Qytaıda Aı topyraǵynan kirpish jasaýǵa arnalǵan apparat jasaldy

ASTANA. KAZINFORM — Qytaılyq ǵalymdar álemde alǵash ret Aı topyraǵynan qurylys kirpishterin jasaýǵa arnalǵan apparattyń prototıpin jasap shyǵardy. Bul qurylǵy Hefeıde ótken álemdik óńdeý ónerkásibi konferentsııasynda tanystyryldy, dep jazdy «Sınhýa» agenttigi.

Aqparatqa sáıkes, apparat kún energııasymen jumys isteıdi. Arnaıy parabolalyq reflektor kún sáýlelerin fokýstap, olardy optovolokondy kabel arqyly balqý núktesine jetkizedi. Qurylǵyny jasaǵan Aı alys ǵarysh zertteý zerthanasynyń (DSEL) mamandarynyń aıtýynsha, mundaı júıe 1000 gradýs temperatýraǵa deıin qyzady jáne kún sáýlesin 3000 ese kúsheıtedi. Bul Aıdyń betinde jatqan usaq tastar men topyraq — regolıtti balqytyp, ony berik kirpishterge aınaldyrý úshin jetkilikti.

Aıda qurylys materıaldaryn tikeleı óndirý ǵalymdar úshin Aıdaǵy turaqty ınfraqurylymdy qurýdyń basty sharttarynyń biri bolyp tabylady. Bul ádis Jerden tasymaldaý shyǵyndaryn barynsha azaıta otyryp, joldar, qoný alańdary men stantsııa elementterin salýǵa múmkindik beredi.

Qurylǵynyń sońǵy nusqasyn jasaý aldynda ınjenerler túrli jasandy Aı topyraǵy qospalarymen aýqymdy synaqtar júrgizip, apparattyń Aıdaǵy naqty jaǵdaıda jumys isteý senimdiligin qamtamasyz etýge tyrysqan.

Tanystyrylǵan prototıp Qytaıdyń Halyqaralyq Aı zertteý stantsııasyn qurý baǵdarlamasynyń bóligi ekeni aıtyldy. Bul jobanyń maqsaty — 2035 jylǵa deıin Aıdyń ońtústik polıýsinde sý muzy qorlary tabylǵan aımaqqa bazalyq keshen salý. Qurylys jobasynyń ekinshi, keńeıtilgen kezeńi 2040 jyldary josparlanǵan. Osy uzaq merzimdi Aıdy ıgerý josparyn júzege asyrý úshin Aıda avtonomdy qurylys júrgizýge arnalǵan tehnologııalardy damytý, onyń ishinde Aıda kirpish jasaý zaýytyn qurý, asa mańyzdy bolyp otyr. 

Alǵashqy kezeńde Aıda bazalyq keshen salý josparlanǵan, bul 2035 jylǵa deıin júzege asyrylýy tıis. Keıinirek, 2040 jyldary stantsııa keńeıtiledi.

Eske sala keteıik, buǵan deıin qytaılyq ǵalymdar ǵaryshqa arnalǵan kir jýǵysh mashına jasap shyǵarǵan edi.