýlyq saqtaý salasynda halyqaralyq hab qurý týraly usynysty da birlesip qoldady.
Qytaıǵa shekaradan ótkende qansha aqsha alyp júrýge bolady – «Jenmın jıbao»
Shekaradan kirip-shyqqanda este bolatyn ister: shekaradan kirip-shyqqanda eń kóp bolǵanda qytaı aqshasymen 20 myń ıýan aqshany alyp júrýge bolady, dep habarlaıdy Qytaıdyń «Jenmın jıbao» basylymy.
Atalǵan BAQ-tyń deregine súıensek, jaqynda Gýnbeı kedenine qarasty Gankong – Jýhaı – Makao kópiri shekara beketinen kirgen jolaýshynyń mólsherden artyq valıýta alyp júrgeni anyqtalǵan.
Atap aıtqanda 28 mamyr kúni Gankong – Jýhaı – Makao kópiri kedenindegi qyzmetkerler Jýhaı – Gankong shekaradan kirgen jolaýshylardy tekserý barysynda, «jasyl dálizdi» tańdap kedennen ótken bir jolaýshynyń alyp júrgen júkterin teksergen kezde, shekaradan ótkizýge ótinish berilmegen 490 myń ıýan qytaı aqshasyn anyqtaǵan.
– Keden mekemesi mynany eskertedi: naqty aqsha túrindegi valıýta shekaradan kirý-shyǵý barysynda shekteme qoıylatyn buıym esepteledi. Qatysty belgilemelerge saı, shekaradan kirip-shyqqan jolaýshylardyń árbiriniń ár joly eń kóp bolǵanda qytaı aqshasynan 20 myń ıýan aqshany alyp júrýine bolady, - dep jazady «Jenmın jıbao».
Sondaı-aq osy aptada «Jenmın jıbao» basylymynda «Pyń Gofýǵa ólim jazasy eki jyl keshiktirip beriletin boldy» degen taqyryptaǵy aqparat jaryq kórdi.
Qytaılyq BAQ-tyń dereginshe, Hýnan ólkelik halyq quryltaıy turaqty komıteti partgrýppasynyń burynǵy múshesi, orynbasar meńgerýshisi Pyń Gofýdyń para alý delosyna birinshi sotta úkim jarııalandy
Atap aıtqanda, Sınhýa agenttiginiń 27 mamyr kúni Haıkoýdan bergen habaryna súıensek, 2025 jyly 27 mamyr úni Haınan ólkelik 1 orta dárejeli halyq sot mekemesi Hýnan ólkelik halyq quryltaıy turaqty kómıteti partgrýppasynyń burynǵy múshesi, orynbasar meńgerýshisi bolǵan Pyń Gofýdyń para alý delosyna ashyq úkim shyǵaryp, aıypker Pyń Gofýdy para alý qylmysy boıynsha ólim jazasyna úkim etip, 2 jyl keshiktirip atqaryp, barlyq saıası quqyǵynan aıyrýdy talap etti. Sonymen qatar barlyq mal-múlki de tárkilenedi. Sondaı-aq Pyń Gofýdyń qylmys ótkizip tapqan mal-múlki men ósimi zań boıynsha memleket qazynasyna tapsyrylady, jetpegen bólegi jalǵasty tekserilip, qaıtaryp alynady.
Tekserý arqyly 2004 jyldan 2023 - jylǵa deıingi aralyqta aıypker Pyń Gofý ártúrli laýazymdy jumystar istep júrgende tikeleı nemese basqalar arqyly zańsyz alǵan mal-múlkiniń quny qytaı aqshasy boıynsha 134 mıllıon ıýannan(9 380 000 000 teńge kóleminde – avt.) asqan.
Iran álemniń 6 elimen qarym-qatynasyn nyǵaıtyp jatyr – ParsToday
IIR Prezıdenti Irannyń Qytaı, Áztrbaıjan, Kot-d'Ivýar, Meksıka, Kýba jáne Ýrýgvaıdaǵy jańa elshilerimen kezdesýinde «Ártúrli eldermen yntymaqtastyqty keńeıtý Irandy qysym men kúızelisterge tózimdi etedi jáne nyǵaıtady», - degen. Bul týraly osy aptda ParsToday aqparat agenttigi habarlady.
