Qyrǵyzstannyń memlekettik qaryzy JІÓ-ge shaqqanda 36,9%-ǵa deıin tómendedi
ASTANA. KAZINFORM — Sońǵy jyldary Qyrǵyzstannyń memlekettik qaryzy jalpy ishki ónimge (JІÓ) shaqqanda 36,9%-dy qurady. Bul kórsetkish aldyńǵy jyldarmen salystyrǵanda tómendegen, dep habarlaıdy Kabar.
Bul týraly prezıdent ákimshiliginiń aqparattyq saıasat qyzmetiniń basshysy Daıyrbek Orýnbekov áleýmettik jelidegi paraqshasynda jarııalaǵan analıtıkalyq sholýda aıtyldy.
Máselen, 2020 jyly memlekettik qaryz JІÓ-niń 67,6%-yn quraǵan bolatyn. Qazir bıýdjette profıtsıt baıqalady — tabys shyǵynnan asyp túsip jatyr. 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha jıyntyq bıýdjet 688,5 mlrd somdy qurady, bul 2020 jylmen salystyrǵanda shamamen úsh ese kóp. Aldyn ala boljam boıynsha, jyl sońyna deıin bul kórsetkish 1 trıllıon somnan asady.
Ekonomıst Iskender Sharsheev «Kabar» agenttigine bergen suhbatynda sońǵy jyldary Qyrǵyzstan ekonomıkasy halyqaralyq qarjy uıymdarynyń baǵalaýynsha aıtarlyqtaı ósim kórsetip jatqanyn aıtty. 2024 jyly Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq elderiniń aıasynda Qyrǵyzstanda ekonomıkalyq ósim 9%-dy qurap, basqa eldermen salystyrǵanda eń joǵary kórsetkishke jetti.
— Búginde Qyrǵyzstan ekonomıkasy damyp kele jatyr dep senimmen aıtýǵa bolady. Bizdiń el álem boıynsha damýshy ekonomıkalardyń qatarynda. EAEO ishinde 9%-dyq ósim eń joǵary kórsetkish bolyp sanalady. Halyqaralyq qarjy uıymdarynyń boljamy boıynsha, 2025 jyly bul kórsetkish 10%-ǵa deıin jetýi múmkin. Salystyrmaly túrde aıtqanda, Ózbekstan men Qazaqstanda bul ósim 5–7% shamasynda, al bizde 9%-dan joǵary. Bul ınflıatsııa jaǵdaıynda bolyp jatqanymen, bizdiń naryq ınvestorlar úshin tartymdy bolyp qalyp otyr, al reıtıngtik agenttikter oń baǵalar berip keledi. Sonyń arqasynda ınfraqurylymdyq jobalarǵa ınvestıtsııalar tartylyp jatyr, bul ekonomıkanyń damýyna qosymsha serpin beredi. Tsıfrlandyrý, salyq saıasaty jáne basqa da sharalar osyndaı nátıjelerge óz yqpal tıgizip jatyr. Ótken jyly 400–420 mln dollar syrtqy qaryz óteldi. Bıyl da sondaı kólemde tólem josparlanyp otyr. Qaryzdy óteý aıtarlyqtaı shyǵyndy talap etkenimen, memleket ony azaıtý boıynsha qadamdar jasap jatyr. Halyqaralyq tájirıbege saı, syrtqy qaryz JІÓ-niń 20%-ynan aspaýy tıis. Eger ekonomıka ósýin jalǵastyrsa, biz bul deńgeıge jetemiz dep úmittenemiz, — dedi sarapshy.
Budan buryn Qyrǵyzstanda densaýlyq saqtaý uıymdaryndaǵy tehnıkalyq jáne kishi qyzmetkerlerdiń jalaqysy 20%-ǵa artqanyn jazǵan edik.