2200 jyldyq tarıhy bar: Qytaıda Tsın dáýirindegi jol tabyldy

ASTANA. KAZINFORM — Arheologtar Ejelgi Qytaı dáýirindegi eń iri ınfraqurylymdyq jobalardyń biri — ejelgi Tsın jolynyń saqtalǵan bóligin tapty. Oǵan shamamen 2200 jyl bolǵan, dep habarlaıdy SCMP.

Bul shamamen 13 shaqyrymdyq joldyń bir bóligi. Zertteý nátıjelerin Shensı provıntsııasyndaǵy ıÝlın qalasynyń mádenı murany qorǵaý jáne zertteý ınstıtýty usyndy. Nysandy zertteý jumystary ótken jyly bastaldy.

Tsınniń tikeleı joly bizdiń dáýirimizge deıingi 221-210 jyldary bılikte bolǵan Birikken Qytaıdyń birinshi ımperatory Tsın Shıhýandıdiń bıligi kezinde salynǵan. Tarıhı derekterge súıensek, jol nebári bes jyl ishinde — memleket biriktirilgennen keıin salyndy. Ol soltústik aımaqtarǵa áskerı jáne ákimshilik baqylaýdy qamtamasyz etetin jalpymemlekettik magıstral bolǵan.

Jol releftiń erekshelikterine qaramastan taýlardy, ańǵarlardy jáne ormandy alqaptardy kesip ótip, túzý syzyqpen salynǵan. Jańadan ashylǵan ýchaske Tsın ımperııasynyń tarıhı ortalyǵyna jaqyn Shensı provıntsııasynda ornalasqan. Ejelgi ýaqytta jol qazirgi Sıanǵa jaqyn ornalasqan memlekettiń astanasy Sıanıan qalasynda bastalyp, ishki Mońǵolııadaǵy búgingi Baotoý aımaǵynda aıaqtaldy.

Arheologtar myńdaǵan jyldar boıy tabıǵı erozııa, aýylsharýashylyq qyzmeti jáne ýrbanızatsııa saldarynan joldyń edáýir bóligi joǵalǵanyn atap ótti. Ýchaskede tegistelgen, tyǵyzdalǵan topyraq qabattary jáne naqty josparlaý elementteri anyqtaldy.

Qazir Tsın túzý jolyn zertteý jalǵasyp jatyr. Ǵalymdar kóne tas joldyń tolyq baǵytyn anyqtap, Tsın dáýiriniń ınfraqurylymdyq jetistikteriniń aýqymyn naqty anyqtaýdy josparlap otyr.

Buǵan deıin 2025 jyly álemdik arheologııa ashqan eń mańyzdy 10 jańalyqty jarııaladyq.