ParsToday aqparat agenttiginiń dereginshe, Irannyń Qytaı, Áztrbaıjan, Kot-d'Ivýar, Meksıka, Kýba jáne Ýrýgvaıdaǵy jańa elshilerimen kezdesý rásiminde Masýd Pezeshkıan túrli eldermen qarym-qatynasty nyǵaıtý jáne yntymaqtastyqty keńeıtý Irandy qysymdar men kúızelisterge tózimdi etedi jáne nyǵaıtady dep málimdedi.
Ol atalǵan kezdesýde «Sizder elshiler, Iran Islam Respýblıkasynyń álem elderimen qarym-qatynastary men qarym-qatynastaryn keńeıtýde aldyńǵy qatardasyzdar jáne Irannyń jańa elshiler taǵaıyndalǵan eldermen qarym-qatynastary úderisi jaqsy damyp keledi», - degen.
Qajylyqqa ózimmen birge ne alyp baramyn? - TRT
Qajylyqqa ózimmen birge ne alyp baramyn? Túrkııa Radıo Televızııa portalynda osyndaı taqyryptaǵy shaǵyn maqala jarııalandy. Atalǵan jazbanyń málimetinshe, qajylyq - Islamnyń eń qasıetti rásimderiniń biri, biraq sapar Mekkege jetýden áldeqaıda buryn bastalady. Bul - rýhanı daıyndyq jáne Arafattyń maǵynasy týraly jeke oı-tolǵaý bolyp sanalady eken.
– Islam kúntizbesiniń sońǵy aıy Zúlhıjja aıynyń birneshe kúni ótti. Bul aı musylmandar úshin eń qasıetti on kúndi qamtıdy. Mıllıonnan astam musylman Saýd Arabııasynda qajylyq jasaý úshin jınaldy. Bıyl, álhamdýlıllah (Allaǵa shúkir), men de solardyń qatarynda bolamyn, - dep jazady jazba avtory.
Avtor bıyl 33 jasqa tolypty. Bul ıslam dástúrinde mańyzdy jas sanalady. Sebebi jánnattaǵy adamdardyń jasy dep aıtylady. Ystanbulda qajylyqqa daıyndalyp jatyp ol ártúrli sezimdi bastan keshirgen kórinedi. Kóptegen musylman bul sapardy ómiriniń keıingi kezeńderine qaldyrady, sondyqtan bul jasta qajylyqqa barý erekshe mártebe. Sol úshin ol óziniń qurmetti, razy jáne azdap qobaljýly sezingenin aıtady.
Onyń aıtýynsha, álemniń túkpir-túkpirinen kelgen musylmandarmen birge júretinińdi bilý – erekshe qýanysh. Adamdar til men mádenıettiń túrliligine qaramastan birge namaz oqıdy, ıyq tiresip Allaǵa degen súıispenshilikte birge bolady. Biraq avtor sonymen qatar «Men osyndaı qasıetti saparǵa laıyqty bola alamyn ba?» degen qobaljý da bar ekenin jasyrmaıdy.
Avtordyń jazýynsha qajylyq tek rásim emes. Bul – ózgeris ekendigi týraly oılaryn bólisken.
Túrkııalyq BAQ-tyń dereginshe, qajylyqta alyp júretin aýyr júk – duǵalardy alyp júrý ekeni tilge tıek etiledi.
Atap aıtqanda adamdar oramaldaryn, yńǵaıly aıaqkıimderdi jáne basqada kerek-jaraqtardy alyp barady, sondaı-aq odan da qymbat nárseler bar ol – duǵalar.
Túrkııalyq BAQ-tyń málimetinshe, biraq bul joly tek óziniń duǵalaryn ǵana emes, sońǵy kúnderi dostary, kórshileri jáne týystary onymen qoshtasýǵa kelip, ádemi dástúrdi oryndaǵan: atap aıtsaq oǵan óz duǵalaryn senip tapsyrǵan. Olar óz esimderin, úmitterin jáne qıynshylyqtaryn sybyrlap aıtyp, Mekkege attanǵan odan Arafatta ózderin eske alýdy suraıdy.
– Olar bir nárseni naqty suraıdy: «Arafatta meniń atymdy umytpańyzshy». Olar úshin jáne men úshin – bul jaı ǵana ótinish emes. Bul – qurmet jáne úlken jaýapkershilik, - dep jazady túrkııalyq basylym.