Qyrǵyzstanda týrıster sany óskenimen qyzmet kórsetý salasy artta qalyp otyr
ASTANA. KAZINFORM — Qyrǵyzstanda týrızm basym baǵyttardyń biri retinde damyp keledi. Ásirese qysqy jáne jazǵy demalys túrleri, taýǵa shyǵý jáne ekotýrızm qarqyndy ósip jatyr, dep habarlaıdy Kabar.

El boıynsha týrıster aǵyny ulǵaıǵan saıyn ınfraqurylym jaqsaryp jatyr: qonaqúıler men demalys bazalary salynyp, jańa joldar tóselip, eskileri jóndeýden ótkizilgen.
Degenmen, oń dınamıkaǵa qaramastan, salada eleýli problemalar bar. Qyzmet kórsetý mádenıeti áli de kútilgen deńgeıde emes. Bul ásirese jazda Ystyqkólde aıqyn baıqalady, munda ishki jáne sheteldik týrıster sany artyp keledi. Sonymen qatar, servıs sapasyna, sanıtarlyq tazalyqqa jáne baǵalardyń qymbattyǵyna qatysty shaǵymdar kóbeıdi.
Qonaqúılerde, kafeler men jaǵajaılarda qyzmet kórsetý sapasy bekitilgen tarıfterge jıi saı kelmeıdi. Keıbir kásipker qymbat baǵaǵa qaramastan tıisti deńgeıdegi qyzmet kórsetpeıdi. Osyǵan baılanysty prezıdent ákimshiliginiń aqparattyq saıasat qyzmetiniń basshysy Daıyrbek Orýnbekov áleýmettik jelide Cholpon-Ata men Bosterı turǵyndaryna úndeý jasady.
Ol Ystyqkólde shatyr (kóshpeli kúnnen qorǵaıtyn qural) qoıyp, ony jalǵa alý úshin aqy talap etetin adamdarǵa qarsy sharalar qoldanylatynyn aıtty. Mundaı áreketter aımaqtyń ımıdjine nuqsan keltirip, týrısterdiń narazylyǵyn týdyrady.

— Qazir týrızm maýsymynyń shyńy, jáne «aqshany kez kelgen jolmen alý» tásilinen bas tartý óte mańyzdy. Prezıdenttiń tapsyrmasymen jaǵalaýdaǵy qorshaýlar alynǵan, bul jaǵajaılarǵa erkin kirýdi qamtamasyz etý úshin jasaldy. Biraq keıbireýler áli de shatyr qoıady, aqsha talap etedi jáne týrısterge dóreki qaraıdy. Bul bizdiń aımaqtyń abyroıyn ketiredi. Jergilikti bılikke qatań sharalar qoldaný tapsyryldy. Eger týrızmnen tabys tapqyńyz kelse — ony qurmetpen, tazalyqpen jáne qonaqjaılylyqpen jasańyzdar, — dedi Orýnbekov.
Cholpon-Ata meri Azamat Arnabekulynyń sózinshe, jaǵajaılar tegin bolýy tıis, shatyr men shezlongti jalǵa alý kúnine 200 somnan aspaýy qajet. Degenmen, is júzinde týrısterden aqsha talap etilip, qyzmet baǵasy 2-3 myń somǵa deıin qymbat bolýy jıi kezdesedi.
Mer atap ótkendeı, qalalyq bılik pansıonat ıelerimen túsindirý jumysyn júrgizip keledi. Cholpon-Atadaǵy kóptegen nysan týrısterge jaqsy jaǵdaı qamtamasyz etse de, qonaqtardy qabyldaý mádenıetin jaqsartý jáne jergilikti turǵyndardyń qatysýymen mádenı baǵdarlamalardy damytý qajet. Ol zań buzýshylarǵa qatań shara qoldanylatynyn atap ótti: erejeler saqtalmasa, jaǵajaılar alynyp, mýnıtsıpalıtetke beriletin bolady. Mysaly, «Kaganat» pansıonatynda shatyrdy 2 myń, al shezlongty 5 myń somǵa jalǵa bergenderge osyndaı shara qoldanylǵan.
Taǵy bir másele retinde mer tamaq pen taýar baǵasynyń ósýin atady. Jaqyn arada baǵany baqylaý boıynsha arnaıy komıssııa qurý josparlanyp otyr. Onda antımonopolııa qyzmeti, jergilikti bılik jáne mýnıtsıpaldy menshik basqarmasy ókilderi bolady.
Sonymen qatar, 2026 jyldan bastap týrısterdi qabyldaý men qyzmet kórsetý sapasyn arttyrýǵa arnalǵan arnaıy baǵdarlama engizilmek.
— Jańa úsh aılyq baǵdarlamany daıyndap jatyrmyz, ol júıeli jumys jasaýǵa baǵyttalǵan. Qonaqjaılylyq jaýapkershiligi tek pansıonat ıelerinde ǵana emes, búkil qoǵamda bolýy tıis. Keıde týrıstermen janjaldar bolyp jatady — bul múldem durys emes. Ár turǵyn óz mindetin túsinýi kerek, — dedi mer.

Týrızm salasy mamany Azamat Jamanqulovtyń pikirinshe, kásipkerler qyzmetine baqylaýdy kúsheıtý qajet. Ol Túrkııa tájirıbesine nazar aýdarýdy usyndy, onda shatyrlar men shezlongter tegin beriledi. Jamanqulov Qyrǵyzstanda keıde baǵanyń klıenttiń syrtqy túrine baılanysty ózgeretini ádiletsiz ekenin aıtty.
— Ózim kýá boldym, bir klıentke bir baǵa aıtylsa, ekinshisine sol qyzmettiń eki ese qymbaty usynylady. Bul — óte uıat nárse. Memleket bıznesti qatań talaptarmen retteýi kerek, áıtpese jaǵdaı osylaı jalǵasa beredi. Qyzmetkerlerdi oqytý — jergilikti bıliktiń mindeti, — dep túıindedi ol.
Buǵan deıin Qyrǵyzstannan Altaıǵa qar barystary jetkizilgenin jazǵanbyz.