Qytaıda qazaqtyń aıtys ónerin damytýǵa múddelimiz — Sıao Even

ÚRІMJІ. KAZINFORM — Qytaı Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy eldermen aradaǵy saýda kólemin arttyrýǵa ekpin qoıyp otyr. Bul týraly Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq aýdany úkimetiniń syrtqy baılanys jónindegi keńse basshysynyń orynbasary Sıao Even málim etti.

— Qazaqstandy jaqyn kórshi jáne dostyq peıildegi memleket retinde qabyldaımyz. Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq aýdany sizderge óte jaqyn ornalasqandyqtan, túrli salada qarym-qatynasymyz órbip keledi. Bıyl maýsym aıynda Astanada «Ortalyq Azııa — Qytaı» sammıti tabysty ótkenin bilemiz. Onyń aıasynda Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev pen QHR tóraǵasy Tsı Tszınpın kezdesti. Atap aıtqanda, bul sammıtte birqatar ýaǵdalastyqqa qol jetkizilip, Ortalyq Azııa elderimen birlese mańyzdy jobalar júzege asyrylady. Jalpy, bul protseste buqaralyq aqparat quraldarynyń róli de mańyzdy, — dedi Sıao Even Qazaqstannyń buqaralyq aqparat quraldarynan quralǵan delegatsııamen kezdesý barysynda.

Onyń aıtýynsha, Qytaıda resmı túrde 56 ult bar jáne olardyń barlyǵy Shyńjańda turyp jatyr. Osy oraıda ult ókilderiniń barlyǵyna memlekettik basqarý organdarynda qyzmet etýge múmkindik jasalǵan, ıaǵnı bárine teńdeı quqyq berilgen.

— Etnostardyń barlyǵy tatý-tátti ómir súrip, bir-birine qoldaý jasap keledi. Turǵyndardyń barlyǵy dástúrin, mádenıetin saqtap keledi. Máselen, uıǵyrlardyń rýhanı qazynasy sanalatyn «on eki muqam» saz ónerin, qazaqtardyń «aıtys» ónerin, qyrǵyzdardyń «Manas» jyryn dáripteýge mán berip otyrmyz. Osynyń bári urpaqtan urpaqqa berilip, saqtalyp keledi. Mádenı erekshe ónerdi tamashalaý úshin shetel men Qytaıdyń ózge óńirlerinen týrıster aǵylyp kelip jatyr. Munymen qosa, QHR zańy boıynsha Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq aýdany aýmaǵynda qytaı tilimen qatar, óńirdegi basqa da ult ókilderiniń tilin saqtaýǵa nazar aýdaryp otyrmyz. Sondyqtan bizde baspa materıaldary qytaı, qazaq, uıǵyr, qyrǵyz, mońǵol tilderinde jarııalanyp otyr, — dedi Sıao Even.

Onyń sózine qaraǵanda, búkil aýdan aýmaǵynda 100-den astam gazet pen 200-den artyq basylyp jatyr. Sonyń arasynda 120 jýrnal men 52 gazet az ult ókilderiniń tilinde jarııalanady. Al Shyńjań teleradıo stantsııasy baǵdarlamalaryn bes tilde taratady.

— Keıingi 10 jyldan astam ýaqyt boıy óńirdegi bıýdjettiń 77 paıyzyn halyqtyń ál-aýqatyn kóterýge bólip jatyrmyz. Bul rette, turǵyndardy jumyspen qamtý, densaýlyq saqtaý, bilim berý, qoljetimdi baspanamen qamtamasyz etý eskerilgen. Atap aıtqanda, keıingi jyldary Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq aýdany áleýmettik-ekonomıkalyq damý baǵytynda eleýli túrde tabysty boldy. Sonymen qatar, Shyńjań men Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy eldermen aradaǵy saýda kólemi aýqymdy, — dedi Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq aýdany úkimetiniń syrtqy baılanys jónindegi keńse basshysynyń orynbasary.

Eske salsaq, bıyl maýsym aıynda Qazaqstanda «Ortalyq Azııa — Qytaı» sammıti ótti. 

Aıta keteıik, aıtys óneri ıÝNESKO tizimine engizildi.